Perakendede satışlar bıçak gibi kesildi, gelecek üç aydan da umut yok
Yeni ekonomi politikaların etkisiyle İnşaat Malzemesi Sanayi Bileşik Endeksi ağustosta bir önceki aya göre 0,43’lük artış göstererek 71,97 puana yükseldi ancak güven seviyesi ağustos ayında bir önceki aya göre 0,20 puan azalarak 33,74 puana indi.
İnşaat malzemesi sektörünün çatı kuruluşu Türkiye İnşaat Malzemesi Sanayicileri Derneği (Türkiye İMSAD) tarafından her ay düzenli olarak yayımlanan İnşaat Malzemesi Sanayi Bileşik Endeksi’nin Ağustos 2023 sonuçları açıklandı. İnşaat malzemeleri sanayisinde ölçülen faaliyet, güven ve beklentilerin bileşimi ile oluşturulan ve sanayinin genel durumunu ortaya koyan endekse göre, ağustos ekonomi politikalarında değişim kararlılığının görüldüğü ve sektöre olan desteğin arttığı bir ay oldu. Endeks, seçimler, çalışma gün sayısındaki azalma ve ekonomik belirsizlikler gibi sınırlayıcı unsurlardan kurtularak temmuz ayında olduğu gibi ağustos ayında da yükseliş gösterdi. Ekonomi politikalarındaki değişim ve yurt dışı pazarlardaki gelişmelerin belirleyici ana unsurlar olarak ön plana çıktığı ağustos ayında endeks 0,43’lük artışla 71,97 puana yükseldi. Raporda, endeksin yılın ikinci yarısındaki performansının, büyük ölçüde yeni ekonomi politikaları ve dış pazardaki koşullarla belirleneceği vurgulandı. Sıkılaşma ve yavaşlamanın ana tema olarak öne çıkabileceği belirtildi.
Rapora göre, ağustos ayında ekonomi politikalarına ilişkin belirsizliklerin önemli ölçüde azalmasının ve yurt içinde enflasyon ile mücadelede kararlılığın faaliyetler üzerinde de olumlu etkisi oldu. Tüm bu gelişmeler sonucu ağustos ayında alt faaliyet gruplarında yüksek oranda büyümeler gerçekleşti. Bu çerçevede faaliyet endeksi ağustos ayında bir önceki aya göre 2,1 puan artarak 143,1 puan seviyesinde gerçekleşti. Yurt içi satışlar ağustos ayında bir önceki aya göre değişim göstermedi. Sıkı para politikasının etkileri görülmeye başlandı. Mevsimsellik ise olumlu katkı sağlamaya devam etti. Pazarlardaki yavaşlamaya rağmen ihracat ağustos ayında artış gösterdi. Üretimde seçim sonrası belirsizliklerin en aza inmesi ile yüksek bir artış yaşandı. Cirolar da önemli ölçüde genişledi. Raporda inşaat malzemesi sanayisinde faaliyetleri içeride ekonomi politikalarının, dışarıda ise yaşanan yavaşlamanın belirlemeye devam edeceği vurgulandı.
Rapora göre, ağustos ayında iş koşullarındaki iyileşmeler, belirsizliklerin azalmış olması ve faaliyetlerdeki hızlı artışa rağmen güven endeksi sınırlı düşüş gösterdi. Güven seviyesi ağustos ayında bir önceki aya göre 0,20 puan azalarak 33,74 puana indi. Böylece endeks kırılgan ve zayıf kalmaya devam etti. Türkiye ekonomisine ilişkin güven seviyesi çok sınırlı ölçüde düştü. İnşaat sektöründe ve inşaat malzemesi sanayisinde güven sınırlı ölçüde geriledi. Yurt içi pazarlarda güven ağustos ayında sınırlı ölçüde azaldı. İhracat pazarlarına olan güven ise önemli artışına devam etti. Raporda, uzun süreli güven kaybının ardından güvenin yeniden tesisinin zaman alacağı aktarıldı. Öncelikle ekonomide önemli bir politika değişimi yaşandığına işaret edilerek, bu politikaların siyasi olarak sürdürülebilirliği konusunda halen bir güven sıkıntısı yaşandığı belirtildi.
Rapora göre, ağustos ayında yükseliş gösteren bir diğer alan ise beklenti endeksi oldu. Ekonomide rasyonel zemine geri dönüş uygulamaları ve olası etkileri, beklentiler etkileyen en önemli unsurlar olarak öne çıktı. Bu kapsamda seçimden sonra ilk kez yükseliş gösteren endeks, ağustos ayında bir önceki aya göre 0,4 puan arttı. Türkiye ekonomisine ilişkin beklentilerdeki zayıflamanın durduğuna dikkat çekilen raporda, ekonomi politikalarının uygulanmasındaki kararlılığın beklentileri olumlu etkilediğine işaret edildi. Önümüzdeki üç aya ilişkin alınan yurt içi siparişlerde sınırlı düşüş gerçekleşirken, aynı sürece ilişkin alınan ihracat siparişleri ise ağustos ayında sınırlı bir artış gösterdi. İhracat pazarlarında durağanlığa rağmen sipariş artışları olumlu olarak karşılandı. Önümüzdeki üç ayın üretim, yatırım ve istihdam beklentileri de ağustos ayında bir önceki aya göre artış gösterdi. Yeni ekonomi politikalarının beklentilere etkileri ağustos ayında olumlu oldu.