Ömre bedel 2.5 dakika… Gazi Koşusu hakkında her şey: Favorisi bol yarış

Hatice Kübra Taşkoparan

Türkiye’deki her ‘atçının‘ içinde yatan en büyük hevestir Gazi Koşusu galibi nişanı. Bu nişana sahip olmak tarihi bir geleneğin parçası olmak demek. Bir at sahibi için bundan daha büyük bir onur olabilir mi? Olay yalnız kazanmak değil. Katılmak bile yeter. Türkiye’nin dört bir yanından gelen şampiyon atlar arasında ilk 22’ye girebilmek ve bu özel koşuda yer alabilmekten daha büyük şeref var mı? Gazi rekortmeni Bold Pilot’ın sahibi Özdemir Atman, şampiyon atı için “Merkez Bankası’nı verseler satmam” diyerek bunu en iyi şekilde anlatır.

97. Gazi Koşusu’nda yarışacak atlar belli oldu

1927’de Mustafa Kemal Atatürk’ün büyük önem verdiği ve medeni toplumun en önemli değerlerinden saydığı at yarışları “Gazi Koşusu” adıyla ilk olarak Ankara’da düzenlendi. 3 yaş safkan İngiliz atlarının hayatlarında bir kez koşabildiği, Türkiye’de atçılığın derbisi niteliğindeki bu yarışlar 2 bin 400 metre çim pistte yapılıyor. Yarışların adresi 1980’den beri Veliefendi Hipodrumu.

Fakat kolay değil Gazi kazanmak. Rekabet hem insanların hem de atların benliğinin bir parçası. İki ruhun da çekirdeğinde kazanmaya karşı duyulan haz ve rekabet duygusu var. İki farklı türden canlının bütünleşerek yapabildiği tek sporda jokey ve atın uyumu önemli. Tıpkı Harry Potter romanında asanın büyücüyü seçmesi gibi at da kendi sahibini seçiyor. At ve jokey arasındaki olası anlaşmazlıkta başarı ihtimali epey düşük. Tıpkı en pahalı aygırla en pahalı kısrağın mutlak şampiyonluk getirmeyeceği gibi her jokey-at ikilisi umulan etkiyi gösteremeyebiliyor.

Bir Gazi şampiyonu kolay yetişmiyor

En baştan başlayalım. Doğum planlamasından. Gazi Koşusu’na katılabilecek atın hazırlık serüveni dünyaya gözlerini açmasından bile önce başlar. Aylarca süren planlama, biyolojik şansa karşı verilen mücadelede… Aklın bütün nimetlerinden yararlanılmaya çalışır.

En pahalı aygır ve kısrak kombinasyonu tek bakışta oldukça mantıklı gözükse de her zaman beklenen neticeyi vermez. Örneğin Bold Pilot’ın muhteşem bir yarış atıydı… Ancak aygır olarak son derece verimsizdi. Kendisi ne bir mirasın neticesiydi ne de ardında bir mirasçı bıraktı. Nitekim ‘şampiyon’un annesi de evladının yakınından geçebilecek bir tay daha vermedi.

Gazi Koşusu’nda katılabilmek için kısa mesafe atlarının zorlanması ve kendisine uygun olmayan pistlerde koşturulması atı helak eder. Sırf annesi Gazi galibi olduğu için uzun mesafelerde zorlanan ve Gazi sonrası kendine gelemeyip tabela yüzü göremeyen birçok yarış atı var.

97. Gazi Koşusu’na doğru…

Usta antrenör Suat Demiral’ın söylediği bir cümledir: “Eğer Gazi’yi bir at kazanacaksa pistte olan bir at kazanacaktır.”

Gazi Koşusu’nun favorisi yoktur Demiral’a göre. O günün hava koşulları, atın ve jokeyin ruh hali gibi faktörler sonucu doğrudan etkileyebilir. Demiral, 97. Gazi Koşusu’na katılacak atlara bakarak bu cümleyi söylemiş olabilir. Çünkü bu yıl yarışta Bold Pilot gibi dominant bir at bulunmuyor. Jokeylere bakacak olursak… Bu seneki yarışa katılanlar arasında daha önce yalnızca dört jokey Gazi’yi kazandı: Halis Karataş, Sadettin Boyraz, Gökhan Kocakaya ve Özcan Yıldırım.

Art arda 7 yarış kazanan Ahmet Çelik cezalı

Yedi yarışlık serisi geçen sene sonra eren Ahmet Çelik cezası nedeniyle yarışta yok. Çelik, 9 Nisan’da Adana’da yapılan koşuda jokey İsa Akyavuz’a fiziki müdahale teşebbüsünde bulunması sonucu 120 gün ceza aldı.

Öne çıkan atlar

Yarışta öne çıkan atlarsa şöyle…

* Ahmet Çelik’in yokluğu, altı kez Gazi Koşusu galibi Halis Karataş’a ‘Anadolu Koparan’ ile rakibini yakalama fırsatı doğurabilir. Anadolu Koparan ve Karataş bu yarışa özel hazırlandı. Sekiz koşuda dört birinciliği bulunuyor. Tek handikapı koştuğu üç çim yarışında da yumuşak pistte koşmuş olması. Kuru pistte ne yapacağı merak konusu. Yumuşak piste uygun dar toynak yapısına sahip bir at olduğu için kuru pistte geniş toynaklı rakiplerine karşı zorlanabileceği belirtiliyor.

* 2000’de Caprice ve 2008’de Pan River ile çizgiyi ilk sırada geçen Sadettin Boyraz’ın bineceği Poyri’nin yedi koşuda dört birinciliği var. Özellikle 1200-1600 arasında dikkat çeken bir performansa sahip.

* Son şampiyon Özcan Yıldırım geçen yıl Secret Power’la ortaya koyduğu başarıyı bu yıl Lord of Pelennor ile tekrarlamanın peşinde. Gazi kazanan jokey, antrenör ve eküriye sahip at favoriler arasında.

* 2009’da Miramis ile şampiyon olan Gökhan Kocakaya, Cosmic Kid ile ikinci kez Gazi’yi kazanmaya çalışacak. Fakat Dubai yolculuğu ve yorgunluk performansını etkileyebilir.

Derya Ateşi TBMM Koşusu’nu ateşe verdi

* Yorgun olması muhtemel bir diğer at ise Nizamettin Çelik’in bineceği Altınsima. Şu ana kadar 27 koşusu bulunuyor. Beş kez birincilik elde etse de Gazi öncesi bir atın bu kadar fazla yarışta yer alması zafer ihtimalini zayıflatıyor.

* Gazi’nin provası niteliğindeki yarışlardan Mehmet Akif Ersoy koşusunu kazanan Head Vorker jokeyi Mehmet Salih Çelik ile favorilerden biri olarak gösteriliyor.

* Qualitzo ve Ayhan Kurşun ortaklığı bir diğer Gazi provası Sait Akson’da meyvesini verdi. Kurşun, Gazi’de favori olması beklenen bir diğer at olan Lion Victory’e de son üç yarışında bindi. Preveze Yarışı’nda sakatlanan Lion Victory uyutuldu. Uzun mesafe ve çim pist seven bir at olan Qualitzo, Sait Akson zaferinden sonra Gazi’yi de kazanabilecek atlardan biri olarak görülüyor.

* Müslüm Çelik’in bineceği Moonlight Fairy, yakından takip edenlere göre doğuştan yetenekli bir at. Gazi’yi kazanması sürpriz olur fakat tabelaya girerse kimse şaşırmaz.

Özetle, favorilerin bol olduğu yarışta Anadolu Koparan, Lord of Pelennor ve Qulizto öne çıkıyor. Veliefendi’nin havası bir haftadır çok farklı. Panolarda temizlikler tamamlandı, saksılara rengarenk çiçekler ekildi. Yarış önü müsamere provaları yapıldı. Geriye yalnızca tribünlerin tıklım tıklım dolması kaldı. Yarış severler için derbi randevusunun günü ve saati: Pazar 17.15.