Merkez Bankası’ndan seçim öncesi haftada 9 milyar dolarlık rezerv gitti

Ekonomi yönetiminin seçim öncesi döviz kurlarındaki artışı frenlemek için Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası (TCMB) rezervlerini harcamaktan imtina etmediğini rakamlar bir kez daha gösterdi. TCMB’nin brüt rezervleri 6-12 Mayıs haftasında bir önceki haftaya göre 9 milyar dolarlık rekor düşüşle 105,1 milyar dolara geriledi. Böylece brüt rezervde yılbaşından bu yana gerçekleşen düşüş 23,7 milyar dolar oldu. TCMB eski Başekonomisti ve Bilkent Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hakan Kara, TCMB rezervlerinin nisan başından bu yana 17,7 milyar dolar eridiğini söylemişti.

Merkez Bankası 1,5 ayda 17.7 milyar dolar rezerv eritmiş

Net rezervlerde 4,5 milyar dolarlık gerileme

TCMB’nin net rezervi de seçim öncesi haftada 4,5 milyar dolar gerileyerek Şubat 2002’den bu yana en düşük seviye olan 2,3 milyar dolara geriledi. Net rezervler böylece yılbaşından bu yana toplam 25,2 milyar dolar gerilemiş oldu.

Net rezervlerde geçen hafta kaydedilen düşüş, kur korumalı mevduat (KKM) başlatılmadan önceki son hafta olan 17 Aralık 2021 haftasında kaydedilen 9 milyar düşüşten bu yana görülen en keskin düşüş oldu. Rezervler geçen yıl gördüğü dip seviyeden sonra TCMB’nin aldığı çok sayıda rezerv artırıcı ve döviz talebini azaltıcı önleme rağmen dalgalı bir toparlanma sergiledi. Rezervlerde kazanımlarını, şubat ayındaki depremden sonra ve seçim öncesinde geri verdi. TCMB’nin swap hariç net rezervi de geçen hafta 4,4 milyar dolarlık düşüşle -57,9 milyar dolara geriledi. TCMB’nin swap ve Hazine varlıkları hariç net döviz pozisyonu da 12 Mayıs’ta -73,4 milyar dolar oldu.

‘Kuru kontrol altında tutmak için rezervler satıldı’

Merkez Bankası’nın rezerv artırıcı önlemlerine geçen hafta bankaların döviz satışlarına getirilen kısıtlamalara rağmen bir haftada böylesi sert rezerv kaybı yaşamasını piyasa uzmanları kurun kontrol altında tutulabilmesi için yapılan satışlara bağladı. Verilerin 14 Mayıs seçimleri öncesinde kurun çok da yükselmesini istemeyen TCMB’nin rezervlerden satış yapmayı tercih ettiğini gösterdiğini kaydeden uzmanlar bu hafta bankacılık sektörüne döviz ve altın alımlarına karşı getirilen kısıtlamaların pazartesi günü yeni haftayla birlikte artabileceği uyarısında da bulundular.

East Capital Gelişmekte Olan ve Öncü Piyasalar Yatırım Danışmanı Emre Akçakmak, Twitter hesabından yaptığı paylaşımda, “Patlama! Türkiye’nin brüt uluslararası rezervleri bir haftada 9 milyar USD keskin bir düşüş yaşadı, net rezervler sıfıra yakın ve takaslar hariç net rezervler -58 milyar USD ile rekor düşük seviyelere yakın. 17 Mayıs itibarıyla, tahmini brüt rezervler ~102,5 milyar dolar olduğundan, sıfır net rezervler görmüş olabiliriz (günlük analitik bilanço kullanılan haftalık verilere göre), yani ~2,6 milyar dolar daha düşüş” dedi.

Boom!

Turkey’s 🇹🇷 gross int’l reserves sharply down by a USD 9bn in a week, net reserves close to zero and net reserves net of swaps close to record lows at USD -58bn. pic.twitter.com/tWYW9Xwiyz

— Emre Akcakmak (@akcakmak) May 18, 2023

TCMB’nin yurt içinde artan altın talebini karşılamak üzere seçim öncesinde rezervlerinden altın satışı geçen hafta da devam etti. 3 Mart-12 Mayıs dönemindeki 10 haftada bankanın brüt altın rezervi 157,1 ton düşüşle 686,9 tona geriledi.

KKM 119 milyar dolara çıktı, DTH 3,4 milyar dolar azaldı

Bu arada Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) verilerine göre, kur korumalı mevduat hacmi 143.6 milyar lira arttı ve 2 trilyon 346 milyar 755 milyon liraya (119,9 milyar dolar) yükseldi. TCMB verilerine göre, yurt içi yerleşiklerin yabancı para mevduatı 12 Mayıs haftasında 3,4 milyar dolarlık düşüşle 185,6 milyar dolara geriledi. Parite etkisinden arındırılmış düşüş 2,2 milyar dolar oldu. Parite etkisinden arındırılmış veride gerçek kişilerin döviz mevduatı 529 milyon dolar artarken, şirketlerde 2,7 milyar dolar azaldı.