Ara Güler’in gözünden Anadolu’nun 45 yıllık ‘renkli’ tarihi
Ara Güler'in fotoğraflarıyla tüm dünya Nuh'un Gemisi'nin Doğubayazıt'ta olduğunu öğrendiğinde yıl 1959'du. 64 yıl sonra Ağrı Valisi haberi verdi. Nuh'un Gemisi Müzesi açılacak. Lakin müze Doğubayazıt'ta değil Ağrı merkezde olacak. Sebebi de turistlerin Ağrı'ya da gelmesini sağlamak!
‘Büyük tufan’ veya ‘Nuh Tufanı’ efsanesi, tarihteki ilk uygarlıklardan biri olan Sümerler zamanından beri Mezopotamya merkezli bütün dinlerin kutsal kitaplarında anlatılır.
Böyle bir tufan gerçekten olmuş mudur, Nuh Peygamber diye biri gerçekten yaşamış ve gemisini inşa etmiş midir, bin yıllardır tartışılan bir konu. İnanç sahipleri Nuh’un ve gemisinin gerçek olduğuna inanır, daha şüpheciler bu öyküye bir ‘mitoloji’ gözüyle bakar.
Fakat bu tartışma, Türkiye’nin yetiştirdiği en önemli ve en uluslararası foto muhabirlerinden biri olan Ara Güler’in 1959 yılında çektiği bir fotoğrafla tamamen başka bir boyuta geçti. Ara Güler, Ağrı’nın Telçeker bölgesinde öyle bir yerin fotoğrafını çekmişti ki, fotoğrafta gözüken yer şekli sahiden uzaktan bakınca bir gemiyi andırıyordu. Yoksa bu kutsal kitaplarda geçen ‘Nuh’un Gemisi’ miydi?
Usta fotoğrafçı Ara Güler “Ben gazetecilik hayatım boyunca çok önemli üç iş yaptığıma inanıyorum. Bunlarla insanlık tarihine hizmet ettiğimi sanıyorum. Nuh’un Gemisi, Nemrut Dağı, Afrodisias. Bunlar benim en mühim röportajlarım” demişti bir seferinde. Söylediği her üç iş de Türkiye’nin bugün önemli turistik mekanları. Bunlar sahiden de Ara Güler sayesinde Türkiye’de ve dünyada duyuldu.
Tabii 1959’dan sonra köprünün altından çok sular aktı. Bir ara Nuh’un Gemisi’nin Cudi Dağı’nda olduğu da iddia edildi. Hatta geminin yeriyle ilgili tartışmalar sürdü gitti. Filmler, belgeseller çekildi. Amerika’dan özel araştırma ekipleri gemiyi aramaya geldi. Ama bu konuyla ilgili hiçbir gelişme Ara Güler’in fotoğrafları kadar heyecan yaratmadı.
Ara Güler’in Nuh’un Gemisi fotoğrafından 64 yıl sonra Ağrı’dan önemli bir haber geldi. Ağrı’da Nuh’un Gemisi Müzesi açılacak. Ağrı Valisi Süleyman Elban, “Nuh’un Gemisi, Ağrı Dağı’nda herkes bunu kabul ediyor. Ancak insanlar kente geldiğinde onlara bir şey gösteremiyoruz. Biz ‘bunu somutlaştırıp müze yapalım’ dedik, Büyük Tufan ve Nuh’un Gemisi Müzesi yapmaya karar verdik” diyerek haberi verdi.
Vali Elban bu haberi verdi vermesine ama müzenin yeri, kafaları da karıştırdı. Ara Güler’in ‘Nuh’un Gemisi’ fotoğrafını çektiği yer, Doğubayazıt’ta Ağrı Dağı’nın güneyinde Telçeker ile Üzengili köyleri arasında bulunuyor. Fakat açılması planlanan müze Ağrı merkezde. Vali Elban’ın açıklamalarından öğreniyoruz ki bu aslında bilinçli bir tercih.
Sözü Vali Elban’a bırakalım: “Biz bu müzeyi eğer Doğubayazıt’a yaparsak, bu müzeyle ilgili gelen turistlerden ne Ağrı yararlanır ne de Doğubayazıt. Turistler Van’a iner, sonra Doğubayazıt’a geçer ve Ağrı Dağı’nı uzaktan görür, İshak Paşa Sarayı ve müzeyi gezer. Nuh’un Gemisi ve Büyük Tufan Müzesi’ni gezer Kars’a geçer. Bu durumda ne Ağrı merkez ne de Doğubayazıt yararlanabilecek. Dolayısıyla biz dedik ki, bu müzeyi biz Ağrı merkeze yapalım. Bu müzeyi Ağrı’ya yapınca mutlak surette bu insanlar Ağrı merkeze gelecek. Ağrı merkeze geldiği zamanda büyük bir çoğunluğunun mutlaka bir uçuşu Ağrı Havaalanı’ndan olacak.”
Valilik Nuh’un Gemisi Müzesi kurulması için Dosso Dossi Holding ile işbirliği yapacak. Tekstil, fuarcılık ve turizm alanında faaliyet gösteren holding, müzeyi Telçeker Köyü’ndeki Nuh’un Gemisi‘ni tasvir eden mimariyle inşa edecek. Bir yıl içerisinde tamamlanması planlanan müze, yaklaşık sekiz dönümlük alanda yer alacak.