Refik Anadol’dan Gaudi’ye: Saygılar bizden
Refik Anadol ve eleştirmen Jerry Saltz arasındaki tartışma barışla sonuçlandı. Saltz'ın eleştirilerine aynı tonda karşılık veren Anadol, eleştirmeni atölyesine davet etti ardından da barıştıklarını duyurdu. Bu sefer de üçüncü kişileri hedef aldı.
Bir süredir gündemde olan Refik Anadol ile eleştirmen Jerry Saltz tartışması tatlıya bağlandı. Sosyal medyadan başlayan ve iki farklı ekolün birbirine sert eleştiriler yönelttiği tartışma barışla sonuçlandı. Tartışmanın sürüp gittiği sosyal medyadan açıklama yapan Refik Anadol, süreçteki nihai durumu şu sözlerle açıkladı:
“Sevgili dostlar, ülkemizin kötü kaderi bilgi sahibi olmadan, fikir sahibi olanlar, sanat kritiğine verdiğim cevabı ‘eleştiriyi hazmedemedi’ olarak algılamışlar. Aslında bunun stratejik olduğunu, yapay zeka + dijital sanatın dünya literatüründe tartışıldığını da o güzel akıllarıyla kavrayamamışlar. Hatta Jerry ile post sonrası barıştığımızı ve dijital sanat için pozitif fikirleri ve daha fazlasını da hayal edememişler. Diyalogumuzun üçüncü kişileri; bir gün de sizin işlerinizi tartışalım be! Buralar sizsiz olmuyor.”
Sanat tarihinde sayısız örneğine rastladığımız sanatçı-eleştirmen tartışması, Pulitzer ödüllü eleştirmen Jerry Saltz’ın sosyal medyadaki bir paylaşımıyla başlamıştı. Saltz, X’ten yaptığı paylaşımda “Refik Anadol’un milyonlarca dolarlık sıkıcı vasat gösterisi, derme çatma ve aynalardan oluşan bir salondan ibaret. Kısaca yutturmaca sanatını değiştiriyor. Müziği keserseniz sadece sıradan bir ekran koruyucu” diyerek tartışmanın ateşini fitillemişti.
Jerry Saltz’ın bu eleştirisine Refik Anadol ise kısa bir süre sonra şu cevabı verdi: Sözlerinin benim için hiçbir anlamı yok. Benimle hiç konuşmadın, stüdyomu hiç ziyaret etmedin, kim olduğuma, neden ve nasıl sanat yarattığıma dair hiçbir fikrin yok. Ama şunu söyleyeyim, eserlerimi kalbimle yaratıyorum! Ve bunu öğrenmek için çalışmalısın, araştırmalısın, konuşmalısın. Geldiğiniz dünya değişti! Yeni dünya aydınlık, yeni dünya kapsayıcı, yeni dünyanın kapıları yok! Ben, benim topluluğumu ifade ederim! Herkes, herhangi biri, her yaş ve her kültür için sanat yapıyorum! Ben herkesim! Sen hiç kimsesin!
Tartışmayı sürdüren Jerry Saltz da Refik Anadol’a cevap olarak, “Hakkında yazmadan önce asla sanatçıyı ziyaret etmem. Hakkında yazmadan önce asla sanatçıyla konuşmam. Ayrıcalıklı olmayan diğer izleyiciler gibi ben de olabildiğince özgür ve doğru tepki vermek istiyorum. Kendi başıma. Gördüğümü söyleyeceğim. Yapay zeka sanatını seviyorum. Tüm araçları ve teknolojileri seviyorum! Ben yalnızca bir sanatçının eserini malzeme ve araçlarıyla ilgili olarak eleştiriyorum. Siz onu seviyorsanız bu sizin için güzel. Ben vasat buluyorum” dedi.
Karşılıklı eleştiri seviyesi gittikçe artan tartışmanın sonraki raundunda Refik Anadol, Jerry Saltz’ı atölyesine davet etti. Kısa bir süre sonra da aralarındaki tartışmanın sona erdiğini duyuran paylaşımı yaptı.