İstihdam kıyameti: Yapay zeka ile en çok kadınlar ve düşük maaşlıların koltuğu tehlikede

Yapay zekanın gelişip yaygınlaşmasıyla insanları işinden edeceği ve  istihdam kıyametine neden olacağı endişeleri giderek artıyor. İngiliz düşünce kuruluşu Kamu Politikası Araştırma Enstitüsü’nün (IPPR) raporundaki en kötü senaryo bu endişeleri tetikleyecek cinsten. Buna göre üç ila beş yeni yıl içinde yapay zeka yeni teknolojik gelişmelerle birlikte öncelikle giriş seviyesinde, yarı zamanlı ve idari işlere ait koltukları boşaltacak.

Birleşik Krallık’ı kapsayan raporda  giderek artan sayıda şirketin günlük işleri otomatikleştirmek için üretken yapay zeka teknolojilerini benimsediği belirtildi. Yapay zeka adaptasyonunda ilk dalganın  bazı işler için çoktan risk oluşturmaya başladığına dikkat çekildi, ikinci dalganın hızlı gelişmelerle daha sert vurabileceği uyarısı yapıldı.

Her türlü işi kapsayan 22 bin görevi analiz eden IPPR halihazırda yüzde 11’inin risk altındaki çalışanlar tarafından yapıldığını belirtti. Teknolojinin daha karmaşık işleri yapabilecek şekilde gelişmesiyle ikinci dalgada bu oranın yüzde 59’a çıkabileceği öngörülüyor. Halihazırda risk altında olan görevler arasında veri tabanı yönetimi, planlama, stok sayımı var. Yapay zeka giriş seviyesi ve yarı zamanlı sekreterlik işleriyle idari işler ve müşteri hizmetleri işlerinin yerini alma potansiyeline sahip.

İkinci dalgada ise rutin olmayan işler de tehlikede: Veri tabanı yaratımı, metin yazımı, grafik tasarımı gibi işlerle uğraşanların koltukları risk altında olacak.

Raporda istihdam kıyametinden büyük ölçüde kadınların daha çok etkileneceğine dikkat çekiliyor. Her türlü kriz durumundan daha çok etkilenen gruplar arasında yer alan kadınların burada da dezavantajlı konumda olması ne yazık ki şaşırtıcı değil. Nedeni ise risk altındaki sekreterlik ve idari işler gibi alanlarda daha çok kadınların çalışması.

Yapay zekanın ikinci dalgasında öngörülen en kötü senaryoda 7.9 milyon işin yerini yapay zeka alabilir. En iyi senaryoda ise yapay zeka ile hiç iş kaybı olmadan ekonominin yüzde 4 büyümesi söz konusu.

IPRR hükümetin harekete geçerek istihdam kıyametini önleyebileceğine dikkat çekti. IPPR’nin kıdemli ekonomisti Carsten Jung şunları söyledi: “Mevcut üretken yapay zeka, işgücü piyasasında büyük bir aksamaya yol açabilir veya ekonomik büyümeyi büyük ölçüde artırabilir. Her iki durumda da milyonları etkileyecek ancak yapay zeka kader değil, aynı şekilde istihdam kıyameti de önlemez değil. Hükümet, işverenler ve sendikalar  bu yeni teknolojiyi iyi yönetmemizi sağlayacak hayati kararları alma fırsatına sahip. Eğer hemen harekete geçilmezse çok geç olabilir.”