Amerika’nın ünlü dış politika dergisine göre ‘Yalnızlık artık bir milli güvenlik sorunu’

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) geçen yıl yalnızlığın dünya genelinde sağlık için kritik bir tehdit oluşturduğunu ilan etti. Bugün yetişkinlerin kayda değer bir kısmı yalnızlık ve dışlanmışlık hissinden muzdarip. Yalnızlık toplumsal bir sorun ve yarattığı bir tehdit de Foreign Policy’ye göre bunun bir milli güvenlik sorunu oluşturması.

Dergide “Yalnızlık bir milli güvenlik sorunu” yazısını kaleme alan Natalia Antonova “Bu kavramı eski kafalı bürokratlara açıklamaya çalıştığımda bazen bana gülüyorlar. Onları kim suçlayabilir ki? Şekil değiştiren tehditler baş ağrıtıyor, halbuki hiçbir şey değişmiyormuş gibi davranmak çok daha kolay. Oysa bir düşünün, yalnız ve çaresiz bir kişi için taviz vermek ne kadar kolay olsa gerek!” diye yazıyor. Gelin Antonova’nın argümanlarına göz atalım:

Güvenlik uzmanları arasında “Şeker Dave” olarak bilinen David Franklin Slater Amerikan ordusundan yarbay olarak emekli olmuş, sonra da Hava Kuvvetleri’nde sivil olarak görev almıştı. Slater bu yılın başlarında Ukraynalı bir kadın olduğunu iddia eden bir kişiyle e-posta ve adı açıklanmayan bir mesajlaşma platformu aracılığıyla devlete ait gizli bilgileri paylaşmakla suçlandı.

Antonova’ya göre Slater hakkında hazırlanan federal iddianamede askerin sanal sevgilisi NATO temsilcilerinin nasıl seyahat ettiğini de soruyor, “Sen benim gizli muhbirimsin canım” diye askere yağ da çekiyor: “Bu mesajlara bakılırsa Slater kendini özel hissetmek istiyordu. Yazıştığı kişi onun kendisini sadece Nebraska’da yaşayan emekli bir asker olarak değil, kahraman gibi hissetmesini de sağlıyordu. Nihayetinde kim kendini kahraman gibi hissetmek istemez ki?”

“Slater’ı ‘aptal’ ve ‘azgın’ olarak nitelemek kolay. Karşımızda ulaşılması imkansız hayali kadınların görüntüleriyle kendini çevrelemiş ve hayalindeki gibi bir kadın kendisine yaklaştığında düşünme yetisini kaybedebilecek biri var” diye yazan Antonova seksin casusluk işlerinde eski bir yöntem olduğunu belirtiyor. Ama artık şehvet öyle fiziksel çaba harcayacağınız bir şey olmaktan çıkmış olabilir.

Geçen yıl 10Haber’de de adı çok geçen birini hatırlayalım: Ulusal Hava Muhafızları’ndan Jack Teixeira ABD devletine ait çok gizli belgeleri mesajlaşma platformu Discord’da sırf arkadaşlarını etkilemek için paylaşmıştı. Teixeira diğerlerinin onu “gözü kara” olarak görmesini istiyordu.

ABD’deki gizli belge sızıntısının şüphelisi Jack Teixeira suçlamaları reddetti

Soğuk Savaş sırasında Doğu Almanya’daki “Romeo” casuslar Batı Almanya’daki kadınları gözlerine kestiriyordu, ama herhalde en ilginç casusluk hikayelerinden biri Fransız bir diplomatın 20 yıl boyunca kadın sandığı Çinli bir erkekle cinsel ilişki yaşaması, hatta o kadın kılığındaki erkekten bir çocuğunun olduğunu düşünmesiydi. Her iki örnekte de casuslar avlarını romantizmle vurmaya çalışıyordu.

Ancak internet daha önce benzerinin görülmediği bir sömürü ortamı yaratıyor. Bazen yabancı aktörlerin sahneye çıkmasına bile gerek yok. ABD ordusunda görevli Binbaşı Jamie Lee Henry ve sivil doktor eşi Anna Gabrielian’ın Ruslara duydukları sempati nedeniyle Rusya’ya gizli bilgi sızdırmakla suçlanıyorlar. Geçen yıl çifte karşı yürütülen yasal süreç hatalı bulunmuştu.

Evli bir çiftin yalnızlıkla alakası ne ola ki diye düşünebilirsiniz. Antonova “İddianameyi okuyana kadar ben de öyle düşünüyordum” diyor ve ekliyor:

“Bu davada güç dinamiklerine bakmak yeterli olacaktır. Henry ve Gabrielian dengesiz bir ilişkinin içindeydi. Gabrielian uzaktaki, efsanevi Rusya için ‘her şeyini feda ettiği’ bir hayal dünyasına dalmıştı. Ve eşine kendisine eşlik etmesi için baskı yapıyordu. Gabrielian o kadar ileri gitmişti ki Rus Büyükelçiliği’ne e-posta göndererek yardım teklif edebileceğini düşündü. Gabrielian hainlik konusunda tereddüt ettiği için eşini ‘korkak’ olarak niteleyecek kadar ileri gitti. Eski ABD Başkanı Donald Trump’ın ‘Rusya eğer dinliyorsan’ konuşmasını bu kez Rus hayırseverlerinin birden belirip cesaretini ödüllendireceğini düşünen bir kadın yapıyordu. Benzer birçok olayda olduğu gibi ortada maddi bir neden yok gibiydi. Açıkça kendini önemli hissetmek isteyen bir kadının kafasında kurduğu bir casusluk fantezisi söz konusuydu.”

Kız arkadaşının sosyal medya paylaşımlarına rağmen Rusya’ya gitti

Bir başka olaya geçelim. ABD ordusunda başçavuş olarak görev yapan Gordon Black mayıs ayında Rusya’da tutuklanarak hırsızlıkla suçlandı. Black’in sosyal medya hesaplarına bakılacak olursa yetkililerce yakalandığı Vladivostok’ta bir Rus kadınla gönül ilişkisi olduğu anlaşılıyor. Bilinen şu; Black Amerikalı eşinden boşanma aşamasındaydı. Antonova sadece kısa bir araştırmayla Black’in ilişki yaşadığı Rus kadının sosyal medyada Ukraynalıları hedef alan şiddet içerikli görüşleri paylaştığını, NATO’yu hedef alan yorumlarını bulmuş.

Black normalde Güney Kore’de görev yapıyordu. Teksas’taki yeni görev yeri Fort Cavazos’a gitmesi gerekiyordu ama o bunun yerine Rusya’ya gitmeye karar verdi. Annesine göre Black bu seyahat için üstlerinden izin almamıştı, hatta “tuzağa düşürülmüş” bile olabilirdi. Şimdi dışarıdan bakan bir göz alarak, Antonova’nın Black’in kız arkadaşıyla ilgili ulaştığı bilgilere pekâlâ Black de ulaşabilirdi ama asker buna rağmen her şeyi göze alarak Rusya’ya gitmeyi tercih etmişti. Antonova “Buna ancak Black’in hissettiği yalnızlık sebep olmuş olabilir. Kız arkadaşıyla çektirdiği bir fotoğrafta yüzündeki bağlılığa bakmak neredeyse kalp sızlatıcı” diyor.

“Hassas bilgilere erişim imkanı olan pek çok kişi hem çevrimiçi hem de çevrimdışı ortamda başıboş kalmış durumda. Stresliler ve çoğunlukla kendilerini diğer insanlarla bağlantılı hissetmiyorlar” diyen Antonova yazıya “Bu da onları yabancı istihbarat yetkililerinin, bilgisayar korsanlarının, dolandırıcıların ve trollerin kolay bir hedefi haline getiriyor. Ayrıca kendilerini güçlü ve önemli hissetmek uğruna ihanet etmeye ve aptalca davranmaya istekli olabiliyorlar” diye devam ediyor.

Yetkililer konu hakkında ne kadar bilinçli?

Milli güvenlik dünyasında “bütüncül” kelimesine genelde şüpheyle yaklaşıldığını belirtiyor Antonov. Ancak insan doğasını ve insani çıkmazları dijital dünyadan ayrı tutamayacağımızın altını çizerek bir örnekle durumu özetliyor:

“Bir keresinde birkaç diplomatla konuşurken içki içerken ya da stresliyken flört uygulamalarının kullanılmaması gerektiğini insanlara öğretmediğimize dikkat çektiğimde çok şaşırmışlardı. İşten sonra bir kadeh şarap içip gevşeyerek sosyal medya uygulamalarını kontrol etmenin kötü sonuçlar doğurabileceklerini düşünmemişlerdi. Bu adamlar hiç de aptal değildi; sadece bu incelikli iş koluna teknolojiyi de kapsayacak kadar geniş bakamamışlardı.”

Antonova son olarak iş sorununa da dikkat çekiyor: Liderler sürekli çalışanlarından ulaşılabilir olmalarını isterse bu kişiler nasıl kendileri için anlamlı bağlantılar kurabilecek?

“Kanun koyucular karşılarındakilerden sürekli ulaşılır olmalarını istemek yerine çalışanlarına çevrimdışı olmaları için alan tanıma konusunda daha bilinçli olursa, belki de internetle bağlantıyı kesmenin ne anlama geldiği ve tükenmişliğin ne kadar sakıncalı bir durum olduğu konusunda daha geniş perdeden düşünmeye başlayabiliriz. Yalnız ve mutsuz insanlar düşmanların altın madenidir. Yanlış yerlerde kurulan bağlantılar ve onaylanma ihtiyacı güvenlik tehdidi yaratır.”

DSÖ yalnızlığı ‘küresel sağlık sorunu’ ilan etti