YSK Başkanı: Kesin olmayan sonuçları, aynı gün açıklayacağız
Türkiye’nin heyecanla beklediği sandık bugün seçmenin önüne geliyor. Oyunuzun geçersiz sayılmaması için 7 adımda oy kullanma rehberi hazırladık. Oyunuzun geçersiz olmaması için nelere dikkat etmelisiniz? Yanınıza almanız gerekenler neler?
Bugün Burak Kuru’nun “10 bin adımda” serisinin ikinci yazısını 10Haber’de okuyabilirsiniz. Yazıda İstanbul’un en güzel semtlerinden Kuzguncuk’u adımlayacaksınız. Fakat 10 bin adım yazısından önce sizi 7 adımlık “Nasıl oy kullanacağım?” gezintisine davet ediyoruz.
Türkiye bugün sandık başına gidiyor. Beş yıl süreyle görev yapacak cumhurbaşkanı ile 28. Dönem Parlamentosu’nu belirlemek üzere 60 milyon 697 bin 843 seçmen oy kullanacak. Cumhurbaşkanlığı için Millet İttifakı adayı Kemal Kılıçdaroğlu, Cumhur İttifakı adayı Recep Tayyip Erdoğan ve ATA İttifakı adayı Sinan Ogan yarışacak. Milletvekilliği seçiminde de esas yarış Millet İttifakı, Cumhur İttifakı, Emek ve Özgürlük İttifakı arasında geçecek.
Peki tek bir oyun bile çok kıymetli olduğu bu seçimde oyların geçersiz sayılıp heba olmaması için nelere dikkat etmek gerekiyor? Oy kullanmaya giderken yanımıza almamız gerekenler neler? Mührü nereye basmamız basmamız gerekiyor? Tüm bu soruların yanıtlarını sizler için derledik.
1- Oy kullanacağınız yeri e-devlet yada YSK sitesinden öğrenebilirsiniz
Sandığa gitmeden önce nerede oy kullanacağınızı öğrenin, oy kullanma saatlerine dikkat edin. Bu bilgileri içeren seçmen bilgi kâğıdı eline ulaşmayanlar, Yüksek Seçim Kurulu’nun internet sitesinden, e-Devlet kapısından veya ‘Seçmen Sorgulama’ mobil uygulamasından oy kullanacağı yer ve sandık numarasını öğrenebilir.
2- Seçmen kağıdını veya T.C kimlik no’su bulunan belgenizi yanınıza alın
Sandık görevlisine seçmen kâğıdınızı veya T.C kimlik no’su bulunan belgenizi verin. Adınız sandık seçmen listesinde yer alıyor olacak. Bilgilerinizi kontrol eden sandık kurulu başkanı, kanuna uygun biçimde hazırlanmış ve mühürlenmiş oy zarfı ile iki ayrı birleşik oy pusulasını, hiçbir tarafında herhangi bir işaret bulunmadığını ve arkasının sandık kurulu mührü ile mühürlü olduğunu, kurul üyelerine, müşahitlere ve seçmene tek tek gösterdikten sonra “Tercih” veya “Evet” mührünü size vererek kapalı oy verme kabinini gösterecek.
3- Mührü taşırmayın, herhangi bir yere işaret koymayın
Sandık kurulu başkanın size kapalı oy verme yerine girmeden önce; birleşik oy pusulalarında tercih ettiği cumhurbaşkanı adayı, siyasi parti, ittifak veya bağımsız aday için ayrılan bölümden dışarı taşırmamak suretiyle “Tercih” veya “Evet” mührünü basması, “Tercih” veya “Evet” mührü dışında herhangi bir yerine imza atmaması veya işaret koymaması, aksi halde oyunun geçersiz sayılacağı, birleşik oy pusulasını düzgün bir şekilde katlayıp zarfa koyması ve yapıştırması gerektiği uyarısını da yapacak. Dikkat edin, tek pusula hakkınız var.
4- Oy vermeye cep telefonu ve kamerayla girmek yasak
Seçmenin cep telefonu, fotoğraf makinesi gibi görüntü kaydedici veya haberleşme sağlayıcı cihazlarla kapalı oy verme yerine girmesi yasak ve cezası var. Bu tür cihazlar varsa oy verme işlemi bittikten sonra iade edilmek üzere sandık başkanının masasına bırakılması gerekiyor. Birleşik oy pusulalarından başka, zarfa hiçbir şey koyulmaması gerekiyor. Aksi halde kullandığınız oy geçersiz olacak. Birleşik oy pusulası verildikten sonra herhangi bir sebeple yeni bir pusula verilmeyecek. Cumhurbaşkanı ve milletvekili seçimi oy pusulaları aynı zarfa konulacak.
5- Zarfı sandığa bizzat atın
Oy kullandıktan sonra kapalı oy verme yerinden çıkıp, zarfı sandığa bizzat kendiniz atın. Kesinlikle başkana veya başka bir görevliye teslim etmeyin.
6- Seçmen listesini imzalayın
Kurul başkanı oyunuzu kullandıktan sonra size kimlik kartını verirken seçmen listesindeki adınızın karşısına imza cetveli kullanarak imzanızı attıracak. Seçmen, imza atmasını bilmiyor veya herhangi bir engeli nedeniyle imza atacak durumda bulunmuyorsa, sol elinin başparmağını basacak. Sol elinin başparmağı olmayanların hangi parmağını bastığı listenin imza bölümüne ayrıca yazılacak. Hiç parmağı olmayan seçmenin durumu adı karşısına yazılıp başkan tarafından imzalanacak.
7- Seçmen kağıdı veya kimliğinizi teslim alın
Sandık kurulu başkanı, oyunuzu kullanmış, mührü teslim etmiş ve sandık seçmen listesini imzalamışsanız, seçmen bilgi kâğıdınızın arka yüzünü imzalayıp mühürledikten sonra size kimliğinizle birlikte iade edecek.
1-Hangi belge?
Oy kullanmak için seçmen kağıdı şart değil ancak TC kimlik no gösteren resmi bir belge olmak zorunda. Yani nüfus cüzdanı veya ehliyet, pasaport gibi resmi kimlikler.
2-Saat kaçta?
Oy verme işlemi sabah 08.00’da başlayıp 17.00’da sona erecek.
3-Okuma yazma bilmeyenler ne yapacak?
Okuma yazma bilmeyen seçmenlere yardım etmek amacıyla kabine kimse giremeyecek. Seçmen isterse başkan pusuladaki logoların hangi partiyi veya ittifakı temsil ettiğini anlatabilecek.
4-Seyyar sandık kimler için?
Hastalığı veya engeli sebebiyle yatağa bağımlı olan seçmenler de evlerinde seyyar sandıklarda oy kullanacaklar. Seyyar sandıklarda sadece il ve ilçe merkezlerinde yaşayanlar oy kullanabilecek.
5-Görme engelliler nasıl oy kullanacak?
Görme engelli seçmenler, bu seçimde ilk kez YSK’ca oy pusulalarına uygun olarak hazırlanan şablon ile oylarını kullanabilecek. Talep etmeleri halinde ise oy pusulası sandık kurulu başkanı, akrabalarından biri, akrabası yoksa diğer herhangi bir seçmenin yardımıyla şablona yerleştirilmek suretiyle oy verebilecekler.
6-Engelliler kimlerden yardım alabilecek?
Engelliler, felçliler, elleri eksik olanlar veya bu gibi bedeni engelleri açıkça belli olanlar o seçim çevresi seçmeni olan ve o sırada sandık çevresinde bulunan akrabalarından birinin, akrabası yoksa diğer herhangi bir seçmenin yardımı ile oylarını kullanabilecek. Bir seçmen birden fazla engelliye yardım edemeyecek. Sandık kurulu başkan veya üyeleri ise engelli seçmenlere yardım etmek amacıyla oy verme kabinine giremeyecek, oy kullanma sırasında yardım edemeyecek.
7-İnce’ye verilen oylar ne olacak?
Yurtiçi seçmenler isterlerse İnce’nin adının altına mühür basabilecek. Bu oylar geçersiz sayılmayacak. Ancak, İnce çekilen aday sıfatıyla yüzde 50+1 alsa da mazbata verilmeyecek. Bu durumda 2. ve 3. aday ikinci tura kalmış sayılacak. İkinci tur cumhurbaşkanlığı seçimi bu iki aday arasında gerçekleşecek.
Öte yandan Yüksek Seçim Kurulu(YSK) da sandık kurullarına bir uyarı mesajı gönderdi. Oy verme süresi boyunca uyarı mesajları aralıklarla gönderilmeye devam edecek.
YSK, bugün yapılacak seçimde sandık kurulu başkanları, oy kullanacak yerlerdeki bina sorumluları ile seyyar sandık kurulu başkanlarını kısa mesajlarla bilgilendirecek. Mesajlarda, cep telefonuyla oy kabinine girmenin yasak olduğu, sayım döküm işlemlerinin yapıldığı odanın kapısının açık tutulması gerektiği gibi uyarılar yer alıyor.
Sandık kurulu başkanlarına dün gönderilenlerle birlikte toplam 24, seyyar sandık kurulu başkanlarına 18, bina sorumlularına ise 5 kısa mesaj gönderilecek.
Ayrıca 1 metrelik uzunluğuyla gündem olan oy pusulasının nasıl katlanması gerektiği ile ilgili de vatandaşlar videolar hazırladı. Mührün bulaşıp pusulanın geçersiz olmaması için çekilen bir videoyu da sizinle paylaşıyoruz.
Pazar günü 1 metrelik oy pusulasını zarfın içine yerleştirirken EVET/TERCİH mührünün karşı tarafa geçmemesine lütfen çok dikkat ediniz!!!🙏
Bu kadar çok parti ile Seçmen Origami yapacak..😳😊😳 pic.twitter.com/cl3lGtavLD
— Prof.Dr.Evren Bolgün (@ebolgun) May 11, 2023