Elektronik sigara ihracatında en az 120 milyon dolarlık gelir var
İngiltere tek kullanımlık elektronik sigaraları yasaklama yolunda, Avrupa'daki ülkeler de hamle yapmaya hazırlanıyor. Peki Türkiye'de durum ne? Prof. Dr. Çetinkaya Türkiye'de çocukların yedi-sekiz yıldır bunu kullandığını söylüyor.
Dünyada gençler arasında puff bar akımı var ve çocuklar da bu akıma dahil oldu. Renkli paketleri, meyveli kokularıyla cezbeden bu elektronik sigaraların kimi tek kullanımlık, kimi tekrar tekrar kullanılabiliyor. Son yıllarda Türkiye’de de birçok kişinin elinde görmeye alıştığımız bu sigaralar renkli görüntülerinin aksine oldukça zararlı ve uzmanlar sürekli uyarıyor. Ne var ki sigara fiyatlarına peş peşe gelen zamlar Türkiye’de elektronik sigara kullanımını da artırdı.
İngiltere hükümetiyse elektronik sigara kullanımını önlemek için atağa geçti. Hükümet 1 Ocak 2009’dan sonra doğan kişilere sigara satışının yasak olacağını duyurmuştu geçen yıl zaten. Şu an 18 yaş altındakilere İngiltere’de sigara satılmıyor. Bu yeni yasakla tek kullanımlık elektronik sigara da tamamen yasaklanacak ve İngiltere Sağlık Bakanı Victoria Atkins yasağın parlamentodan geçmesini bekliyor. Üstelik yeni yasa sadece tek kullanımlık elektronik sigaraları kapsamıyor; tekrar kullanılabilen elektronik sigaralar da çocukların seveceği aromayı taşımayacak ve ambalajı da daha az çekici hale getirilecek. Dükkanlarda da çocukların dikkatini çekecek yerlerde bulundurulmayacaklar.
Yaklaşık bir ay önce Fransa’da da puff barla ilgili yasak adımları atılmıştı. Fransa Başbakanı Elisabeth Borne ulusal çapta başlattıkları sigarayla mücadele kapsamında ülkede tek kullanımlık elektronik sigaraların yasaklanacağını duyurmuştu. Birçok Avrupa ülkesinde de bu ürünü yasaklama düşüncesi hakim, nitekim Belçika’da puff barların internetten satışını yasaklandı, İrlanda ise pufu yasaklayıp yasaklamamayı ülke çapında istişare ediyor. Alman hükümeti de aromalı e-sigaralara yasak getirdi. Haberimizin ayrıntılarına bu linkten ulaşabilirsiniz.
Türkiye’de de hükümet sigara kullanımına karşı çalışma yapıyor ancak henüz bir yasaklama adımı yok. Özellikle puff barla ilgili bir hamle hiç olmadı ama artık ortaokul öğrencilerinin dahi elinde görmek mümkün bu elektronik sigaraları. En çok mücadele eden de Türk Toraks Derneği.
10Haber’e konuşan Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı Öğretim Üyesi ve Türk Toraks Derneği Tütün Kontrolü Çalışma Grubu Başkanı Doç. Dr. Pelin Duru Çetinkaya bu elektronik sigaraların son yıllarda göze çarptığını, oysa bunların 7-8 yıldır zaten çocukların elinde dolaştığını söylüyor. Prof. Dr. Çetinkaya İngiltere’deki yasağın Türkiye’de de uygulanması gerektiği görüşünde.
“Türkiye’de bu ürünün satışı yasak, ama internetten herkes kolaylıkla erişebiliyor ne yazık ki. Biz de çalıştaylar düzenliyoruz, Meclis’te basın açıklaması da yaptık” diyen Prof. Dr. Çetinkaya daha sıkı denetim istiyor ve bunun çocuklar nasıl cazip hale getirildiğini şöyle anlatıyor:
“Puff barların reklamı, satışı yasak. Ortaokul, lise çocukları kullanıyor ama. Endüstri flaş bellek şeklinde, rengarenk, çeşit çeşit aromalarda üretiyor. Şekilleri de farklı ve cezbedici olduğu için ne yazık ki çocukların ilgisini çekiyor. Biz yıllardır mücadelesini veriyoruz ama son zamanlardaki patlamayla farkındalığımız arttı. İngiltere’deki kuralların bizde de uygulanması gerekir. Gençliğimizi, çocuklarımızı bundan korumamız lazım.”
Türk Toraks Derneği 3 Kasım 2023’te Meclis’te CHP Milletvekili Kayıhan Pala’yla birlikte basın açıklaması yapmıştı ve Pala konuşmasında; 2011 yılından bugüne kadar giderek artan sigara satışı, sigara kullanım oranları, tütün kontrolü mücadelesi için gereken önem ve elektronik sigara gibi endüstrinin yeni tehditlerinden korunulması gerektiğini söylemişti. Pala elektronik sigaraların yasal hale gelmemesi için çabalayan vekiller arasında. Prof. Dr. Çetinkaya, elektronik sigaraların yasalaşacağına dair çalışma olacağına ilişkin bir duyum almaları üzerine bu açıklamayı yaptıklarını söyledi.
Gençler arasında salgın gibi yayılıyor… Sandığınızdan daha tehlikeli: Puff bar