Kubrick’in kimse okumasın diye sildiği kitap 50 yıl sonra yayımlanıyor

Sinema tarihinin en iyi yönetmenleri arasında gösterilen Stanley Kubrick çektiği 13 filmle bugün hâlâ sinemanın en önemli değerlerinden biri. ‘Dr. Garipaşk’, Otomatik Portakal’, ‘The Shining’, Full Metal Jacket, ‘Gözleri Tamamen Kapalı’ ve ‘2001: Bir Uzay Yolu Destanı’ filmlerinin yönetmeni sinemaya gerçekten gönül vermişti. Ona göre “Bir sanat eserinin sınavı nihayetinde onun neden iyi olduğunu açıklama yeteneğimiz değil ona duyduğumuz sevgiydi.”

Ancak belli ki söz konusu kendi filmleri olduğunda Kubrick biraz fazla sevgi doluydu. Zira 1970’te Neil Hornick’nin yönetmenin filmlerindeki kusurları ve sinemasını tartışmaya açan kitabını yasaklamak için harekete geçti. Yönetmen kitabın yazarı ve yayıncısına bu kitabı engellemek için kanının son damlasına kadar savaşacağını ve her türlü yasal işlemi yapacağını söyledi ve dediğini de yaptı.

Kitap 30 Nisan’da ABD ve Avrupa’da yayımlanacak.

Fakat şimdi Kubrick’i yattığı yerde huzursuz edecek yeni bir gelişme yaşandı. Ölümünden 25 yıl sonra yönetmenin kimsenin okumasını istediği ‘The Magic Eye: The Cinema of Stanley Kubrick/ Sihirli Göz: Stanley Kubrick Sineması’ adlı kitap yayımlanacak.

50 yıldan daha uzun bir süre önce sinema uzmanı The Tantivy Press tarafından Kubrick üzerine ilk kitabı yazmakla görevlendirilmişti. Kubrick başlangıçta kitabın yazılmasına yardımcı olmuştu. Ancak taslağını gördükten sonra Kubrick’in fikri değişti, yayınlanmasını engelledi. Yönetmene göre bu taslak sadece kötü eleştirilerin toplandığı kötü bir özetten başka bir şey değildi. Bunun üzerine yayınevi Tantivy, Kubrick ile “tüm içeriği benim tarafımdan yazılı olarak onaylanana kadar hiçbir şey yayınlamayacak” talimatı içeren bir anlaşma imzaladı.

Şu an 84 yaşında olan Hornick, Kubrick’in yasal tehditlerinin o zamanlar kendisini şok ettiğini ve acı verici bir olay olduğunu söylüyor. Kubrick sineması uzmanı Filippo Ulivieri ise o dönemde yaşananları şu sözlerle anlatıyor: “Kubrick’in avukatları ile Neil’in yayıncısı arasındaki yazışmalar oldukça şaşırtıcı. Kubrick filmlerini öven bir kitap istiyordu ama Neil’in kitabı öyle değildi.  Kitap, analizleriyle asla hata yapmayan yönetmen efsanesini sarsar mıydı?”

Kubrick hastalığı asla peşinizi bırakmaz

Kitabın yayıncısı Paul Cronin da yeni yayınları hakkında bir açıklama yaptı: ‘Kubrick’in kitaba verdiği tepki kontrol takıntısının ne kadar ileri gittiğini gösteriyor. Üstelik sadece düzenleme de yapmadı, tüm kitabı silip attı. Şimdi Kubrick’in okunmasına engel olduğu bu kitap nihayet okurla buluşuyor. Her okur kendi kararını verebilir.”

Hornick’in önsözü de aslında belki Kubrick’e değil ama Kubrick sinemasına duyduğu aşkı gösteriyor: “Kitabımın üzücü kaderine bakınca Kubrick’le işimin bittiğini düşünmüştüm. Ama eminim birçok insanın da deneyimlediği gibi insan bir kez Kubrick’e dokununca asla geri duramıyor. Bir kere ısırılmışsanız – veya aşık olmuşsanız- Kubrick hastalığı bir şekilde kanınıza geçer ve ömür boyu sizinle kalır… Ben de hala onunla kaldım.”

Festivalde bugün ve yarın: Hangi sinemada hangi film var!