İran filmi yasaklayamayınca sinemacıları yasakladı: Altın Ayı ödüllü yönetmene ‘memleket hapsi’

İran’da değişen bir şey yok. Yine bir festivalden önce yönetmen ve film ekibine ülkeden çıkış yasağı kondu. Yasağın bu seferki kurbanı Altın Ayı ödüllü Muhammed Resulof. 77. Cannes Film Festivali’nde Altın Palmiye için yarışacak ‘Kutsal İncir Tohumu’ için Fransa’ya gitmeye hazırlanan yapım ekibi önce uzun uzun sorguya çekildi, polisin sorguladığı ekibe sonra da yurtdışına çıkış yasağı kondu.

İranlı yetkililerin yönetmen Muhammed Resulof ve film ekibini sorguya çekme nedeni filmin 14-28 Mayıs’ta düzenlenecek Cannes Film Festivali’nde gösterilecek olması. Yönetmen, yapımcı, senarist ve oyuncuların sorgusu sırasında filmini gösterimden çekmesi için yönetmene baskı yapıldı;  filmi çekerse yurtdışına çıkış yasağı uygulanmayacaktı.

Resulof protestolara destek verdiği için gözaltına alınmıştı

Baskıya boyun eğmeyen Muhammed Resulof talebi reddedince İranlı yetkililer önceki yıllarda başka pek çok yönetmene yaptıkları gibi yurtdışına çıkış yasağı koydu. Yasak kararını yönetmenin avukatı Babak Paknia X hesabından yaptığı paylaşımla duyurdu. Önceki yıllardaki baskı ve yasaklar nedeniyle filmin konusu ve oyuncu kadrosu sır gibi saklanıyordu oysa. İdam cezası karşıtı filmi ‘Şeytan Yoktur / There is No Evil’ ile 2020 yılında Berlin’de Altın Ayı ödülü kazanan yönetmen Temmuz 2022’de hükümetin ülke çapındaki protestolara baskı uygulamasını kınamış, böyle paylaşımlar yapmış, ardından gözaltına alınmıştı.

Sağlık sorunları nedeniyle 2023’te geçici olarak serbest bırakılan yönetmen Muhammed Resulof daha sonra affedildi. Hapis cezası kaldırılsa da yönetmene “rejime karşı propaganda” suçundan bir yıl kürek cezası ve iki yıl İran dışına çıkma yasağı getirilmişti. Yönetmen bu ceza nedeniyle geçen yıl Cannes Film Festivali’nde Belirli Bir Bakış jürisinin üyesi olmasına rağmen festivale katılamamıştı.

İran yönetimi 2023 yılında da yönetmen Said Rustai’yi hapis cezasına mahkum etmişti. Mahkumiyetin sebebi yönetmenin 2022 yılında Cannes Film Festivali’nde gösterilen ‘Leyla’nın Kardeşleri’ filmiydi. Tahran’da yaşanan ekonomik krizi merkezine alan film yayınlandığı dönemde ses getirmişti.

Ayrıca 43. İstanbul Film Festivali’nde de gösterilen ‘En Güzel Pastam’ filminin yönetmenleri Maryam Moghaddam ve Behtash Sanaeeha yurtdışı yasağı konduğu için şubattaki Berlin Film Festivali’ne katılamamışlardı.

Şarkılar seni söyler dillerde marş adın