Merkez Bankası artık riskler yerine başarıları öne çıkarıyor

Merkez Bankası yönetimi bir ay öncesine kadar programa ilişkin riskleri öne çıkarırken, artık bunun yerine başarılı olan kısımları öne çıkarmaya başladı.

28 Kasım 2024
2023 yılında Kur Korumalı Mevduat (KKM) nedeniyle bütçeden yapılan ödemeler Merkez Bankasına yüklenmişti. Buna rağmen yüzde 5,2 seviyesinde bir bütçe açığı olması 2023 bütçesinin enflasyonla mücadeleyi değil seçim harcamalarını önceliklendirmiş olduğunu gösteriyor.

Merkez Bankası yönetimi bir ay öncesine kadar programa ilişkin riskleri öne çıkarırken, artık bunun yerine başarılı olan kısımları öne çıkarmaya başladı. Buna rağmen enflasyonla mücadele konusunda istenen güveni veremediği ise ortada. Bu söylem değişikliği aralıkta başlayacak faiz indirimlerinin sinyali olarak algılanıyor

Dün İstanbul Sanayi Odası’nda (İSO) konuşan Merkez Bankası Başkanı Karahan bir önceki gün de Bankalar Birliği yönetim kuruluyla bir araya geldi. Bankacıların izlenimi “Başkan Karahan’ın kendine güveninin biraz daha gelmiş olduğu” yönünde. Bu kez yanında başkan yardımcıları olmamasının bu izlenimde etkisi oldu mu bilmiyoruz. Banka yöneticileri de bu konuda bir yorum yapmaktan kaçındı.

Bankacıların görüşü toplantı öncesine göre değişmemiş; büyük ihtimalle aralık ayında faiz indiriminin başlayacağını söylüyorlar. Buna karşılık özellikle sıkı duruşun devam edeceğine vurgu yaptığını, aşama aşama gevşeme konusunda kararlı bir tutum sergilediğini belirtiyorlar.

Başkan Karahan dünkü İSO toplantısında enflasyonla mücadelede daha çok olumlu giden yanlar, özet olarak “enflasyonla mücadele programı bazı gecikmelere rağmen doğru yolda gidiyor” teması üstünde durmuş. Konuşmasında çalışmalarını dezenflasyonun devamını sağlayacak şekilde sürdüreceklerinin altını çizip enflasyonun ana eğilimindeki yavaşlamanın sürdüğünü, enflasyonun ana eğilimini yakından takip ettiklerini vurgulamış.

Faiz indirimine zemin hazırlıyor

“Kira dışındaki hizmetlerde fiyat artışları kademeli olarak zayıflıyor” diyen Karahan hizmet fiyatları dinamiklerine kira ve kira dışı şeklinde bakmanın daha sağlıklı olduğunu belirterek kiranın da aralıkta inmeye başlayacağının ipuçlarını aldığını belirtmiş.  

Karahan KKM’nin Kasım ortasında 38 milyar dolara gerilediğini belirtirken KKM hesaplarından TL’ye dönüş yüzde 10’lardayken son dönemde yüzde 25’ler civarına çıktığından övgüyle söz etmiş. Halbuki eski merkez bankacı iktisatçılar DDM’den kur sabit olduğu için TL’ye hızla dönenlerin bir kısmının döviz hesaplarında kalmasının aslında Merkez Bankası’nın işini kolaylaştıracağı görüşünde. Aşırı rezerv politikası nedeniyle gerekenden fazla döviz alıp, likidite yönetimini bozduğunu, sonuçta rezervlerin enflasyonla mücadeleye zarar verdiğini söylüyorlar. Ayrıca DDM’den TL’ye dönenlerin çoğunun dövizci olduğu, TL’yi çoğunlukla para fonlarında park ettikleri, sürpriz bir sorunda tekrar dönecekleri için dövizde spekülasyonu artıracakları görüşündeler.

Yılın 3. çeyreğine ilişkin mevcut verilerin yurt içi talepte ılımlı seyrin devam ettiğini gösterdiğini, 4. çeyreğe ilişkin talep göstergelerinin enflasyondaki düşüşü destekleyici seviyeleri ima ettiğini kaydeden Karahan büyümenin de istedikleri gibi gittiğini söylemeye çalışmış. Karahan manşet enflasyondaki düşüşün de etkisi ile beklentilerdeki iyileşmenin devam etmesini beklediklerinin altını çizmiş

Yüzde 45 başarı sayılacak

Yaz aylarında baz etkisiyle hızlı düşen enflasyonun önümüzdeki dönemde aylık enflasyondaki iyileşmeyle düşmeye devam edeceğini belirten Karahan bunu dikkatle izlediklerini ve sıkı para duruşunu kararlılıkla devam ettireceklerini ifade etmiş. Bu arada yıllık enflasyonun önemli düşüşle yüzde 48.6 ya inen yıllık enflasyonun yıl sonunda yüzde 44’e gerileyeceğini söylemiş. Karahan 44 rakamını verse de bir gün önce Bakan Şimşek yıl sonu enflasyonu için yüzde 44-45 rakamını vermişti. Bence 45’li bir rakama inmesi bile sanki başarıymış gibi lanse edilecek.

Dezenflasyon sürecinin devamı ve ardından fiyat istikrarının tesis edilmesi ile öngörülebilirliğin artacağını kaydeden Karahan “Böylece yatırım, üretim ve tüketim kararları daha uzun vadeli bir bakış açısı ile alınabilecek” demiş. Başkan Karahan bunu belli ki kendisinden önce konuşan İSO Başkanı Erdal Bahçıvan’ın enflasyonla mücadele konusundaki eleştirilerinin bir bölümüne yanıt için söylemiş.

İSO Başkanı Bahçıvan konuşmasında enflasyonla mücadelede istenen seviyelere gelinemediğini, beklentilerin hala çok yüksek olduğunu belirtirken “Eğer toplumun tüm kesimleri olarak ağır bedeller ödediğimiz ve sabırla beklediğimiz bu tedaviyi, diyeti somut verilere dayanmadan ve erken bozarsak bütün bu fedakarlıklarımızın heba olma riski var” şeklinde konuşmuş.

Bahçıvan belli ki “zamanından önce faiz indirimine başlayıp olanları da çöpe atmayın” uyarısı yapmış. Çünkü iş dünyasında ve piyasalardaki genel kanı “Cumhurbaşkanı’nın isteğine daha fazla direnemeyip, Merkez Bankası faiz indirimlerine başlayacak” yönünde. Merkez Bankası’nın daha önce riskleri sayarken artık olumlu yönleri öne çıkarması da “faiz indirimine zemin hazırlığı” olarak değerlendiriliyor. 

10Haber bültenine üye olun, gündem özeti her sabah mailinize gelsin.