Benim Kültürümde Yok Ama Sepetimde Var

Bizim kültürümüzde olmayan isimlerle öyle bir satış yapılıyor ki, bazen kendimi şaşkın şaşkın izlerken yakalıyorum. Black Friday diyorlar mesela. Bizde cuma huzur günüdür. Adamlar Amerika’da Şükran Gününden sonraki cuma diye bir şey uydurmuş. İnsanlar hindiyi mideye indiriyor, ertesi gün indirime koşup birbirini ezdikleri için de adı kara kalıyor. Günün anlamı şu: İndirimi görünce medeniyetini kaybedenlerin anısına düzenlenmiş tüketim festivali.

Biz bu hikayeyi bilmiyoruz tabii. Bizim için Black Friday sadece yüzde yetmiş demek oluyor. Ben bile bir ara kendimi Black Friday’e saygı duruşunda gibi hissettim. Öyle bir koşuyorum ki, sanarsın Amerika’nın ekonomisi benden soruluyor.

Single Day var bir de. Bekarlar Günü. Çinliler yalnızlara biraz neşe gelsin de alışveriş yapsınlar diye uydurmuşlar. On bir on bir tarihi de yalnızlık sembolüymüş. Bizde kim bunu düşünüyor? Evliyken bile indirimi görünce “Ay ben de sayılırım herhalde” dedim. İndirim insanın medeni haline bile hükmediyor.

Cyber Monday de var tabii. Online alışverişi teşvik etmek için icat edilmiş. Bizde pazartesi sendromudur, sürünme günüdür. Ama yüzde kırk görünce pazartesi depresyonum yerini bir anda Silikon Vadisi motivasyonuna bırakıyor. Sanki uygulama geliştireceğim.

Ve şu sahnelere bakalım. İnsanlar Amerika’da mağazalara saldırıyor, birbirini itiyor, eziliyor, televizyon için yumruklaşıyor. Biz ise bu görüntülere bakıp “Ay çok ayıp ama yüzde yetmiş varmış” diyerek sepete eklemeye devam ediyoruz.

Bir de hâlâ şunu anlamayanlar var. Bedava değil. Yani kimse bize yardım etmiyor. Mağaza sahibi yine kazanıyor. Biz indirime sevinip duygusal bir teşekkür ediyoruz neredeyse. “Çok sağ olun, beni düşünmüşsünüz, fiyatı düşürmüşsünüz.” Halbuki ödeyen yine biziz. Mucize falan yok.

Kısacası dünyada biri bir gün uyduruyor, adı Black olsun Single olsun Cyber olsun fark etmiyor. Hikayesini, anlamını, sebebini bilmeden biz burada ciddi ciddi o günü kutluyoruz. Kutlama şekli de belli. Sepete ekle. Bir tane daha ekle. O da uygunmuş, onu da koy.

Sonra soruyorsun. “Black Friday ne?”

Cevap. “İndirim.”

“Single Day nasıl çıkmış?”

Cevap. “Yüzde yetmiş varmış.”

“Peki neyi kutluyoruz?”

Cevap. “Kargoyu.”

Ama asıl kara gün ne biliyor musun?

Black Friday falan değil.

Kredi kartı ekstresinin geldiği gün.

Ben o günü ilan ediyorum.

Ülke genelinde yas günü kabul edilsin.

Sessiz olunsun.

Herkes birbirine sarılsın.

Çünkü gerçek acı orada başlıyor.