Rock dünyasında Togg davası
Vietnamlı elektrikli otomobil üreticisi VinFast, salı günü Nasdaq'a 23 milyar dolarlık değerlemeyle giriş yaptı. Şirket bu değerlemeyle Türkiye'de birçok büyük şirketi geride bırakırken, yerli otomobil Togg'un benzer yöntemle ne kadar değerleme alacağı merak konusu oldu.
Vietnamlı elektrikli otomobil üreticisi VinFast’in hisseleri, ABD’de listelenen özel amaçlı satın alma şirketi Black Spade Acquisition ile birleşmesinin ardından salı günü Nasdaq’ta işlem görmeye başladı. 22 dolardan açılan hisseler, keskin bir yükselişle günü yüzde 68’in üzerinde bir kazançla 37,06 dolardan tamamladı. ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu’na haziran ayında yapılan başvuruya göre, Black Spade* ile yapılan anlaşma VinFast’e yaklaşık 23 milyar dolar değer biçilmesini sağladı. VinFast, bu değerlemeyle Türkiye’nin önde gelen birçok şirketini de geride bırakmış görünüyor. En büyükler arasında gelen 5 Türk şirketinin piyasa değeri yaklaşık şöyle: Koç Holding (KCHOL) 12,84 milyar dolar, Sabancı Holding (SAHOL) 4,43 milyar dolar, Sasa (SASA) 10,77 milyar dolar, Ford Otosan (FROTO) 11,76 milyar dolar, TÜPRAŞ (TUPRS) 8,32 milyar dolar. VinFast’in ABD borsasında işlem görmeye başlaması, eğer tutarsa Türkiye’nin ilk yerli ve milli markası Togg’un da böyle bir yöntemi deneyip denemeyeceği sorusunu akla getirdi. Zira New York Borsası’nda ilk işlem gören Türk şirketi olan Turkcell de 2000 yılında yaklaşık Vinfast kadar değerleme almıştı.
VinFast CEO’su Lê Thị Thu Thủy, salı sabahı CNBC’ye verdiği demeçte, “ABD’de listelenmek bizim için büyük bir dönüm noktası” dedi. Bu yılın başlarında Tesla ve diğer elektrikli araç rakipleri tarafından yapılan bir dizi fiyat indiriminin ardından VinFast’ın genel olarak fiyatları düşürme baskısı altında olup olmadığı konusunda Le, şirketin stratejisinin “üstün kaliteli ürünleri uygun fiyatla ve mükemmel satış sonrası hizmetle sunmak” olduğunu söyledi. Lê, “Ürünlerimizi her zaman diğer benzer ürünlere kıyasla oldukça rekabetçi bir şekilde fiyatlandırıyoruz. Ancak ürünlerimizi derinlemesine incelediğinizde, daha fazla özellik ve daha fazla teknoloji ile yüklü olduğumuzu görüyorsunuz. Dolayısıyla tüketicilerin ürünlerimizle sunduğumuz değerlerin farkına varmaya başladığını düşünüyorum” dedi ve ekledi:
“Kârlılık açısından bulunduğumuz her pazarda rekabetçi kalmaya çalışıyoruz. Bunun hacimle birlikte geleceğini düşünüyorum. Şimdilik stratejimize sadık kalacağız.”
Vietnamlı holding Vingroup’un otomobil kolu olan VinFast 2017 yılında kuruldu. Şimdiye kadar Vietnam’dan ABD’ye yaklaşık 2.100 elektrikli araç ihraç etti ve Kanada’ya yaklaşık 800 tane getirdi. Şirket ilk ABD teslimatlarını mart ayında gerçekleştirdi ancak Tesla ve diğer Detroitli otomobil üreticileriyle rekabet etmek için önünde hâlâ uzun bir yol var.
Bir karşılaştırma yapmak gerekirse; VinFast’ın 5 koltuklu VF 8’i 46 bin dolardan başlarken, temel Tesla 5 koltuklu Model Y 47 bin 740 dolardan fiyatlandırılıyor. Tesla binek araçları ABD’de 7 bin 500 dolarlık federal vergi kredisi almaya hak kazanırken, VinFast araçları ABD’de üretilmedikleri için şu anda vergi avantajından yararlanamıyor.
VinFast, ABD pazarındaki markalarla rekabet edebilmek için Kuzey Carolina’da bir fabrika inşa ediyor. Otomobil üreticisi, 1.800 dönümlük tesisin ilk aşamada yılda 150.000 araç üretecek şekilde tasarlandığını açıkladı. Fabrikanın 2024’teki ilk hedefinden bir yıl sonra, 2025’te faaliyete geçmesi bekleniyor. Başlangıçta yılda 150.000 elektrikli araç üretme kapasitesine sahip olacak fabrika ile maliyetleri önemli ölçüde azaltmayı planlayan şirket, ABD’li müşterilerine uygun fiyatlarla satış yapmayı planlıyor.
*Black Spade, halka arz yoluyla sermaye toplayan ve bu parayı özel bir şirketle birleşerek genellikle iki yıl içinde bu şirketi halka açmak için kullanan paravan şirketlerden birisi.