Uzun zamandır beklenen EURO 2024'ün ilk düdüğünün çalacağı gün geldi çattı. Almanya'daki 10 şehirde 14 Haziran-14 Temmuz tarihlerinde düzenlenen şampiyona bir ay boyunca futbolseverleri ekran başına kilitleyecek.
Almanya’nın ev sahipliği yapacağı 2024 Avrupa Futbol Şampiyonası bugün Almanya ve İskoçya arasında oynanacak açılış maçıyla başlıyor. 26 Haziran’a kadar grup maçlarının oynanacağı turnuvanın devamında eleme aşamasına geçilecek. Turnuvada 5-6 Temmuz’da çeyrek final ve 9-10 Temmuz’da da yarı final maçları oynanacak. EURO 2024’ün şampiyonu, 14 Temmuz’da Berlin Olimpiyat Stadı’nda oynanacak final maçıyla belli olacak. Almanya’da bir ay sürecek futbol şöleninde açılışından kapanışına kadar toplam 51 maç yapılacak.
EURO 2024’te dörderli 6 grupta toplam 24 takım mücadele edecek. Grupları ilk iki sırada tamamlayan takımlar ve en iyi 4 grup üçüncüsü, adını son 16 turuna yazdıracak. Son 16 turundan itibaren turnuvada, tek maç eleme usulüne geçilecek.
Türkiye’den Halil Umut Meler düdük çalacak
EURO 2024’te görev alacak isimler arasındaki tek Türk hakem, Halil Umut Meler. Meler, kariyerinde ilk kez Avrupa Şampiyonası’nda düdük çalacak. Turnuvada 37 yaşındaki Halil Umut Meler’in yardımcılıklarını yapacak hakemler Mustafa Emre Eyisoy ve Kerem Ersoy oldu. Alper Ulusoy ise Video Yardımcı Hakem (VAR) olarak görevlendirildi.
Süper Lig’den 25 oyuncu
EURO 2024’te geride kalan sezon Süper Lig’de forma giyen 25 futbolcu, ülkelerini temsil edecek. Süper Lig, Avrupa’nın 5 büyük futbol ülkesi İngiltere, İtalya, Almanya, İspanya ve Fransa’nın ardından turnuvaya en fazla oyuncu gönderen 6. lig olarak öne çıktı. Turnuvada Fenerbahçe’den 7, Galatasaray ve Beşiktaş’tan dörder, Trabzonspor ve Gaziantep FK’den üçer, Başakşehir, Antalyaspor, Sivasspor ve Konyaspor’dan birer futbolcu yer alacak.
Almanya, Avrupa Futbol Şampiyonası’nı ikinci kez düzenleyecek. Turnuvayı düzenlemek için Türkiye ile yarışan Almanya, 2017’deki UEFA İcra Kurulu toplantısında 4’e karşı 12 oyla ev sahipliğini kazandı. Organizasyona ilk kez 1988 yılında ev sahipliği yapan Almanya, Avrupa Şampiyonası’nı birden fazla düzenleyen 4. ülke olacak. Avrupa’nın milli takımlar düzeyinde futboldaki en önemli turnuvası şu ana dek 14 farklı ülkede organize edildi.
EURO 2024’e Almanya’nın Berlin, Köln, Münih, Frankfurt, Hamburg, Dortmund, Leipzig, Gelsenkirchen, Stuttgart ve Düsseldorf şehirleri ev sahipliği yapacak. Şampiyonanın maçlarının yapılacağı statlardan Allianz Arena 66 bin, Berlin Olimpiyat Stadı 71 bin, BVB Dortmund Stadı 62 bin, Stuttgart Arena 51 bin, Gelsenkirchen’deki Arena AufSchalke 50 bin, Hamburg’daki Volkspark Stadı 49 bin, Düsseldorf ve Frankfurt Arena 47 bin, Köln Stadı 43 bin ve Leipzig Stadı 40 bin seyirci kapasitesine sahip.
Geçmişte 100 bin kişilik kapasiteye sahip Berlin Olimpiyat Stadı, 1936 Olimpiyat Oyunları için inşa edildi. Stat, olimpiyatların ardından birçok büyük spor organizasyonuna ev sahipliği yapmaya devam etti. Berlin Olimpiyat Stadı, Almanya Kupası’nda 1985’ten bu yana final maçlarının oynanmasıyla Alman futbol kültüründeki yerini sağlamlaştırdı. Olimpiyat Stadı, 1936 Olimpiyat Oyunları’ndan sonra 1974 ve 2006 FIFA Dünya Kupası’na ev sahipliği yapan statlar arasında yer aldı. Stat, İtalya’nın Fransa karşısında penaltılarla zafere ulaştığı 2006 FIFA Dünya Kupası’nda final dahil 6 maça ev sahipliği yaptı. Bu maçtan 9 yıl sonra ise Barcelona, Berlin Olimpiyat Stadı’nın ev sahipliğindeki 2015 UEFA Şampiyonlar Ligi finalinde Juventus’u yenerek mutlu sona ulaştı. Ayrıca 2011 FIFA Kadınlar Dünya Kupası açılış maçı da Berlin Olimpiyat Stadı’nda oynandı. Berlin Olimpiyat Stadı’nda oynanacak EURO 2024 maçları şu şekilde:
Ay-yıldızlılar, 25,8 yaş ortalamasıyla EURO 2024’te mücadele edecek 24 ekip arasında en genç ikinci takım olarak dikkati çekti. EURO 2024’te 28,2 yaş ortalamasına sahip İskoçya ise en yaşlı takım olarak göze çarptı. Türkiye’nin de bulunduğu F Grubu’nda yer alan Çekya ise 25,3 yaş ortalaması sonrası en genç takım unvanıyla EURO 2024’e katılacak.
Türkiye’de 20 yaş altında 3 oyuncu
Turnuvanın en genç ikinci ekibi A Milli Futbol Takımı’nda 20 yaş altında 3 oyuncu yer alacak. Beşiktaş’tan Semih Kılıçsoy 18, Real Madrid’den Arda Güler ve Juventus’tan Kenan Yıldız 19 yaşındayken EURO 2024’te forma giyecek. Siyah-beyazlılardan Mert Günok 35 ve Cenk Tosun 33 yaşla millilere tecrübeleriyle katkı sağlayacak.
EURO 2024’te birçok golcü isim sahneye çıkacak. Bu yıldızlar arasından Cristiano Ronaldo yine en çok gol atan isim olarak sıyrılmayı başarıyor. Organizasyonda Türkiye adına gol yollarında Cenk Tosun’un ismi öne çıkıyor. 33 yaşındaki oyuncu, milli formayla 20 gol atmayı başardı. Turnuvada mücadele edecek golcüler arasında bir de Türkiye’den tanıdık bir isim bulunuyor. Arnavutluk Milli Takımı ile organizasyonda yer alacak, geçen sezon Sivasspor forması giyen Rej Manaj, ülkesi adına 7 gol attı.
Milli takımların şampiyonada gol beklediği isimler şunlar:
Ülke | Futbolcu | Takım | Gol Sayısı |
Arnavutluk | Rey Manaj | Sivasspor | 7 |
Avusturya | Marko Arnautovic | Inter | 36 |
Belçika | Romelu Lukaku | Roma | 85 |
Hırvatistan | Ivan Perisic | Hajduk Split | 33 |
Çekya | Patrik Schick | Bayer Leverkusen | 19 |
Danimarka | Christian Eriksen | Manchester United | 41 |
İngiltere | Harry Kane | Bayern Münih | 63 |
Fransa | Olivier Giroud | Milan | 57 |
Gürcistan | Khvicha Kvaratskhelia | Napoli | 15 |
Almanya | Thomas Müller | Bayern Münih | 45 |
Macaristan | Roland Sallai | Freiburg | 13 |
İtalya | Nicolo Barella | Inter | 9 |
Hollanda | Memphis Depay | Atletico Madrid | 45 |
Polonya | Robert Lewandowski | Barcelona | 81 |
Portekiz | Cristiano Ronaldo | Al-Nassr | 130 |
Romanya | George Puşcaş | Bari | 11 |
İskoçya | John McGinn | Aston Villa | 18 |
Sırbistan | Aleksandar Mitrovic | Al-Hilal | 58 |
Slovakya | Ondrej Duda | Verona | 13 |
Slovenya | Josip İlicic | Maribor | 17 |
İspanya | Alvaro Morata | Atletico Madrid | 35 |
İsviçre | Xherdan Shaqiri | Chicago Fire | 31 |
Türkiye | Cenk Tosun | Beşiktaş | 20 |
Ukrayna | Andriy Yarmolenko | Dinamo Kiev | 46 |
Almanya ve İspanya, organizasyon tarihinde en çok şampiyon olan takımlar. EURO 2024’e ev sahipliği yapacak Almanlar, turnuvayı 1972, 1980 ve 1996’da müzesine götürmeyi başardı. İspanya ise 1964, 2008 ve 2012’de aynı başarıya imza attı.
Finallerin takımı Almanya
Almanya, turnuvayı en çok kazanan takım olmasının yanı sıra, en çok final oynayan ülke olarak da dikkati çekiyor. 1972, 1980 ve 1996’da şampiyon olan “Panzerler”, 1976, 1992 ve 2008’de ise final oynamayı başardı. Almanlar ayrıca 1992 ile 2020 arasında 7 kezle en fazla üst üste finallere katılan takım.
Şampiyonanın gediklisi Almanya
Ev sahibi Almanya, Avrupa şampiyonlarına en çok katılan ülke konumunda. “Panzerler”, 1972’den beri düzenlenen her organizasyonda yer alırken, EURO 2024’le 14’üncü turnuva heyecanını yaşayacak.
En çok maça çıkan da Almanya
Organizasyonda birçok rekoru elinde bulunduran Almanya, turnuvada en çok maça çıkan takım durumunda. Turnuva tarihinde 53 maça çıkan “Panzerler”, aynı zamanda 27 kezle en çok galibiyet yaşayan ve 78 kezle en çok gol atan ülke konumunda bulunuyor. Organizasyonda 55 kezle kalesinde en çok gol gören takım da yine Almanya.
İspanya üst üste kazandı
Turnuvanın 3 kezle en çok şampiyon olan 2 ülkesinden biri İspanya, üst üste 2 kez bu başarıyı elde eden tek takım. İspanya, 2008 ve 2012 turnuvalarında üst üste 2 kez mutlu sona ulaştı. “Boğalar”, turnuva tarihinde 1964, 1996, 2008, 2012 ve 2020’de olmak üzere toplam 5 turnuvayı maç kaybetmeden tamamladı. İspanyollar ayrıca 2012’de 509 dakika ile gol yemeden en uzun süre geçiren takım olmayı başardı.
İngilizler organizasyonun en şanssızı
İngiltere, organizasyonda finallere en çok katılan takımlar arasında bulunmasına karşın, hiç şampiyonluk yaşayamayarak büyük bir şanssızlığa imza attı. Organizasyona 1968, 1980, 1988, 1992, 1996, 2000, 2004, 2012, 2016 ve 2020’de olmak üzere toplam 10 kez katılan İngiltere, kupa sevinci yaşayamadı. İngiltere ayrıca, 1996, 2012 ve 2020’deki 3 turnuvada mağlubiyet yaşamamasına rağmen elendi.
En çok mağlubiyet Danimarka’nın
Danimarka, 17 kezle turnuvada en çok mağlup olan takım durumunda. Organizasyonda en fazla beraberlik yaşayan ülke ise 18 kezle İtalya. Turnuvada ayrıca Arnavutluk, Finlandiya, Letonya ve Norveç, 1’er kezle en az gol atan takımlar oldu. En az gol yiyen takım ise yine aynı rakamla Norveç.
En çok İtalya ve İspanya karşı karşıya geldi
Organizasyonda birbiriyle en fazla karşılaşan ekipler İtalya ve İspanya oldu. İki takım, 1980, 1988, 2008, 2012 (iki kez), 2016 ve 2020’de olmak üzere toplam 7 müsabakada mücadele etti.
Bir turnuvada en çok gol atan Fransa
Fransa, organizasyon tarihinde bir turnuvada en çok gol atan takım durumunda. Fransızlar, 1984’te düzenlenen organizasyonda kaydettiği 14 golle, bu alanda rekoru elinde bulunduruyor. 1980’de İtalya, 2000’de Norveç ve 2012’de İspanya ise 1 gol yiyerek, bir turnuvada kalesini gole kapatan ekipler.
Ronaldo’nun 6. turnuvası
Portekizli yıldız oyuncu Cristiano Ronaldo, 6. kez organizasyonun heyecanını yaşayacak. İlerleyen yaşına rağmen Portekiz’in hücumdaki en büyük kozu Ronaldo, EURO 2024’te Türkiye’nin de bulunduğu F Grubu maçlarında görev alması durumunda, 6 Avrupa Şampiyonası’nda oynayan ilk futbolcu olacak. Öte yandan Ronaldo, 25 maçla en çok maçta görev alan, 2 bin 153 dakikayla en fazla süre alan, 12 maçla en çok maç kazanan ve 16 maçla en çok kaptanlık yapan isim olarak dikkati çekti. 14 kezle en çok gol atan, 31 kezle elemelerde en çok gol atan ve 45 kezle elemeler dahil en çok gol atan isim de yine Ronaldo.
En genç oyuncu Kozlowski
Turnuva tarihinde süre alan en genç oyuncu Polonyalı Kacper Kozlowski. Orta saha oyuncusu, 17 yıl 246 günlükken 2020 Avrupa Şampiyonası’nda İspanya karşısında forma giymişti. Finalde süre alan en genç oyuncu ise 18 yıl 327 günlükken 2016’da Fransa karşısında forma giyen Portekizli Renato Sanches. 20 yıl 164 gün ile 1968 organizasyonunda şampiyonluk yaşayan İtalyan Pietro Anastasi de en genç şampiyonluk gören isim. Gabor Kiraly, 40 yıl 86 gün ile turnuvada boy gösteren en yaşlı oyuncu olurken, 38 yıl 232 gün ile Jens Lehmann, finalde forma giyen en yaşlı isim. Portekizli Ricardo Carvalho, 38 yıl 53 günlükken şampiyonluk yaşayan en yaşlı isim olurken, 18 yıl 141 günlükken gol atan Johan Vonlanthen, bu sevinci en genç yaşta yaşayan isim konumunda.
Turnuvanın en hızlı golü Dmitri Kirichenko’dan
Rus oyuncu Dmitri Kirichenko, turnuva tarihinin en erken golüne imza attı. Golcü oyuncu, 2004’te düzenlenen organizasyonda Yunanistan karşısında 68. saniyede gol sevinci yaşamıştı. Organizasyonda 2008’de İtalya karşısında Fransız oyuncu Eric Abidal’in 24. dakikada gördüğü kırmızı kart, turnuvanın en erken kırmızı kartı durumunda. En geç kırmızı kartı ise 2000’de Portekizli Nuno Gomes, Fransa karşısında 117. dakikada gördü. Organizasyonda en çok kart gören oyuncu ise 8 kezle Yunan Yorgo Karagunis.
En geç gol Semih’ten
Turnuvanın en geç gelen golü ise Semih Şentürk’e ait. Türkiye’nin geri dönüşleriyle meşhur olduğu 2008 organizasyonunda, Hırvatistan karşısında Semih Şentürk’ün 120+2. dakikada bulduğu gol, organizasyon tarihinde en geç atılan gol olarak kayıtlara geçti.
Seyirci rekoru 1964’te
Organizasyonda en çok seyircinin izlediği maç 1964 yılına ait. Sovyetler Birliği ile İspanya arasında Santiago Bernabeu’da oynanan final karşılaşmasını 79 bin 115 seyirci takip etti.