24-02-2024
İsmet Berkan

Nvidia: Bir günde 276 milyar dolar değer artışı inanılmaz bir şey

Nvidia: Bir günde 276 milyar dolar değer artışı inanılmaz bir şey

Günlerdir Türkiye dahil bütün dünyada gözler bir şirketin üstünde: Nvidia.

Bilgisayar ve özel sistemler için aynı anda birçok işlemin çok büyük bir hızla yapılmasını sağlayan özel işlemciler geliştiren şirket yapay zeka endüstrisindeki patlamanın keyfini sürüyor.

Haftanın son iki işlem gününde şirketin hisse senedi fiyatları gerçek bir patlama yaşadı; bunun sonucunda şirketin değeri sadece bir günde 276 milyar dolar birden arttı ve iki trilyon dolara dayandı.

Olay bu hızlı değer artışı olmasa da benim için büyük haber değeri taşıyordu; çünkü tam da dün yazdığım türde bir ‘eko sistem’ başarısı bu.

Yapay zeka teknolojileri biz farkında olmasak da aslında her yerde, hayatımızın sürekli içinde.

Bir basit örnek vereyim: Trafikte ilerlemeye çalışırken dikkat ediyorum, etrafımdaki bütün araç sürücüleri Google Maps uygulamasını kullanıyor. Ben dahil. Hayır, ev veya iş yerimizin yolunu bilmediğimizden değil; hem tahmini varış zamanımızı bilmek için, hem de trafiğin durumunu görmek için yapıyoruz bunu.

Google’ın bu ücretsiz hizmetinin sunduğu bilgiler her birimizin telefon ekranına müthiş bir hızla ve gerçek zamanlı işleyen bir yapay zeka sayesinde geliyor.

Yapay zekanın ‘ne kadar akıllı’ olduğunu büyük çoğunluk 2022’nin kasım ayında piyasaya sürülen ChatGPT sayesinde gördü, ama yegane yapay zeka türü bu sohbet robotları değil; şu veya bu kadar ama yapay zeka uygulamalarını bugün hepimiz kullanıyoruz.

Pek çok uzmana göre yapay zeka endüstrisi zaten bu yüzden insanlık tarihinin en hızlı büyüyen ve kısa sürede en çok değer yaratan endüstrisi.

Bu endüstrinin arka planında, makinelerin içinde ise Nvidia mikro işlemcileri var. Hatta spesifik olarak bir işlemcisi var Nvidia’nın: H100. Bu mikro işlemcinin tanesi 25 bin dolara satılıyor. Ve örneğin Facebook bu işlemciden bu yıl tam 350 bin tane alacağını ilan etti.

Nvidia yılda 1,2 milyon adet mikro işlemci üretiyor. Talebi karşılamakta da sürekli yetersiz kalıyor. Bu mikro işlemciler öyle zor bulunuyor ve öyle değerli ki yakın zamanda Cisco Systems’in satın aldığı işlemciler şirkete zırhlı araçlarla ulaştırıldı.

Nvidia’nın değerindeki son patlamanın sebebi şirketin çarşamba günü geçen yılın son çeyreğinde satışlarının (yani cirosunun) 22,1 milyar dolara ulaştığını açıklaması. Şirket içinde bulunduğumuz yılın ilk çeyreği için de 24 milyar dolarlık satış bekliyor. Dehşet rakamlar bunlar.

O yüzden de şirketin hisse senedinin değeri 800 dolara dayandı. Bu da şirketi iki trilyon dolar değere getiriyor. Nvidia’nın hisse senedi sadece yıl başından beri yüzde 59 değer kazandı. Şirket değeri sadece bir günde 276 milyar dolar birden sıçradı.

276 milyar dolar dile kolay. Borsa İstanbul’daki bütün şirketlerin toplam değerinin 330 milyar dolar olduğu hatırlanacak olursa, sadece tek bir şirketin sadece tek bir iş gününde bütün Borsa İstanbul’a bedel değer artışı yaşadığı görülebilir.

Dün de yazmaya çalıştım: Bir eko sistem yaratıldığında sistemin içinde yer alan herkes birden kazanıyor. Yapay zeka eko sistemini 90’lı yıllarda üç bilgisayar bilimcinin geliştirdiği algoritmalar yarattı. Bu algoritmalar sayesinde bugün yüzlerce şirket yapay zeka uygulamaları geliştiriyor, Nvidia gibi arka plan alt yapı şirketleri de o yapay zeka için gereken donanımı sağlıyor. Bu eko sistem Türkiye’de veya Avustralya’da yapay zekaya dayalı uygulama çıkaranlara kadar uzanıyor.

Örneğin ChatGPT’yi yapan OpenAI bu yapay zekasını belli bir abonelik ücreti karşılığında kullanmak isteyen şirketlere ve bireylere açtı. O yapay zekaya dayalı olarak psikolojik danışmanlık hizmetinden rüya tabiri yapmaya, matematik dersi vermekten şirket insan kaynaklarına destek sağlamaya kadar akla hayale gelmeyecek binlerce alanda onbinlerce uygulama Apple Store ve Google Play gibi uygulama dükkanlarında şimdiden yerini aldı bile. Türkiyeli çok sayıda yazılımcı da ChatGPT’ye dayalı app’ler geliştirmeye başlamış, şimdiden satışta olanlar var.

Bugün konuştuğumuz Nvidia 1993’te kurulmuş bir şirket. Bu şirketin toplam bir trilyon dolar gibi bir değere gelmesi 24 yılını aldı. Ama bir trilyondan  iki trilyon değere sadece 8 ayda yükseldi.

Sadece bu bile yapay zeka ekonomisinin ne kadar hızlı büyüdüğünün ve daha da büyüyeceğinin göstergesi.

Ukrayna’nın kurtuluş savaşı

Ukrayna’nın kurtuluş savaşı

İki yıl önce bugün Rusya Ukrayna’yı işgale girişmişti; hedefi Kiev’de ‘rejim değişikliği’ yapmak, Batı yanlısı bulduğu Volodimir Zelenski yerine Rus yanlısı bir ismi oturtmaktı.

Bu Rusya’nın ikinci denemesiydi. 2014’te Ukrayna’da halk Rus yanlısı Cumhurbaşkanını ülkeyi terk etmek zorunda bıraktığında Rusya Ukrayna’yı işgale girişmiş, ülkenin üçte birine ve bu arada Kırım yarımadasına elkoymuştu. Sonra Kırım’ı doğrudan Rusya’ya bağladı; Ukrayna’nın işgal edilen Doğu bölgelerinde ise Rus yanlısı kukla yönetimler oluşturdu.

2022’de Zelenski bu işgal edilen yerleri Rusya’dan kurtarma vaadiyle iş başındaydı, bu amaçla Batıdan destek arıyor, NATO’ya katılmak istiyordu. Rusya doğru dürüst bahane bile aramaya gerek görmeden bu ülkeyi işgale girişti.

Girişti, ama bedeli çok ağır oldu. O güne kadar korkulan bir eski süper güç olan Rusya’nın aslında doğru dürüst bölgesel güç bile olmadığı, Rus ordusunun efsaneden ibaret olduğu kısa süre içinde ortaya çıktı. Bugün Rusya’yı korkulan bir askeri güç yapan tek şey, ülkenin sahip olduğu nükleer silahlar. Onlar olmasa Rusya sıradan bir askeri güç.

Küçücük Ukrayna kendini savunmaya çalışıyor. NATO ve Batı ise Ukrayna sayesinde, kendisi tek kurşun bile atmadan ama Ukrayna’ya askeri yardım yaparak korkulu rüyası Rusya’yı utandırmayı başardı.

Ama savaş bitmedi, bitecek gibi de durmuyor. Ukrayna’nın kurtuluş savaşı epey zamandan beri siper savaşı olarak sürüyor, bir çeşit yenişemezlik durumu var.

Bu iki yıl dünyada pek çok şeyi değiştirdi, daha da değiştirecek. Avrupa jeopolitiği yeniden şekilleniyor. Bunun ülkemize etkileri de çok büyük.

Ayhan Bora Kaplan’a ‘Yürü ya kulum’ diyen güç…

Ayhan Bora Kaplan’a ‘Yürü ya kulum’ diyen güç…

Ankaralı mafya Ayhan Bora Kaplan’ın sırları Ali Yerlikaya’nın İçişleri Bakanı olmasıyla döküldü. Polisler tarafından yerlere yatırılarak gözaltına alındı, sonra da tutuklandı. Hakkında iddianame de yazıldı.

Bugün 10Haber’de Ayhan Bora Kaplan için Mali Suçları Araştırma Kurulu MASAK’ın savcılık için hazırladığı raporun haberi var. Buna göre 2019 yılı sonuna kadar sıradan bir gelir sahibu sıradan bir insan olarak yaşayan Ayhan Bora Kaplan’ın banka hesaplarında ve servetinde 2020’den başlayarak aniden büyük bir sıçrama olmuş. Yani biri o yıldan itibaren Kaplan ve suç çetesinin önünü açmış, o da açılan o yoldan ilerlemiş.

İddiaları hatırlayın: Ayhan Bora Kaplan Ankara’da polis tarafından kayırılan ve önü açılan bir suç örgütü lideriydi. Yani polis rakiplerini operasyonla temizliyor, doğan boşluğu onun doldurmasına yardımcı oluyordu.

Bu sebeple pek çok polis bu dosyada şüpheli konumunda. İçlerinde müdür veya amir seviyesinde polisler de var.

Ama bütün bunların Ankara Emniyeti’nin en tepesinden, hatta orası Ankara olduğu için İçişleri Bakanlığı’ndan habersiz yapılması pek akla yatkın gözükmüyor.

Bakalım savcılar ne kadar daha yükseğe kadar gidecek?