41 yıl önceki o efsanevi uygarlık yolculuğunun tanığı anlatıyor: Her yerde yoksulluk vardı
Şair Orhan Veli'nin pek de bilinmeyen Ankara'daki yaşamının hikayesini anlatan 'Orhan Veli'nin Ankara'daki İzleri' kitabı Yapı Kredi Yayınları'ndan çıktı. Yazar Tolga Aydoğan'ın uzun süren araştırmaları sonucu yazılan kitapta şairle ilgili bilinmeyen pek çok şey de anlatılıyor.
“Orhan Veli’nin ailesiyle Ankara’ya taşındığı zaman oturdukları ilk evin yerini tespit ederken içimdeki o heyecanın büyüklüğünü tarif etmem çok zor. Uzun uğraşlarla onca arşiv taraması yapmış, neticede yerini tespit ederek hemen o eve gitmiştim. Bilgi almak için karşı evde oturan mahalle sakini ile konuştum. Ona ‘Orhan Veli zamanında buradaki evde oturmuş, bu konuyla ilgili bilginiz var mı?’ diye sorduğumda ‘O kim!’ yanıtını almıştım.
Bu yanıt elbette bende büyük bir şaşkınlık uyandırmıştı. Türk şiirinde önemli bir yer eden usta şairin adının edebiyat çevrelerinde olmasa dahi sokakta unutulmuş olması beni fevkalade üzmüştü. Her ne olursa olsun belki bu yanıt kitabı nihayetlendirmemde de etkili oldu ve Orhan Veli’nin Ankara’daki izlerini ortaya çıkarmak için beni daha fazla çalışmaya sevk etti”
Yazar ve araştırmacı Tolga Aydoğan, Yapı Kredi Yayınları’ndan çıkan ‘Orhan Veli’nin Ankara’daki İzleri’ kitabının ortaya çıkış serüvenini böyle anlatıyor.
Orhan Veli genel olarak Beykoz ile özdeşleştirilse kitapta da anlatıldığı gibi Ankara’da yaşadı, Ankara’yı yaşadı. Ankara’da okudu, Ankara’da aşık oldu, Ankara’da çalıştı, Ankara’da yazdı en güzel şiirlerini, Ankara’da Evkaf’taki memuriyetten istifa etti güzel havalarda, Ankara’da düştü çukura. Ve bir sabah Konur Sokak ile Meşrutiyet Caddesi’nin köşesinde son kez el salladı Ankara’ya… Sonra da temelli çekti gitti buralardan… Ardında içi anılarla dolu bir Ankara bırakarak…
Tolga Aydoğan arşiv taramaları, dönemin telefon rehberlerinin incelenmesi, kişisel görüşmeler, kitapların cümle aralarına sıkışmış anılar ve fotoğraflardaki detayların peşine düşerek Orhan Veli’nin Ankara’daki yaşantısına bir pencere aralıyor kitabında. Titizlikle topladığı anı, fotoğraf ve belgelerle, yaptığı röportajlarla sokak sokak, mekân mekân, anı anı sürüyor şairin Ankara’daki izlerini.
Kitapta Orhan Veli’nin hayatına dair birçok detay da ilk kez gün ışığına çıkıyor. Nedir bunlar derseniz Aydoğan kitabın önsüzünde anlatıyor: “Örneğin sürrealizm akımın önde gelen isimlerinden dünyaca ünlü Fransız yazar Philippe Soupault’nun ağırlandığı ‘Yaprak’ dergisi yazıhanesinin nerede olduğu ilk kez tespit edilmiştir. Öte yandan Orhan Veli’nin de otobiyografisinde değindiği 1939’da geçirdiği trafik kazasına ilişkin detaylar da ilk kez bu kitapta yer almaktadır. Yine Nahit Hanım ile aralındaki aşka dair bilinmeyen ilginç ayrıntılar da Nahit Hanım’ın bir komşusunun anıları vasıtasıyla kitaba dahil edilmiştir.”