Şimşek: Temmuzda aylık enflasyonda geçici etkiler kaynaklı artış bekliyoruz
Türkiye'de yurtiçi yerleşiklerin mevduatlarının yüzde 37'sini oluşturan 1-3 ay arası vadeli mevduatlarda faiz 2003 yılından bu yana ilk kez yüzde 30’un üzerine çıktı.
Kur Korumalı Mevduat’ta bankaların faiz sınırı kaldırmasının ardından tırmanışa geçen mevduat faizlerinde artış ivmesi yeni bir eşiğin daha aşılmasına yol açtı. Türkiye’de mevduatların önemli kısmını oluşturan 1-3 ay arası vadeli mevduatlarda faiz 2003’ten bu yana ilk kez yüzde 30’un üzerine çıktı. Türkiye’de son dönemde kur korumalı mevduatta yeni rekorlar kırılırken mevduat faizlerinde de tarihi seviyeler dikkat çekti.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) verilerine göre mevduatta ağırlıklı bölümü oluşturan 1-3 ay arası mevduatlarda faiz 12 Mayıs haftası itibariyle yüzde 30’un üzerine çıktı. Böylelikle Ekim 2003’ten bu yana 1-3 ay vadeli mevduatlarda ilk kez yüzde 30 seviyesinin üzeri görüldü.
Mevduat faizlerinin tarihi seyrine bakıldığında 2003 yılını takip eden dönemde faizlerde görülen düşüş ivmesinin küresel finansal kriz döneminde ara vermiş ve ve sonrasında yeniden aşağı yönlü ivmesine devam etmişti. Bu ivmenin sonunda 1-3 ay arası mevduatlarda faizlerin yüzde 6’ya kadar gerilediği izlenmişti.
Sonrasında yeniden yükseliş ivmesi izlenirken, 1-3 ay arası vadesi olan mevduatlarda faiz -kur şokunun yaşandığı 2018 Eylül ayında yüzde 27’leri aşmıştı. TCMB’nin politika faizini aşağıya çekmeye başlamasından sonra zirvesinden yüzde 8’lere kadar inen mevduat faizlerinde yukarı yönlü ivmenin geldiği son aşama da yüzde 30’un üzeri oldu.
1 aya kadar vadesi olan mevduatlarda da yeni bir eşik aşıldı. Bu mevduatlarda faiz 2019 Temmuz ayından bu yana ilk kez yüzde 20’yi aştı. Tüm vadeler dikkate alınarak yapılan hesaplamalara göre ise ortalama mevduat faizi 12 Mayıs haftasında yüzde 22,5 seviyesine çıkarak 2019’dan bu yana en yüksek seviyeye ulaştı. BDDK verilerine göre yurt içi yerleşiklerin TL mevduatlarının yüzde 37’si 1-3 ay arası vadeli mevduatlarda bulunuyor.
12 Mayıs itibarı ile mevduat bankaları genelinde TL mevduat oranı yüzde 60 seviyesinde. Söz konusu oran kamu mevduat bankaları için yüzde 65,4; özel mevduat bankaları için yüzde 57,1 ve yabancı mevduat bankaları için yüzde 63,6 oldu. TCMB TL mevduatların toplam mevduatlar içindeki payı için 2023 yılında yüzde 60 hedeflediğini açıklamış, bu seviyeye yaklaşılması sonrası 7 Nisan’da açıkladığı yeni düzenlemelerle bu oranı yüzde 60-70 aralığında tutmayı hedeflediğini işaret etmişti.