
Selçuk Bayraktar: Bir kişi, bir ülkenin kaderinde ne kadar rol oynayabilir?
Babasını tanıdım ama Selçuk Bayraktar’la bir tanışıklığım yok.
Herkes gibi ben de onun başarılarını medyadan takip ediyorum.
Bu köşede Selçuk Bayraktar ve şirketi Baykar’dan çok kez övgüyle söz ettim. Bu yazı da bir övgü yazısı olacak, baştan söyleyeyim. Ama konunun Baykar’la, onun İHA’larıyla vs bir ilgisi olmayacak.
***
Bayraktar ile ilgili övgülerime kendi kısa bir hikayemle başlamak istiyorum.
Yıllar önce şimdi adını vermeyeceğim bir Sanayi ve Teknoloji Bakanına bir öneride bulundum:
Biz Türkiye’de yaşayanlar bilimin Batıda bir yerlerde yapıldığına ve bizim de iyimser ihtimalle bu Batı bilimlerini öğrenip uygulayacağımıza dair bir inanca sahibiz.
Bu inancı kırmak, bilimin burada da yapılabilir bir şey olduğunu ağır ağır da olsa zihinlere yerleştirmek için yapabileceğimiz şeylerden birinin de bir Türk tarafından yazılıp Türkler tarafından yapımı gerçekleştirilmiş bir bilim tarihi belgeseli hazırlamak olduğunu düşünüyordum.
Bilim yabancımız olan ve illa tercüme etmek zorunda olduğumuz bir şey değildi, bunu zihinlere yerleştirmeye başlamalıydık önce.
Bu projem herhangi bir destek görmedi, benim kafamdaki raflardan birinde kalmaya devam etti.
***
Ben hala meselenin başlangıç noktalarından birinin bu olduğunu düşünüyorum. Bilim ‘Orada bir yerde’ yapılıp buraya tercüme yoluyla gelen bir şey değil; burada da yapılıyor ve yapılabilir.
Selçuk Bayraktar çok özel bir konuma sahip.
Sadece işinde dünya çapında başarılı değil; Türkiye böyle nice dünya çapında iş yapan vatandaşını bozuk para gibi harcamış ülkenin adı.
Selçuk Bayraktar’ın konumu çok özel, çünkü Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın kızı Sümeyye ile evli.
İki genç ve başarılı insanın aşk ile gerçekleştirdikleri bu evlilik Selçuk Bayraktar’ın sadece Erdoğan ailesi ile hısım olmasını sağlamadı, bana soracak olursanız Cumhurbaşkanı Erdoğan’a çok büyük bir katkıyı da beraberinde getirdi.
Dediğim gibi bir kez bile konuşmuşluğum yok Bayraktar’la ama o TeknoFest’i başlattığında Türkiye’de bilime olan bakışın değişmesi, zihinlerin farklı çalışmaya başlaması konusunda aynen benim gibi düşündüğünü anladım.
TeknoFest bu milletin, en çok da gençlerin içindeki inanılmaz bir enerjinin ortaya çıkmasını sağladı. Amerika’da 70-80 yıldır liseliler birbirleriyle roket yapma konusunda yarışır örneğin; Türkiye’de aynı yarışma TeknoFest sayesinde yapıldı ve müthiş sonuçlar alınıyor.
Böyle onlarca yarışması var TeknoFest’in. Hepsinde yeni teknolojiler, yeni bilimsel araştırmalar devreye giriyor. TÜBİTAK’ın veya Milli Eğitim Bakanlığı’nın 50 yılda yapamadığını TeknoFest şu birkaç yılda yaptı; müthiş bir heyecan yarattı, teknolojiyi ve bilimi bir festival ve eğlence olarak milyonlarca gencin katılımına açtı.
***
Selçuk Bayraktar’ın vizyonu Baykar’ın insansız hava araçları veya TeknoFest ile sınırlı değil.
Uzaya yakından bakıyor ve kurduğu uzay şirketi Fergani ile ilk uydusunu gönderdi bile. İlk hedefi Türkiye’ye ait bir GPS sistemi kurmak. Bunun ne kadar önemli bir bağımsızlık adımı olduğunu anlatmam uzun sürer, o yüzden bir başka güne bırakıyorum ama şunu bilelim: Kendi küresel konumlama sisteminiz yoksa modern savaşlara 1-0 yenik başlarsınız.
Avrupa Birliği ABD’ye güvenmediği için kendi küresel konumlama sistemini yaptı; şimdi Türkiye AB bizi içine almadığı için kendi sistemini Selçuk Bayraktar sayesinde kuruyor.
***
Bayraktar’ın son aylarda koştuğu bir başka cephe, Türkiye’nin enerji bağımsızlığı cephesi.
Birkaç ay önce hem 10Haber’de haberini yaptık hem de ben hakkında yazı yazdım, Türkiye’nin Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile Enerji Bakanlığı beni çok şaşırtan bir hamle yaptı.
Enerji Bakanlığı ve Sanayi Bakanlığı yerli nükleer santral tasarımı veya nükleer santralların kritik bazı materyallerinin tasarımını yapacaklara gerçekten ciddi teşvikler ilan etti.
Şimdi anlıyorum ki bu girişimin ardında da etki gücünü kullanan Selçuk Bayraktar var. Söz konusu tasarım yarışması ve teşvikleri sadece büyük çaplı nükleer santrallar için değil, dünyada çok yükselmekte olan SMR adı verilen küçük modüler nükleer santrallar için de geçerliydi.
İki gün önce Ankara’da sessiz sedasız ve açıkçası oldukça renksiz bir tören yapıldı, söz konusu nükleer santral tasarımı teşviklerinden ve ödüllerinden birincisi Hacettepe Üniversitesi’nin başlattığı araştırma ve girişime verildi.
Bu konuda Türkiye’nin ne kadar geç kaldığını anlatmam bile çok uzun sürer. Uzun yıllar önce İstanbul Halkalı’da İTÜ’ye bağlı olarak kurulan Nükleer Araştırma Enstitüsü’nün öyküsü son derece hazin bir öykü aslında.
Türkiye oradaki mini nükleer çekirdek üzerine araştırmalar başlatıp kendi nükleer santral tasarımını yapmak yerine kulağının üzerine yattı ve on yıllar boyunca uyudu. Nükleer enerji teknolojisi bize uzak, “üstün” ülkelerden gelecek bir şey olarak hep tasavvur edildi. Nitekim öyle de oldu; Türkiye’de halen inşaatı süren Akkuyu Nükleer Santralını biz doğrudan Ruslar’a yaptırıyoruz. Santral bizim değil, Rus devlet şirketinin.
Oysa bu santralı on yıllar önce Türkiye kendisi kurabilir ve işletebilirdi. Ama biz kendimize ait bir santral tasarımı yapmaya hiç kalkışmadık bile. Selçuk Bayraktar olmasa yine de kalkışmayacaktık büyük olasılıkla.
***
Burada önemli olan SMR adı verilen küçük modüler reaktörlere odaklanmak. Bu reaktörlerin hem fiyatı ucuz, hem Akkuyu’da olduğu gibi son derece kirli teknolojiler kullanmıyor hem de uygulaması görece basit.
Bana soracak olursanız bir sonraki en önemli adım Toryum bazlı kendi yakıt çubuklarımızı üretmek olmalı. Arkasından da erimiş tuz kullanan reaktör tasarımı konusunu çalışmalıyız.
Bugün başlanan çalışmaların 10 yıl içinde meyvesini vermesi, ilk yerli ve milli SMR’ın devreye alınması işten bile değil.
Bunu başarırsak belki Sinop değil ama İğneada’ya santral yapmak zorunda kalmayabiliriz. Onun yerine Türkiye’nin dört bir yanına SMR’lar koyabiliriz.
***
Tarihte örneğine pek az rastlanan bir durumla karşı karşıyayız aslında. Selçuk Bayraktar isimli genç bir adam tek başına koca ülkenin kaderini olumlu anlamda değiştiriyor.
Bayraktar bunu bize özgüven vererek ve içimizde zaten var olan enerjinin ortaya çıkmasını sağlayarak yapıyor ve bu yaptıklarıyla da hiç övünmüyor.
Biliyorum, bu köşenin okurları içinde de pek çok kişi bu genç adamın siyasi görüşlerinden hoşlanmıyor ama burada siyasetten söz etmiyoruz, ülkemizde bilime ve teknolojiye yaklaşımdan söz ediyoruz.
Meselemiz sadece savunma sanayii de değil; bir bütün olarak ülkemizin kendine güven ihtiyacını karşılıyor aslında Selçuk Bayraktar.
Atatürk hayatta olsa Selçuk Bayraktar’ı alnından öperdi, çünkü o “Türk övün, çalış, güven” sözünün yaşayan örneği bana kalırsa.

