Türkiye ile Rusya ‘100. yıl’ aşkına… Maç masada

Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği (SSCB) Milli Futbol Takımı, ilk uluslararası karşılaşmasını Türkiye Milli Futbol Takımı ile 16 Kasım 1924’te Moskova’da yaptı. Soğuk ve ağır hava koşulları altında geçen ve karlı kaplı sahada oynanan karşılaşmayı SSCB 3-0 kazandı.

Söz konusu karşılaşmayla ilgili olarak Türkiye Futbol Federasyonu’nun (TFF) internet sayfasında şu bilgiler yer alıyor:

SSCB 3-0 Türkiye

16 Kasım 1924 – Özel Maç

Stat: Moskova, Kızılyıldız

Hakem: Hamdi Emin Çap

Sovyetler Birliği: Nikolay Sokolov – Mikhail Rushchinsky, Peter Yezhov – Fyodr Celine, Ivan Privalov, Pyotr Filippov – Pyotr Grigoriev, Mikhail Butusov, Pyotr Isakov, Alexander Shpakovsky, Aleksey Shaposhnikov

Türkiye: Nedim Kaleci (Altınordu) – Refik Osman Top (Beşiktaş), Ali Gençay (Galatasaray) – Nihat Bekdik (Galatasaray), Hayri Ragıp Candemir (Galatasaray) – Mehmet Leblebi (Galatasaray), Mehmet Nazif Gergin (Galatasaray), Sadi Çoban (Hilal), Mithat Ertuğ (Galatasaray), Muhlis Peykoğlu (Galatasaray), Kadri Göktulga (Fenerbahçe)

Goller: Butusov (dk. 14 ve 25), Shpakovsky (dk. 70)

UEFA’dan Rusya’ya hazırlık maçı izni

SSCB, FIFA üyesi değildi

Sovyetler Birliği o sırada henüz FIFA üyesi olmadığı için karşılaşma özel izinle ve bir Türk hakeminin yönetmesi koşuluyla oynanabildi. Kısa bir süre sonra SSCB Milli Takımı Türkiye’den aldığı daveti kabul etti. Ancak konuk ekibe sıcak bir karşılaşma yapan Türkiye dünya futbolunun patronu FIFA’nın şimşeklerini üzerine çekti. FIFA’nın tepkisine rağmen Ankara’da 15 Mayıs’ta oynanan karşılaşmayı Türkiye bu defa 2-1 kaybetti. FIFA, Moskova’daki ilk karşılaşmaya izin vermesine rağmen sosyalist bir devletin spor takımının İstanbul’da sıcak bir şekilde karşılanması nedeniyle TFF’ye sert bir uyarıda bulundu.

SSCB 1991’de dağıldı, mirası Rusya’ya kaldı

Sovyetler Birliği bayrağı Kremlin’den 25 Aralık 1991’de indirildi, yerine Rusya bayrağı asıldı. SSCB de bir gün sonra dağıldı. SSCB’nin mirası ise Rusya’ya kaldı.

Rusya’ya FIFA ve UEFA’dan yasak geldi

Rusya’nın 24 Şubat 2022’de Ukrayna topraklarına girmesinin sportif açıdan etkileri oldu. FIFA ve UEFA Rusya Milli Takımı ve Rus takımlarının turnuvalara girmesini yasakladı. Rusya Milli Takımı o zamandan beri sadece Asya’dan takımlarla hazırlık yaptı.Ancak bu mart ayında UEFA, Rusya’nın kendi üyesi Sırbıstan ile özel bir karşılaşma oynamasına yeşil ışık yaktı.

UEFA’dan Rusya’ya ilk yeşil ışık geldi

Rusya’dan Türkiye’ye 100. yıl teklifi

Medya Günlüğü’nden Fuad Safarov’un haberine göre Moskova ve Ankara, iki ülke milli futbol takımları arasında bu yıl özel bir dostluk maçının yapılması için görüşme yapıyor. Rusya Federasyonu Spor Bakanlığı yetkilileri, Spor Bakanı Oleg Matıtsin ile Türkiye’nin Moskova Büyükelçisi Tanju Bilgiç ile bir araya gelerek konuyu görüştüğünü duyurdu. Görüşmede taraflar, 2024 yılında SSCB ile Türkiye milli futbol takımları arasındaki karşılaşmanın 100. yıl dönümüne özel bir dostluk turnuvası düzenlenmesi konusunu ele aldı. Rusya Spor Bakanlığı yetkilisi, “Matıtsin Bilgiç’e ayrıca, Geleceğin Oyunları ve Dostluk Oyunları da dahil olmak üzere Rusya Federasyonu Spor Bakanlığı tarafından 2024 yılında planlanan organizasyonlarla ilgili bilgi verdi” dedi.

Leonid Goryanov kaleminden Türkiye – SSCB karşılaşması

Spor muhabiri Leonid Goryanov 1978’te kaleme aldığı ‘Vatanın Bayrağı Altında’ isimli kitabında Türkiye-SSCB futbol karşılaşmasına da yer vermişti. Goryanov kitabında Sovyet takımı 8 Mayıs 1925’te ‘Vittorio’ gemisiyle İstanbul’a geldiğini aktarıyordu. Her tarafta Rusça yazılı pankartların asıldığını yazan Goryanov şunları yazmıştı: “İstanbul kıyılarında Sovyet konukları muhteşem tören bekliyordu. Türkiye Futbol Federasyonu Başkanı Ziya Bey (Yusuf Ziya Öniş), Türk hükümet ve spor kurum temsilcileri sloganlar yazılı pankartlarla binlerce kalabalığın arasında idi. Bir İstanbul gazetesi Sovyet futbolcularıyla buluşma iki halk arasındaki dostluğun artırılmasına katkı sağlayan gösteriye dönüştüğünü yazıyordu. Sovyet takımımız böylece büyük misyona imza atıyordu. Onlar köprüler kurarak Sovyet halkının iyi yürekli, çalışkan, güçlü ve cesur olduğuna ilişkin gerçekleri komşu ülkeye taşıyordu.”

İddiaya göre dönemin TFF Başkanı Yusuf Ziya Öniş, SSCB maçı nedeniyle FIFA’dan sert bir uyarı aldı.

Kitapta yer alan bilgilere göre Türkiye, misafir futbolcuları dostane bir şekilde ağırlarken Fransız, Alman, Avusturya ve diğer Batılı gazeteler ‘Sovyet komandosu Boğaz’da’, ‘Ruslara İstanbul’da muhteşem ağırlama’ gibi başlıklarla duyurmuştu. Moskova’da Lenin Kütüphanesi’nde arşivlerde araştırma yapan Goryanov, Avrupa basınının Sovyet takımının Türkiye’de sıcak karşılanmasından FIFA’nın rahatsız olduğunu belirtmişti. Yazarın aktardığı bilgilere göre bu gelişmelerin üzerine TFF Başkanı Yusuf Ziya Öniş, FIFA’nın Zürih’teki merkezine çağrıldı ve Sovyet takımını sıcak bir şekilde karşılamaları ve ağırlamalarından dolayı sert dille uyarıldı.

Moskova’da 16 Kasım 1924 yılında oynanan karşılaşmanın arşiv görüntülerinde vatandaşların maça yoğun ilgi gösterdiği gözleniyor. Tahta tribünler tıklım tıklım dolarken yer bulamayanlar etraftaki ağaçlara tırmanıyor. Ay-yıldızlı beyaz forma ile mücadele eden Türk takımının oyuncularının karla kaplı zemin ve soğuk hava nedeniyle üşüdükleri davranışlarından belli oluyor.