Dört koldan döviz girişi devam ediyor
Yıllık bazda yüzde 20 gibi düşük bir faizle borçlanma imkanı tanıyan nakit avans çok talep görmeye başlayınca bankalar vade ve limitleri daraltmaya başladı. Bankacılar, "İnsanlar seçim öncesi belirsizlikten dolayı ellerinde nakit olmasını istiyor, dolara ve altına talep var" yorumunu yaptı.
Bazı bankalar hafta sonu yapılacak seçim öncesinde diğer kredilere uygulanan sınırlamalar nedeniyle bireyseller için en ucuz ve en yaygın TL borçlanma kanalı haline gelen “kredi kartı nakit avans”ta kullanılabilecek tutar ve vadeyi belirgin şekilde düşürmeye başladı. Kredi kartına nakit avans ya da taksitli nakit avans maliyetleri aylık bazda yüzde 1,36 faiz ile TL cinsi en düşük borçlanmayı sağladığı için son dönemde bireysel talebin en yüksek olduğu borçlanma kanalı haline geldi.
Bir ara yüzde 85’e kadar ulaşan enflasyona kıyasla yıllık bazda yüzde 20 ile oldukça düşük bir faizle borçlanma imkanı tanıyan bu alan seçim yaklaştıkça daha çok talep görmeye başladı. Yüzde 1,36 faiz ile aylık borçlanma yapılabilen nakit avansa karşılık, bazı bankalarda bireysel kredilerde aylık faiz oranları yüzde 4’u aşıyor. Kredi kartı limitine göre artan borçlanma tutarı şu anda kart limitlerinden bağımsız aşağı çekilirken, 12 ay olan vadeler ise bazı bankalarda 6 aya kadar düşürüldü.
Reuters’a konuşan bir bankacılık kaynağı seçim öncesi artan belirsizlik ve faizlerde yükseliş beklentisi ile bankaların çok talep gören bu borçlanma kanalından kullandırımı azalttığını belirterek şöyle konuştu:
“Taksitli nakit avansa talep çok fazla. İnsanlar seçim öncesi belirsizlikten dolayı ellerinde nakit olmasını istiyor, dolara ve altına talep var. Çünkü bu kanalda maliyetler çok düşük. Bazı bankalar da, faiz artışı beklentisi olduğu için bu kadar fazla talepteki düşük faizli krediyi kullandırmayı sınırlamak istiyorlar.”
Bankacılar, ilgili TL cinsi kredinin artan kullanımının Merkez Bankası tarafından belirlenen kredi kullandırım karşılığı ayrılması gereken tahvil miktarını da yükselttiğine dikkat çektiler. Bir başka bankacı, “Yasal düzenleme gereği kredi kartı faizi üst limiti TCMB tarafından belirleniyor ve üst sınır şu anda yüzde 1,36 seviyesinde. Bireysel kredilere bakıldığında yüzde 4’e kadar ulaşan faizler arasında açık ara en ucuz faiz bu kanalda. Ancak talep çok ciddi arttı ve sektörün faizleri belirleme hakkı olmadığından vadeleri ve miktarları azaltarak aşırı talebe karşı bir çözüm bulmaya çalışıyorlar” diye konuştu.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), depremden sonra tüketiciye kullandırılan ihtiyaç kredilerini uygulanan faiz oranına göre menkul kıymet tesisi kapsamına almıştı. TCMB ilgili kredilerde referans orandan farkına göre yüzde 20 ila yüzde 90 oranında kademeli tahvil tutma yükümlülüğü getirmişti. TEMB, takip eden haftalarda 70 bin TL tutarın altını ve deprem bölgesini yeni uygulamaya aldığı faiz oranına göre menkul kıymet tesisi uygulamasından muaf tuttu. Bankacılar bireyseller için kredi kartı üzerinden kredi kullanımının bu adım sonrası artmaya başladığına dikkat çekiyorlar.