Vatandaş 20 bin TL’sini harcamasın da ne yapsın?
Ekonomisi çöken Arjantin'de sıkı sermaye kontrollerinin resmi foreks piyasalarına erişimi sınırlaması nedeniyle resmi kurla çarşı kuru arasındaki makas geçen hafta yüzde 200'ü geçti. Dolar bankada 218 pesoya satılırken, karaborsada 438 pesoya çıktı.
Arjantin’in para birimi peso, yüzde 104’e yükselen enflasyon, azalan döviz rezervleri ve kuraklığın ihracatı vurduğu Latin Amerika ülkesinin ekonomisine ilişkin endişelerin artmasıyla geçen hafta perşembe günü yaygın olarak kullanılan paralel piyasalarda değer kaybederek ABD Doları karşısında rekor düşük seviyeye geriledi.
İngiliz haber ajansı Reuters’ta yayınlanan habere göre, sıkı sermaye kontrollerinin resmi foreks piyasalarına erişimi sınırlaması nedeniyle gelişen birkaç gayri resmi kurdan biri olan karaborsa pesosu, neredeyse yüzde 4 zayıflayarak dolar başına 438’e geriledi ve 218 peso olan resmi kurun yaklaşık iki katına çıktı.
Dünyanın en büyük işlenmiş soya ihracatçısı ve önemli bir mısır, sığır eti ve buğday tedarikçisi olan Arjantin, kuraklığın döviz gelirlerini azaltması, yerel fiyatları körüklemesi ve merkez bankası rezervlerini tüketmesi nedeniyle ekonomisini istikrarlı tutmak için mücadele ediyor.
Hükümetin üreticilere ayrıcalıklı döviz kuru uygulayarak soya ihracatını teşvik etme çabası, kuraklıkla bağlantılı olarak yağlı tohum rezervlerinin düşük olması ve değer kaybeden para biriminin çiftçileri stok tutmaya yöneltmesi nedeniyle sekteye uğradı. Bu durum da zaten zayıf olan merkez bankası rezervlerini daha da baskılayarak bankayı dolar satmaya zorladı.
Arjantin ekim ayında kritik seçimlere giderken, merkez sol Peronist iktidar koalisyonunun sandıkta baskı altında olması ve yenilgi ihtimaliyle karşı karşıya kalması belirsizliği artırıyor. Yerel danışmanlık şirketi Portfolio Personal Inversiones bir notunda, “Tarımdan elde edilen yetersiz gelir, merkez bankasını ‘soya fasulyesi’ dolarının piyasaya sürülmesinden önce yaptığı gibi müdahale etmeye zorladı. Merkez bankası rezervleri o kadar küçük ki, bu büyüklükteki negatif akışlara daha uzun süre dayanamaz. Tahminlerimize göre net rezervler Mart 2022’den bu yana en düşük seviye olan 679 milyon dolara indi” yorumunu yaptı.
Arjantin Merkez Bankası, kötüleşen parasal krizin ortasında (20 Nisan) politika faizini 300 baz puan artırarak yüzde 81’e yükseltti. Banka ayrıca belirli ticari ödemeler için dolara erişimi kısıtladı. Firmaların şirket içi borçlarının faizini dolar ile ödemek istemeleri halinde merkez bankasının izin vermesi gerekiyor. Bu önlemin bu yılın sonuna kadar yürürlükte kalacağı belirtildi. Dolar için başvuran çoğu hizmet sektörü işletmesi, artık dolar almak için 60 takvim günü beklemek zorunda kalacak.