Ekmeğimizi paylaştığımız her göçmen bir Gece Yarısı Ekspresi hikayesi mi yazıyor?

Size iki fotoğraf karesi göstereceğim. 

Biri İstanbul’da, öteki Atina’da çekilmiş.

İkisinde de üniformalı resmi güvenlik görevlileri ve zavallı iki Afrikalı göçmen var.

Cuma akşamı seyrettiğim bir filmden çektiğim iki kare bunlar. 

Size işte bu filmi anlatacağım. O iki fotoğrafı göstereceğim ve sonra geri çekilip sahneyi size bırakacağım.

Kararı siz verin.

Denizleri aşıp gelen bir kralın hikayesi

Herkes biliyor.

25 yıldır bu ülkede en hasta NBA izleyicilerinden biriyim.

Buna şimdi Euroleage basket maçları da eklendi.

NBA’in yıldız oyuncularının hayat hikayelerini de çok iyi bilirim.

Filmin adı “Rise”dı…

Çok ünlü bir NBA oyuncusuyla iki kardeşinin hikayesini anlatıyor.

Gerçek soyadları “Adetokunbo…”

Yoruba dilinde “Denizleri aşıp da gelen kral” anlamına geliyor.

Afrika kökenliler, ama üçü de Yunanistan’da doğup büyümüş.

Yunan kültürü almışlar.

Ve Rum Ortodoks dinine geçmişler.  

Cuma akşamı işte onları anlatan bir belgesel drama izledim.

Türkiye’de de streaming kanallardan birinde yayınlanıyor.

İlk sahnede mahyalarında ‘Dua ibadettir’ yazan bir İstanbul

Film 1990 yılında Nijerya’nın Lagos şehrinde başlıyor.

Orada kucağında bebekle bir Afrikalı kadını görüyoruz.

Oradan hemen ikinci sahneye geçiyoruz.

Kapkaranlık bir İstanbul görüntüsü.

Sadece camilerin fark edildiği bir şehir görüyoruz. 

Bir caminin mahyasında “Dua ibadettir” yazısını okuyoruz.

Yani koyu Müslüman bir ülkedeyiz izlenimi çok güçlü biçimde verilmiş.

Onun arkasından kapkaranlık bir şehir görüntüsü geliyor.

Üstünde ‘İstanbul 1991’ yazıyor.

Göçmenleri ite kaka hapse götüren gaddar Türk polisler

Hemen arkasından pis bir otel görüyoruz ve anında polisler oteli basıyor.

Oteldeki bütün göçmenler ite kaka, sürüklene sürüklene dışarı götürülüyor.

Oradan da polis araçlarına bindiriliyor.

Filmimizin kahramanı ise karısıyla pencereden atlayıp kaçıyor.

Gördüğümüz polisler Robocop gibi giyinmiş.

Türk polis üniforması gibi değil.

Araçlar da öyle.

Sanki soğuk savaş yıllarında bir demir perde ülkesindeyiz

Sanki 1960’ların Soğuk Savaş döneminde en kötü demir perde ülkesindeyiz.

Oysa Özallı yıllar.

Türkiye liberal ekonomiye en başarılı geçişi yapan ülkelerden biri.

Ama filmdeki imaj insanın aklına otomatik olarak “Gece Yarısı Ekspresi” filmini getiriyor.

Filmin iki kahramanı ertesi gün bir otobüse binip Yunanistan’a doğru yola çıkıyorlar.

Yunanistan sınırına yaklaşırken dışarıda gördüğüm manzara yine Soğuk Savaş diktatörlüklerinin sahneleri.

Ve geliyoruz Atina’daki ilk sahneye…

Atina’da otobüsteki asık suratlı asker

Renkler birden aydınlanıyor. Ekran gökkuşağına dönüşüyor.

Nijeryalı göçmen bir tarlada zeytin toplamaktadır. 

Kadın ise Atina’da hamiledir ve birden sancısı başlar.

İşte anlatacağım sahne tam o sırada gelir.

Kadın hastaneye gitmek üzere belediye otobüsüne biner.

Otobüste resmi üniformalı asık suratlı bir güvenlik görevlisi vardır.

Onu görünce birden irkilir ve korkar.

Ama o asık suratlı asker hiç beklemediğimiz bir şey yapar.

Oturduğu yerden kalkar ve nazikçe göçmen kadına  yerini verir.

İki sahne arasında sadece yedi dakika var ama…

Filmin dokuzuncu dakikasındayız ve bu iki sahne arasında sadece yedi dakika var.

Ama göçmenlere davranış konusunda sanki bir asır varmış gibi bir his veriyor insana.

Dokuzuncu dakikada içimden gelen tepkiyle tuşa bastım ve filmi durdurdum.

Karşımda iki şehir vardı.

İstanbul ve Atina…

İki ülkenin polislerdi vardı.

Biri göçmenlere Gece Yarısı Ekspresi filmindeki gardiyanlar gibi muamele yapan acımasız polisler…

Öteki göçmene karşı müşfik polisler…

Bir dakika dedim, burası göçmenleri denize döken Yunanistan değil mi?

“Bir dakika” dedim.

Burası sığınmacıları Ege denizi ortasında bizim sulara doğru  süren sınır polislerinin ülkesi Yunanistan değil mi…

Öteki, yani bizim taraf ise, bugün altı milyon göçmeni kendi ekmeğinden keserek barındıran Türkiye değil mi…

Filmi durdurdum, gerisini seyretmek içimden gelmedi.

Oysa çok merak ettiğim, NBA’in en ünlü oyuncularından biri olan Giannis Antetokounmpo ve basketbol oyuncusu iki kardeşinin ve ailesinin hikayesini anlatıyor.

Onun Atina sokaklarında kaçak incik boncuk satıcılığıyla başlayan hikayesi Milwaukee Bucks’ın ve NBA’in en iyi oyuncularından biri haline gelişini anlatıyor.

Çok sevdiğim bir oyuncu.

Hikayesini seyretmeyi çok merak ediyordum.

Ama film böyle bir Türkiye imajı ile başlayınca bütün iştahım kaçtı.

Hani biz göçmenlere 40 milyar dolar harcayan iyiliksever ülkeydik

Filmi durdurduktan sonra düşünmeye başladım…

“Ne yapıyoruz biz?”

Biz, yani Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları.

Bizim bildiğimiz göçmen hikayesi bunun tam tersi değil mi…

Şu son 13 yılda sadece Suriyeli göçmenler için 40 milyar dolara yakın para harcadığımızı bizzat Cumhurbaşkanımızın ağzından kaç defa dinledik.

Giderek fukaralaşan halkımızın rızkından keserek onlar için harcadığımız para bu.

Filmde Yunanlı bir kadın doktorun nasıl iyi davrandığını görüyoruz.

Bizse altı milyon Suriyeliye bedava sağlık hizmeti veriyoruz.

Hepsine çalışma imkanı sağlıyoruz.

Övüne övüne bütün dünyaya “Biz göçmenlere en insani davranan ülke ve toplumuz” diyoruz.

Bununla gurur duyuyoruz da demek ki bunu kime anlatamıyormuşuz..  

Göçmenlere yardım ederek Türkiye imajına çok olumlu bir katkı yaptığımızı düşünüyoruz ama gerçekten yapıyor muyuz?

Yoksa kapımızı sonuna açtığımız her göçmen bizim için yeni bir “Gece Yarısı Ekspresi” hikayesi mi yazıyor?

Bu Gece Yarısı Ekspresi hikayesini kim yazıyor?

Tamam da asıl soru şu.

Bu hikayeyi kim yazıyor? Onlar mı, yoksa kendimize biz mi…

Unutmayalım 2000’li yılların başında bütün dünyada parmakla gösterilen “Yükselen yıldızdık.” 

Örnek ülkeydik.

Nerede yanlış yaptık. Ve yapmaya devam ediyoruz ki;

En basit bir hayat hikayesi filminde karşımıza yine bu Türkiye imajı çıkıyor.

Bence bu hepimizi ilgilendiriyor ve hep birlikte düşünelim.

Neden bu Gece Yarısı Ekspresi imajını bir türlü üstümüzden atamıyoruz?

Acaba Osman Kavala’lar, Selahattin Demirtaş’lar, Gezi davaları, yargıdaki içler acısı halimiz, insan hakları ihlalleri, kadına karşı şiddet, dış politikada her yere parmağımızı sokma gayretleri…

Bütün bunlar birer Gece Yarısı Ekspresi olarak hepimizin üstünden mi geçiyor…