Bu sabah enflasyon da 2’nin altında gelirse piyasalar coşabilir

Dün açıklanan 2. çeyrek büyüme rakamı beklentilerden yüksek geldi. Merkez Bankası ve piyasalar 2. çeyrekte ilk çeyreğe göre eksi 0.6 oranı bekliyordu ama 0.1 oranında büyüme geldi. Bunda revize edilen 2023 verileri ve yılın ilk çeyrek rakamının ne kadar etkili olduğu hesaplanmaya muhtaç. Belki de ilk çeyrek rakamı yüzde 5.7 büyümeden yüzde 5.1’e revize edilmese 2. çeyrekte eksi bir rakam görebilirdik. Konuyu danıştığım iktisatçılar yüzde 4.5 olan 2023 yılı büyümesinin yüzde 5.1’e çıkarıldığını hatırlatarak, detay çalışma yapılmadan bu konuda kesin konuşulamayacağını belirttiler.

Bu arada eksi 0.6 hesabıyla son bir yıllık büyüme rakamının yüzde 2.95 olması beklenirken çıkan rakam yüzde 2.5 büyüme oldu. Yine bu konuda da geçen yılın revizyonu önemli rol oynadı. Bildiğimiz bir şey var ki; bu düzeltmeden sonra 2024, hatta 2025 yılı büyüme rakamları beklentilerin altında kalabilir.  2024 yılı büyüme rakamı için yüzde 3-3.5 arasında tahminler varken, şimdi revizyonlarla rakamın yüzde 3’ün altına inme ihtimalinin yükseldiği söylenebilir. Bu arada bazı iktisatçılar açıklanan 2. çeyrek rakamının da önümüzdeki dönemlerde revize edilme ihtimalini yüksek görüyorlar.

TÜİK enflasyonu yüzde 2’nin altında çıkabilir

Bugün açıklanacak Ağustos ayı enflasyon rakamının da beklentilerin altında kalma ihtimali giderek yükseldi. Piyasalar aylık artışı yüzde 2.6 olarak tahmin ederken Türk-İş’in 0.2’lik gıda enflasyon rakamı, ardından İTO’nun yüzde 1.73 açıklaması piyasalarda Ağustos ayı enflasyon beklentisini düşürdü. TÜİK’in de İTO’ya yakın bir rakam açıklayabileceğini belirten bazı iktisatçılar aylık artışın yüzde 2’nin altında çıkma ihtimalinden söz ediyor. Hatta yüzde 2’nin belirgin altında bir rakam açıklanmasını bekleyen iktisatçılar da var.

Büyüme rakamının olumlu karşılanmasının nedeni Merkez Bankası’nın tahminlerinin büyük ölçüde tutması, tam olmasa da ikinci çeyrekte iç talepteki daralmanın görünür olması. İç talebin artık gerilediği sözü ikinci çeyrekte bunun derinleşeceği konusundaki tahminler de gerçek olmaya başladı. Bunun en önemli nedenlerinden biri kurlardaki sabite yakın artıştan sonuç alınması. Merkez  Bankası’nın sıkı duruşuna devam etmesi enflasyon konusundaki umutları da artırdı. Bu arada Merkez Bankası’nın hafta sonunda  TL’ye cazibe kazandırmak için aldığı zorunlu karşılık kararlarının da etkisi olduğu belirtiliyor ama bunun marjinal etkisi olduğunu söyleyen iktisatçılar da bulunuyor.

Bu olumlu hava piyasalarda etkisini hemen gösterdi. İki haftadır 34 TL’nin üzerinde giden dolar kuru dün 33.90’a kadar indi. Dışarıda dolar satışlarının başladığı, euro’nun dolara karşı değer kazandığı görülürken dün içeride euro da yüzde 37.5’e geriledi. Bu arada hisse senedi piyasaları da dün olumlu bir gün yaşadı; BİST endeksi yüzde 3’e yakın artışla 10.110’a çıktı.

Dolar kuru aşağı gelebilir

Küresel piyasalardan sıçrayan carry trade sıkıntısı içeride dövize talebi artırınca yabancılar çıkmış, bunu fırsat bilenlerin içerideki spekülasyonları, ardından da Mehmet şimşek istifasıyla ilgili haberler döviz talebinin devamını sağlamıştı. Merkez Bankası yaklaşık 8 milyar dolar rezerv eritmesine rağmen dolar kurunun 34 TL’nin üzerine çıkmasını engelleyememiş, rezerv kaybetmemek için daha sert tavır almamıştı. İşte dün hem küresel piyasalardaki hem içerideki hava dönmeye başladı ve kurlarda aşağı geliş trendi yeniden başladı.

Şimdi Merkez Bankası’nın ne yapacağı tartışma konusu. Yabancıların yerlilere bakıp çıktığı, şimdi onların da geri geleceğini tahmin eden bir iktisatçı Merkez Bankası’nın kurların aşağı gelmesine bir süre dokunmaması gerektiğini söyledi. Ekonomik temeli olmadan dolar alanların ve spekülasyon yapanların ellerinin yanması gerektiği, ileride bir daha bu tür hareketler olmasın diye 34 TL’den dolar alanların zarar ettirilmesinin doğru olacağı görüşü belirtiliyor. O nedenle de kurların aşağı gelmesini engellemek için bir süre Merkez Bankası’nın piyasaya girip döviz almasının doğru olmayacağı, aşırı bir hareket halinde ancak müdahale etmesi gerektiği söyleniyor.

İçeride vatandaşların, bankalardaki yüksek marj nedeniyle Tahtakale’den döviz bozdurmaya başladıkları belirtilirken bu hareketin bu hafta içinde artması bekleniyor. Yabancıların da hem yerlilerin davranışına bakıp hem de faiz indirim dönemi öncesindeki fırsatlardan yararlanmak için piyasalara girişinin hızlanabileceği belirtiliyor. Bugün açıklanacak enflasyon rakamı beklentiler dahilinde gelse bile bu hareketin devamı bekleniyor. Aylık enflasyonun 2’nin altında gelmesinin ise piyasaları aşırı coşturması sürpriz olmayacak gibi gözüküyor.

Global bankacılık devi Türkiye tahminini güncelledi: Enflasyon düşecek, dolar yükselecek

Halkı ikna etmedikçe enflasyon neden düşmeyecek?

Enflasyon düzeltmesinde 50 milyon lira ciro sınırı Resmi Gazete’de