Muhteşem üçlü: Wimbledon, Refik Anadol ve Andy Murray
Refik Anadol'un Çek besteci Antonín Dvořák'a yapay zekayla saygı duruşu Washington'da sanatseverle buluşuyor. Anadol, Kennedy Sahne Sanatları Merkezi'nde sergilenecek eserini "hatırlamak" üstüne kurguluyor.
Refik Anadol’dan romantik çağın büyük besteci Antonin Dvořák’a saygı duruşu: Anadol’un “veri resmi” Washington D.C.’de sergilenmeye başladı. Washington Kennedy Sahne Sanatları Merkezi’nde sanatseverlerle buluşan ‘Dvořák Dream’ ilk günden büyük ilgi gördü.
Enstalasyon Washington Kennedy Sahne Sanatları Merkezi’nin yanındaki avluda 32 metrelik kare ekranda 60 dakikalık bir döngü halinde gösteriliyor. Gösteri gününe göre öğleden sonra ya da saat 16.00’dan gece yarısına kadar devam ediyor. Müzikle eşgüdümlü olarak baş döndürücü renk dalgaları sanki bir kutunun içinde yukarıdan görülüyormuş gibi çözülüyor ve tekrar bir araya geliyor. Çeşitli noktalarda, temsili görüntüler zaman zaman yağmurla kaplı ya da bulutlu bir pencereden görülüyormuşçasına yansıtılıyor.
Halka açık sergi geçen hafta başlayan ABD prömiyerinde ‘Dvořák Dreams’i görmeye gelen çim sandalyeli piknikçileri kendine çekti. Çalışması hakkında The Art Newspaper’a konuşan Refik Anadol eserin etkisini ölçmenin bir yolunun öğrencilerden yapay zeka ve sanat tezlerini kendileriyle tartışıp tartışmayacağını soran üç e-posta alması olduğunu söyledi.
Sanatçı Refik Anadol “Kennedy Center’da hissettiklerim artık bir sanat biçimine dönüştü. Artık onun dünyayı dolaşan diğer eserleri gibi oldu” dedi. Anadol ve nörobilimciler ile yapay zeka kodlayıcılarından oluşan stüdyosu Kennedy Center’da “sürükleyici bir deneyim” yaratmak için sesi odaklamaya özen gösterdi. Ancak sanatçı Anadol Potomac Nehri üstündeki Ronald Reagan Washington Ulusal Havaalanı’na gidip gelirken ve ülkenin başkenti kalabalıklaşırken arka plandaki gürültüyü de hesaba kattığını söylüyor. “O kadar gürültülüydü ki asıl deneyim buydu. Uçaklar değil. Halk değil. Ama şehri duymanın da bir güzelliği var. Şehirler muhtemelen toplumu ve kültürü birbirine bağlayan en önemli canlı organizmalarımız.”
Dvořák Dreams müzisyenin Avusturya İmparatorluğu’ndaki gençliğini, Ulusal Müzik Konservatuarı’nı yönettiği New York’a taşınmasını, Avrupa’ya dönüşünü ve besteciliğe olan aşkını temsil eden dört bölüme ayrılıyor. Anadol enstalasyonu Dvořák’ın yaklaşık 200 eserinden ortaya çıkardı ve müzisyenin tarzında yeni bir parça bestelemek için notalarını ve sanatını inceledi. Bu proje mantığı aslında bir ilk değildi. Anadol aynı şeyi Antoni Gaudí’nin Barselona’daki Casa Batlló’suna Mayıs 2023’te yaklaşık 65.000 kişinin izlediği bir projeksiyon, Haziran 2022’de İstanbul’da Mevlâna ve Mozart üzerine çalışmalar dahil diğer önemli tarihi figürler için de yaptı.