Amerika’nın en büyük ve en önemli iki gazetesinden biri olan The Wall Street Journal, evet temelde ekonomi ağırlıklı bir gazetedir ama bu WSJ’nin haberciliğin diğer alanlarında geri kaldığı anlamına gelmez. Hatta çoğu zaman WSJ, dış politikadan Amerikan iç politikasına, kültür sanattan bilim teknolojiye her alanda müthiş haberleriyle öne çıkan olağanüstü bir gazetedir.

Bu gazetenin siyasi eğilimi muhafazakardır. Gazetenin başyazıları genellikle Cumhuriyetçi Parti’yi destekler. Ama gazetenin muhafazakarlığı ile bugün ABD’de Cumhuriyetçi Parti’nin girdiği muhafazakarlık seviyesi de çoğu zaman aynı değildir.

Gazete muhafazakardır ama bu onun Cumhuriyetçi Parti’den bağımsız olmasına engel değildir.

Türkiye’de bizler özellikle ucu siyasete dokunan her şeyi siyah-beyaz görmeye çok alışkınız. Ne bileyim, Sabah gazetesinde mesela, Ak Parti’ye eleştirel yaklaşan haber bulmak, iktidarın kusurunu gösteren bir habercilik görmek pek mümkün değildir. Gazetenin Tayyip Erdoğan iktidarına desteği tam ve kesintisizdir.

Benzer şeyler muhalif kesimde de olur. HalkTV veya Sözcü gazetesinde kimi köşe yazarları zaman zaman CHP’den farklı tutum alıyor olsa bile, bu yayınların haber politikalarında CHP’nin kusurlarına, kötü yönetim örneklerine pek az rastlarsınız. Burada da destek tam ve kesintisizdir.

Biz 10Haber’de siyasi bir bağlantımız ve görüşümüz olmadığını sık sık söylüyoruz; haberlerimizi yayınlarken ‘Bu kime dokunur’ diye düşünmüyoruz, haber eğer haberse yayınlıyoruz. 

İktidara ilişkin yolsuzluk iddialarını da, CHP’li belediyelerdeki akraba kayırmalarını da burada okudunuz. Çünkü bunlar haberdi.

Tekrar döneyim WSJ’ye. Çoğu Amerikan gazetesi seçim günü hangi adayı desteklediğine dair bir başyazı yayınlar. 2016 seçim günü olan 6 Kasım’da The Wall Street Journal herhangi bir adayı doğrudan tavsiye etmedi ama iki başyazı birden yayınladı. Bunlardan birinde Hilary Clinton anlatılıyor, onun ‘Obama’dan daha solcu’ olduğu söyleniyor, ‘Ahlak anlayışı şüpheli’ bulunuyordu. Yazının başlığı ‘Clinton’un maliyeti’ydi. Diğer yazı ise Donald Trump hakkındaydı ve başlığı şuydu: Trump kumarı… Gazete Trump konusunda tam emin değildi ama ona eğilimliydi.

Açık açık değil ima yoluyla Trump’ı desteklemiş de olsa, Donald Trump’a siyasi hayatında en büyük maliyeti yaratan olayın haberi bu sözünü ettiğim başyazıdan birkaç gün önce WSJ’de yayınlanmıştı. 

Evet, Amerika Donald Trump’ın eski bir porno yıldızıyla yattığını ve sonra da bu ortaya çıkmasın diye ona 150 bin dolar sus payı verdiğini ilk 2016 yılının Kasım ayı başında, seçime sadece birkaç gün varken Amerikan muhafazakarlarının sesi WSJ’den duymuştu.

Bugün, aradan neredeyse sekiz yıl geçtikten sonra WSJ’nin o zaman ne kadar önemli bir gazetecilik başarısı yarattığını çok daha iyi biliyoruz; çünkü Donald Trump o haberde sözü edilen ödeme nedeniyle mahkum edildi. WSJ dün bu haberin öyküsünü ve Trump’ın sus payı ödemelerinin son derece çarpıcı detaylarını ballandıra ballandıra anlattı.

Türkiye’de özellikle Aydın Doğan’ın medya grubunu Demirörenlere satmasından sonra hızla oluşan siyasi tarafgirlik kültürü içinde bu durumu anlamak çok kolay değil.

Yayın organının veya patronunun siyasi eğilimi ne olursa olsun gazeteci siyasi partilere veya adaylara değil okuyucusuna ve gerçeğe karşı sorumludur sadece (WSJ’nin sahibi Rupert Murdoch bu arada).

Eğer WSJ muhabir veya editörleri ‘Yahu bu haber bizim adaya zarar verir’ diye düşünüp haberin üstüne yatmış olsaydı Amerika’nın Türkiye’den farkı kalmamış olurdu.

Türkiye’de siyasi tarafgirlik anlamında en çok uygulanan yöntem, haberi yayınlamamaktır.

Hatırlayın, Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak görevinden istifa etti, gazeteler günlerce bu haberi duyuramadı. Onu bırakın, Albayrak kendisi de az kalsın duyuramıyordu, son dakikada elinde kalan son sosyal medya aracı olan Instagram üzerinden ilan edebildi istifasını.

Geçen yıl Meral Akşener Altılı Masa’dan kalktığında masaya geri dönmesi için yaratılan muhalif medya baskısını hatırlıyor musunuz? Bir kişi bile çıkıp ‘Akşener belki de haklıdır’ demedi, hakaretler havada uçuştu. Kemal Kılıçdaroğlu’nun adaylığı konusunda eleştirel tek bir haber veya yorum çıkmadı muhalif medyada.

Sansür, elbette öncelikle hükümetlerden kaynaklanır. Türkiye’de maalesef biz medya özgürlüğü meselesini birkaç köşe yazarının işsiz kalıp kalmamasından hareketle konuşuyoruz. Oysa esas mesele bu değil. İktidar Türkiye’de enformasyon üstünde, yani medyanın yayınlayacağı haberler üstünde müthiş bir kontrol gücüne sahip. Onların istemediği neredeyse hiçbir şey yayınlanamıyor.

Benzer bir kontrolu muhalefet de kendini destekleyen medya üstünde kurmuş durumda. Artık muhalefetin de kendine ait enformasyon yayma kanalları, yani haber ajansları, ekrana kimin çıkıp kimin çıkmayacağına karar veren ‘siyasi komiser’leri var…

Oysa demokrasinin gerçekleşmesi, oy verenlerin seçimlerini bilgiyle yapabilmesi için özgür medya olmazsa olmaz.

Biz 10Haber’de bunu yapmaya çalışıyoruz. Bağımsız, bağlantısız, önyargısız gazetecilik hedefliyoruz.