CHP ve HDP’den ortak mesaj: Kürt sorununun çözüm adresi Meclis

Millet İttifakı Cumhurbaşkanı adayı Kemal Kılıçdaroğlu, HDP Eş Genel Başkanları Pervin Buldan ve Mithat Sancar ile bir araya geldi. Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde gerçekleşen görüşmede Kılıçdaroğlu’na CHP Grup Başkanvekili Özgür Özel, CHP Genel Sekreteri Selin Sayek Böke ve CHP Genel Başkan Yardımcısı Oğuz Kaan Salıcı; HDP Eş Genel Başkanlarına Parti Sözcüsü Ebru Günay ve Grup Başkanvekili Saruhan Oluç eşlik etti.

Görüşmeyle ilgili en çok merak edilen konu, HDP’nin Cumhurbaşkanı adaylığında Kemal Kılıçdaroğlu’na destek verip vermeyeceğiydi. Henüz net bir destek açıklanmadı ancak görüşme öncesi genel beklenti, Kılıçdaroğlu’ndan “Kürt sorununun çözüm yeri Meclis’tir” sözlerini duymaktı. Nitekim bu sözler söylendi. HDP’nin Cumhurbaşkanı seçimine kendi adayıyla mı gireceği yoksa Kılıçdaroğlu’na destek için aday çıkartmamayı tercih edeceği önümüzdeki günlerde belli olacak.

Bir saat süren görüşmenin ardından HDP Meclis Grup Yönetim Salonu’nda yapılan ortak açıklamada Kılıçdaroğlu, “Bağımsız ve tarafsız yargı mutlaka olmalı. Hukuk devleti mutlaka olmalı. Sosyal devlet, gelir dağılımındaki bozulan dengesizliğin giderilmesi gerekiyor… Temel hak ve hürriyetlerin korunması da ortak talep olarak dillendirildi. Çevre ve iklim değişikliği konusundaki duyarlılık karşılıklı olarak ifade edildi. Yerel yönetimler üzerinde duruldu. Kayyım uygulamasının doğru olmadığını ilettik. Ortak mutabakat metninde de kayyım uygulamasının olmaması gerektiği var. Seçimle gelen seçimle gider. Demokrasinin temel kuralıdır. Milletin iradesini ipotek altına alırsanız bu demokrasiye aykırıdır. Demokrasiyi her ortamda, her koşulda savunmalıyız” dedi.

Demokrasiyi savunmanın insan haklarını, yargı bağımsızlığını, kadın-erkek eşitliğini savunmak olduğunu ifade eden Kılıçdaroğlu, “Siyaset, artık bir kavga alanı olmamalı. Bu ülke kavgadan bıkmadı mı? Bu akşam belli televizyon kanallarında büyük ihtimalle bir sürü şeyler yazılıp çizilecek. Siz kavgadan bıkmadınız mı ya? Kucaklaşmak, uygar insanlar gibi tartışmak varken hangi gerekçeyle kavga ediyoruz? Toplumu neden kamplaştırıyoruz? Biz birlikten, beraberlikten yanayız. Bu ülkenin kalkınması için var olan bütün sorunların çözümü için ortak hareket etmekten yanayız. Siyaset sorun yaratmamalı, var olan sorunları çözmeli” ifadelerini kullandı.

HDP’ye yönelik kapatma davasına da değinen Kılıçdaroğlu, “21. yüzyıldayız, parti kapatmak doğru değildir. Kapatılan partilerin tekrar siyaset sahnesinde yer aldığını, halkın destek verdiğini görüyoruz. Kadına şiddetin son bulması lazım. Siz kadına şiddeti teşvik ederseniz, sessiz kalırsanız doğru değildir. Bu konuda çok net siyaset kurumunun tavır alması lazım. Bu tavır aldığında kadınlar özgürce siyaset de yapacak çalışmalarına devam da edecek. Dezavantajlı gruplarla ilgili de siyaset kurumunun üstüne düşeni yapması lazım. Onların haklarının elinden alınması, görmezden gelinmesi siyaset kurumuna yakışmaz. Yargının sopa olarak kullanılmasını kabul etmiyoruz. İktidarın baskılarına direnmesini bekliyoruz yargıçlardan. Bu olduğu takdirde gerçek bir demokrasiyi inşa edebiliriz. Deprem konusunda acil onarım programına ihtiyaç olduğu genel başkanlar tarafından iletildi. Bu bölge ile ilgili özel program yapılması şart. Hükümete çağrı yaptım yine yapmak isterim; acil onarım programının devreye konulması gerekiyor” dedi.

Kılıçdaroğlu sözlerine, şöyle devam etti:

“Kürt sorunu dahil bütün sorunların çözüm adresi TBMM’dir. TBMM’nin varlığı, sorunları çözen bir meclis olmasından kaynaklıdır. Kuruluşundan bu yana sorunlar orada çözülmüştür. Milletin sağduyusuna güvenerek, var olan sorunların tamamını seçilen parlamenterlerle birlikte çözeceğiz. Hiçbir sorun çözümsüz değildir. Her sorunun çözüm adresi TBMM’dir. Milletin iradesiyle bu sorunlar çözülür. TBMM’nin kapasitesi sorun çözmeye yeterli değil mi! Yeterlidir! Her sorunun çözüm adresi burasıdır. 2. yüzyıla çağrı beyannamemizde Kürt sorununun çözüm adresinin TBMM olduğunu vurguladık ve bizim kurultayımızdan oy birliği ile çıktı bu karar. Biz demokrasiyi, insan haklarını, kimsenin ötekileştirilmemesi gerektiğini, kadın-erkek eşitliğini savunuyoruz. Bu ülkeye demokrasiyi ya getireceğiz ya getireceğiz! Bu işin ortası yok, kavga yok! Özgürce tartışacağız. Anlaşamazsak bir daha oturacağız, bir daha konuşacağız. Bu ülkenin saygın insanları var. Siyaset tek başına kurum değildir, gücünü toplumdan, kanaat önderlerinden, bilgelerinden alır. O destekle sorunların tamamını çözebiliriz.”

Tutanaklarda Kürtçe’nin ‘bilinmeyen dil’ diye geçmesi…

Gazetecilerin ilgisine işaret ederek ziyaretin büyük önem taşıdığını gördüğünü belirten Kılıçdaroğlu, “Basın mensuplarından istirhamım; toplumu ayrıştıran bir dilden lütfen kaçının. Medyanın da sorumluluğu var. Bu sorumluluğun farkına varmalı. Tokalaşmak, kucaklaşmak varken, bu kavga neden? Kavgayı bitireceğiz. 13. Cumhurbaşkanı adayı olarak bu ülkede kavgayı bitireceğim. Kimliği, inancı, yaşam tarzı ne olursa olsun insan insandır, başımız üstünde yeri vardır” dedi.

Meclis tutanaklarında yapılan konuşmalardaki Kürtçe ifadelerin “bilinmeyen dil” olarak geçmesini eleştiren Kılıçdaroğlu, “Gelinir, TBMM’de kürsüde konuşulur. İngilizce ise Fransızca ise parantez içinde yazılır. Konuşma metninin içinde Kürtçe geçtiğinde ‘bilinmeyen dil’ deniliyor. Allah aşkına bu ülkenin insanların vicdanına sesleniyorum; TRT Kürdi diye bir kanal var. Yayın yapıyor bu. Nasıl olur da bilinmeyen dil yazıyorsunuz? Binlerce yıldır konuşulan dile niye bilinmeyen bir dil yazıyorsunuz? Devlete çifte standart yakışmaz arkadaşlar! Doğru değildir! Herkesin diline saygı göstereceksiniz. Evet resmi dilimiz Türkçe, ama siz devlet olarak çifte standart kuramazsınız. Vatandaşlarınızı ayırıyorsunuz demektir. Bir grup insanı bir grup insana düşman ediyorsunuz demektir. Bu, emperyal güçlerin Türkiye’ye oynadığı bir oyundur. Bu oyunu bozacağız. Herkes rahat olacak bu ülkede. Yeni bir başlangıç yapacağız. Ahlaklı, demokratik, kucaklayıcı bir başlangıç… Toplum, ‘nasıl büyüyeceğiz’e odaklanacak. Kısır tartışmalara odaklanmamalı…” diye sözlerini sonlandırdı.

‘Bu görüşmeyi Meclis’te yapmamızın nedeni…’

Kılıçdaroğlu’nun ardından sözü HDP Eş Genel Başkanı Pervin Buldan aldı. Buldan, Kürt sorununun demokratik çözümünün Parlamento çatısı altında olmasını gerektiğini düşündükleri için Millet İttifakı Cumhurbaşkanı adayını Meclis’te ağırlamayı tercih ettiklerini ifade etti.

Görüşmeye dair Buldan’ın açıklamaları şunlar oldu: “Türkiye’nin en temel sorunlarını konuştuk. Türkiye toplumunun, Türkiye halklarının bizden beklentisini konuştuk. Bugün sayın başkanı burada ağırlamamızın nedeni, Kürt sorununun demokratik çözümünün parlamento çatısı altında, TBMM altında çözümünden yana olduğumuz göstermek amaçlıydı. O yüzden sayın başkanı ve heyeti parlamentoda ağırlamak istedik. Başta Kürt sorunu olmak üzere, Türkiye’nin bütün sorunlarının çözümünde Türkiye toplumunun beklentilerini ve gelecek seçimler sonrası yapılacakları da istişare ettik. Geldikleri için teşekkür ediyoruz.”

HDP Eş Genel Başkanı Mithat Sancar ise bu ziyareti değerli bulduklarını söyleyerek, “Pek çok konu ele alındı. Türkiye çok boyutlu bir kriz dönemi yaşıyor. Deprem, büyük bir acı ile içinde bulunduğumuz yıkımın tablosunu bir kez daha çıplak şekilde gözler önüne serdi. Yeni bir döneme girmemize vesile olan deprem, keşke bu kadar acı ile birlikte gündeme gelmeseydi. Bu acıları yok sayarak siyaseti yürütmek mümkün değil” dedi.

Yapıcı bir görüşme olduğunu belirten Sancar, “Partimiz, Türkiye’nin yıkımdan ağır zarar gören toplumsal kesimlerini ve yapılarını onarma konusunda acil programa ihtiyaç olduğu inancındayız. Acil bir onarım programına ihtiyaç var ve yeni bir başlangıca… Yeni başlangıç Türkiye’de; demokrasi, insan hakları, adalet ve özgürlük temelinde bir yaşam ve sistem kurmakla ancak mümkün olacaktır. Bu konularda görüşlerimizi paylaştık. Bu görüşmeyi Meclis’te yapmamızın nedeni de çözüm adresi olarak TBMM’yi gördüğümüzü vurgulamaktır. Türkiye’nin bütün sorunları burada, geniş toplumsal mutabakatla çözülebilir. Bu görüşmenin içeriğini de konuştuğumuz hususları da kurullarımıza taşıyacağız. İttifak güçlerimizle değerlendireceğiz. 1-2 gün içinde kamuoyuna, basına daha ayrıntılı bir açıklama yapacağız” diye açıklamalarını sonlandırdı.

Kürt sorununda ‘İmralı’dan vazgeçildi

HDP’nin görüşme için Meclis’i özellikle seçtiğinin altınızı çizmesi ve Kürt sorunu dahil tüm sorunlar için çözüm olarak Meclis’i işaret etmesi dikkat çekti. HDP, daha önceki yıllarda Tayyip Erdoğan hükümetinin hapisteki PKK lideri Abdullah Öcalan’la yürüttüğü Çözüm Süreci’nde çözüm için adres olarak sıklıkla “İmralı” vurgusu yapmıştı. CHP o dönem de çözümün adresinin Meclis olması gerektiğini söylüyordu.

HDP ilk kez, 27 Eylül 2021’de açıkladığı deklarasyonda, Kürt sorunu ile ilgili bir belgede “İmralı’yı” anmadan çözüm açıklamıştı. HDP’nin dünkü açıklamasında da Eş genel Başkanlardan hem Pervin Buldan hem de Mithat Sancar, ayrı ayrı “Kürt sorunu için çözümün yeri Meclis” açıklamasını yaptı.

İYİ Parti’den açıklama

CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun HDP ziyaretine ilişkin İYİ Parti’den açıklama geldi. İYİ Parti Sözcüsü Kürşad Zorlu, şunları söyledi:

“CHP Genel Başkanı, TBMM’de grubu olan bir partiyi cumhurbaşkanı adayı olarak ziyaret ediyor. Biz bu konu ile ilgili görüşlerimizi daha önce açıklamıştık. Esas olan hassasiyetlerimizin devamını sağlayabilmektir. Bu özenden asla taviz vermeyeceğiz, bunu milletimize taahhüt ediyoruz. İYİ Parti milletimizin birlik ve bütünlüğünü sağlayacak yegane çimentodur ve bu işlevini ilelebet sürdürecektir.”