Cumhuriyet’in kültür-sanatta 100 akı
Peyami Safa, Necip Fazıl Kısakürek ve Orhan Pamuk. Yollarının Erzurum'daki UNESCO Hoşgörü Ödüllü pastaneden geçmesi üçünün ortak noktası. 85 yıllık Hemşin Pastanesi kentte yaşayanların da ilgi odağı.
1970’lerin Türkiyesi; o hep dile getirilen kardeşin kardeşe düşman olduğu yıllar. Cumhuriyetin en eski üniversitelerinden birine ev sahipliği yapan Erzurum’daki Atatürk Üniversitesi’nin öğrencileri de ne yazık ki bu kavgada iki farklı tarafta. Ancak hem sağcı hem solcu öğrencilerin ideolojilerini kapının arkasında bıraktıkları ortak bir alan var. Kentin tarihi buluşma mekânı Hemşin Pastanesi. Her görüşten gencin vakit geçirdiği ve asla siyaset konuşmayıp birbirlerine şiirler okuduğu bu mekân zaman içerisinde kentte hoşgörünün merkezi olarak da anılmaya başladı.
Erzurum’un merkezindeki Cumhuriyet Caddesi’nde 1938’de açılan Hemşin Pastanesi bugün de kentin simgelerinden biri. Farklı ideolojilere ve zevklere sahip insanların bir arada vakit geçirdiği bu pastanenin hoşgörülü ortamı 1980’ler ve sonrasında da devam etti. Öyle ki 1995 yılını Hoşgörü Yılı olarak ilân eden Birleşmiş Milletlere bağlı UNESCO, kentteki bu tarihi mekânın ününü duyup pastaneye Hoşgörü Ödülü verdi. Hoşgörünün ev sahibi olduğu bu pastane tarihi boyunca pek çok edebiyatçıyı da ağırladı. Peyami Safa, Necip Fazıl Kısakürek ve Orhan Pamuk gibi edebiyatçıların kenti ziyaretleri sırasında uğrak yeri oldu. 1965’te bir yangın sonrasında şimdiki yerinde taşınan pastane Türk Sanat Müziği’nin eksik olmadığı ambiyansıyla da dikkat çekiyor.
İşletmesini Abdülaziz Güllüce’nin üstlendiği ve 1995 yılında UNESCO Türkiye Milli Komisyonu tarafından Hoşgörü Ödülü’ne layık görülen pastane müşterilerini “Edeple gelen hürmetle gider” notuyla ağırlıyor. Yurtiçi ve yurtdışından çok sayıda ziyaretçisi olan pastanede müşterilerin düşüncelerini yazabileceği bir de günlük var.
Kentteki Atatürk Üniversitesinin ilk mezunlarının devamlı pastanesinde toplandığını belirten Abdülaziz Güllüce şöyle konuştu: “Nail Amca felsefeyi çok seven derin bir insandı. Burada eski Kuzey Kıbrıs’ın Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş, Milliyetçi Hareket Partisi Genel Başkanı Devlet Bahçeli, Alparslan Türkeş ile Kazım Karabekir’in kız kardeşleri ve birçok paşayı ağırlamış. Pastanemizin dünyanın birçok yerinden ziyaretçisi var. Kentin öğrencilerine kucak açıyoruz. Burası bir öğrenci mekanı, genellikle öğrencileri çalıştırıp onlara yardım etmek istiyoruz.”
İşletmeci Abdülaziz Güllüce UNESCO ödülünden dolayı yurtdışından devamlı müşteri geldiğini anlatarak şöyle diyor: “Geçen günlerde UNESCO listesinden görüp Letonya’dan gelenler oldu. Kazakistan, Bosna Hersek ve İran’dan misafirimiz çok oluyor. Geçen Fransa’dan iki genç duymuş, onlar geldi. Burayı gelenlere anlatıyoruz, onların da çok hoşuna gidiyor. Gelenin çıkmak istemediği birçok insanın anısının olduğu bir yer burası. Festivalde Kazakistan, İran, Suriye ve Azerbaycan’ın, milli şairleri buraya gelip program yaptı. Kültür ve Turizm Bakan Yardımcımız geldiğinde ‘Artık burası tamamen bizim kontrolümüzde, tüm festivallere burayı dahil edeceğiz, çünkü burası bir tarih’ dedi.”