Medyada, ‘Ben bu halkı tanımıyormuşum’ tartışması büyüyor: Çiğdem Anad’dan Ertuğrul Özkök’e mektup
Millet İttifakı’nın cumhurbaşkanı adayı Kemal Kılıçdaroğlu, katıldığı canlı yayında 31 Mart seçimlerini hatırlatarak “AA’ya güvenmiyoruz” dedi. AA yöneticileri ise kötü tecrübeye rağmen iddialı. AA Genel Müdürü Serdar Karagöz “Aksama olursa bizi savcılığa şikayet edin. Her türlü önlemi aldık” dedi.
31 Mart 2019’da yapılan yerel seçimlerde Cumhuriyet Halk Partisi adayı Ekrem İmamoğlu ile Ak Parti adayı Binali Yıldırım arasında başa baş bir rekabet yaşanırken Anadolu Ajansı veri akışını durdurmuştu. AA’nın müşterilerine sonuçları iletmeyi kesmesi tam da İmamoğlu’nun öne geçtiği anlarda oldu. Veri akışı tam 13 saat durdu. İstanbul’da açılan sandık oranı yüzde 98,8 ve AK Parti adayı Yıldırım CHP adayı İmamoğlu’nun küçük bir farkla önde gösteriliyordu. Yıldırım o anlarda kameralar karşısına geçerek zafer ilan etti, İmamoğlu ise “manipülasyon” uyarısı yaptı. AA ise kısa bir açıklama yaparak “YSK ve sahadan veri ulaştığında sonuçların aktarımı sürecektir” dedi. Sabah İmamoğlu’nun önde olduğunu açıkladı, YSK da bunu teyit etti. Sonuç olarak bu seçim yenilendi ve İmamoğlu farkı açarak seçimi tekrar kazandı.
Önceki gün CHP Genel Başkanı ve Millet İttifakı cumhurbaşkanı adayı Kemal Kılıçdaroğlu katıldığı canlı yayında sandık ve veri güvenliğiyle ilgili soruya şu yanıtı verdi:
“Tam 1.5 yıldır seçim güvenliği için çalışıyoruz. Biz Yüksek Seçim Kurulu’na güvenmiyoruz. Neden? ‘Aynı zarfın içine konan 4 oy pusulasından 3’ü doğru, 1’i yanlıştır’ diye karar alan bir Yüksek Seçim Kurulu topluma güven vermez. Biz Anadolu Ajansı’na da güvenmiyoruz. Malum İstanbul seçimlerinde bazı verileri vermemeye başladılar. Yüksek Seçim Kurulu durdu, verileri vermiyor. Ama bizim arkadaşlarımızın her birisinde, sandık görevlisinde, tutanaklar vardı elinde ve biz kazanacağımızı biliyorduk. Şunu rahat bir şekilde söyleyebilirim. Cumhuriyet tarihinde ilk kez bir siyasal parti seçim sandıklarıyla ilgili bu kadar geniş ve güvenli bir önlem aldı.”
Dün de AA Genel Müdürü Serdar Karagöz ve Yardımcısı Yahya Bostan, 14 Mayıs seçimlerine ilişkin açıklamalarda bulundu. “Eğer verdiğimiz hizmette en küçük bir aksaklık görülürse, hizmet alanlar bizi savcılığa şikâyet etsin” diyen AA yöneticileri, “Bu kez veri akışı yine duracak mı” sorusuna da, “Her türlü önlemi aldıklarını, bunlar arasında AA’ya yapılabilecek siber saldırılara karşı teknik önlemlerin de bulunduğunu, seçim gecesi elde edilecek tüm verilerin müşterileriyle kesintisiz paylaşılacağını” yanıtını verdi.
Sözcü yazarı Saygı Öztürk’ün aktardığına göre, Genel Müdür Karagöz, şunları söyledi:
“Türkiye’de seçim sonuçlarını açıklayan merci Yüksek Seçim Kurulu’dur. Anadolu Ajansı Türk Anonim Şirketi, sandık başından topladığı kesinleşmemiş sonuçları abone/müşterilerine servis eden bir şirkettir. Bu kapsamda AA’nın seçim verilerini müşterilerine sağlıklı ve güvenilir bir şekilde servis etme sorumluluğu bulunmaktadır. AA’nın seçim verisi toplama sistemi iki ana kaynağa dayanacak.
Birinci kaynak: 14 Mayıs Parlamento ve Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde editöryal ve idari çalışanlar ile serbest habercilerden oluşan 2 bin 500 kişilik AA ekibi sahada görev yapacak.
İkinci Kaynak: Araştırma şirketi çalışanları. (Anlaşma gereği bu şirketin ismi açıklanmıyor.) Türkiye genelindeki tüm sandıklardan seçim verilerini toplayabilmek için bir araştırma şirketi ile iş birliği yapacağız. Araştırma şirketi, AA çalışanlarının ulaşmadığı sandık sonuç verilerini toplayarak AA sistemine yükleyecek.
AA çalışanları 191 bin sandığın yaklaşık 50 binine doğrudan ulaşacak. Ankara ve İstanbul gibi büyükşehirlerdeki sandıkların önemli bir bölümünün verileri AA çalışanları tarafından toplanacak. AA ekipleri, sandık sonuç verilerini toplarken AA yazılımcılarının ürünü olan özel mobil uygulamayı ve yazılımı kullanacak.”
Öztürk’ün aktardığına göre, özel bir yazılım hazırlayan AA, seçim verisi toplama işleminde Amazon’la iş birliği yapacak. Sandık sonuç tutanaklarının fotoğraflarında yer alan veriler Amazon’un OCR (Optik Karakter Tanıma) teknolojisi ile otomatik olarak taranarak dijital ortama aktarılacak.
Bostan da sistemin nasıl işleyeceğini aşama aşama şöyle anlattı:
“Sandık sonuç verilerinin toplanmasından sorumlu olan görevliler, cep telefonlarına indirdikleri mobil uygulama üzerinden hangi sandıklarda görevli olacaklarını görecek. Bu görevlendirme, çalışanların kayıtlı adreslerine göre yapıldı. Her bir görevli, kayıtlı adresine en fazla 3 kilometre uzaklıkta olan sandıklarda görev yapacak. Bir görevli en az 10, en çok ise 40 sandığın sonucunu sandık sonuç tutanağının fotoğrafını çekmek suretiyle sisteme aktaracak. Bu çerçevede AA çalışanları yaklaşık 50 bin sandığın verisine doğrudan ulaşabilecek.
AA ekipleri sandıklar kapandıktan ve oy sayım işlemi başladıktan hemen sonra, görevli oldukları sandıkların başında olacak. Oy sayım işlemi tamamlandığında ve sandık sonuç tutanağı oluşturulduğunda bu tutanağın fotoğrafını çekip mobil uygulama üzerinden AA sistemine aktaracak. Sisteme giren sandık sonuç tutanakları Amazon’un OCR uygulamasıyla yazılım tarafından okunacak ve dijital alana taşınmış olacak.
Bu sistemin tamamen sağlıklı bir şekilde işlemesi için bir kontrol mekanizması kurulmuştur. Görevlilerin sandık başından gönderdiği veriler, OCR sistemiyle okunduktan sonra Ankara’daki Genel Müdürlük binasındaki 300 veri kontrol sorumlusu tarafından titizlikle kontrol edilecek. Bu sorumlular, sandık sonuç tutanağı fotoğrafı ile sistemdeki sonuçları karşılaştıracak. Verilerde herhangi bir hata olması durumunda düzeltme işlemini yapacak ve verilere son onayı verecek.”