FT’den Türkiye analizi: Erdoğan ekonomik ortodoksluğu gerçekten benimsedi mi?
Merkez Bankası, TL dönüşümlü KKM hesaplarında asgari faiz zorunluluğunu kaldırdı. Bu düzenlemeyle bankalar vadesi sona verecek veya yeni açılacak KKM hesaplarına yüzde 30 olan politika faizinin altında faiz verebilecek.
Kur korumalı mevduattan (KKM) normal TL mevduata dönüşleri artırmayı hedefleyen Merkez Bankası (TCMB), yeni adımlar atmaya devam ediyor. TCMB son kararıyla, Türk Lirası dönüşümlü KKM hesaplarında asgari faiz zorunluluğunu kaldırdı. Bu uygulama ile bankaların yeni açılacak ve vadesi sona erecek TL dönüşümlü kur korumalı hesaplara bugün itibarıyla yüzde 30 olan politika faizinin altında faiz verebilmesinin önü açılmış oldu. Merkez Bankası, bu yeni düzenlemeyle KKM’ye verilen faizin cazip olmaktan çıkartmak istiyor ama bankaların bu karara uyma zorunluğu yok.
Kaldı ki, karara göre Merkez Bankası’nın politika faizinden düşük oranlar uygulanan KKM hesaplarında kur farkının banka tarafından ödenecek faiz veya kar payından yüksek ancak politika faizi ile hesaplanan tutardan düşük olması durumunda aradaki farkın tamamı banka tarafından karşılanacak. Yani eğer düşük faiz uygularsa kur riskini banka üstlenmiş olacak.
Kur farkının politika faizi ile hesaplanan tutardan yüksek olması durumunda ise söz konusu destek tutarının, politika faizi ile hesaplanan tutara kadar olan kısmı banka tarafından ödenirken üzerindeki kısmı Merkez Bankası tarafından ödenecek.
Reuters’a bilgi veren bir bankacı, “Önceden bankaların en az politika faizi kadar KKM faizi vermeleri zorunluydu. Ancak bankalar TL KKM’ye yüzde 30 faiz vermek istemiyorlardı. Bu düzenlemeyle KKM’ye düşük faiz verebilmelerinin önü açıldı” dedi.
KKM’den kademeli çıkış adımlarının devamı niteliğinde alınan bu kararla faiz cazibesi azaltılarak KKM’den çıkışların hızlandırılması amaçlanıyor. Standart TL mevduat faizleri de artmaya devam edeceğinden iki faiz arasındaki makas iyice açılacak ve bu da KKM’den çıkışları hızlanlandıracak.
TCMB, Türk lirası mevduatı cazip kılmak amacıyla bir dizi adım atmıştı. Ağustos ayında menkul kıymet ve zorunlu karşılık uygulamalarında kur korumalı hesapların TL mevduata dahil olduğu TL payı rasyosu yürürlükten kaldırılarak yerine kur korumalı hesapları TL mevduat olarak dikkate almayan ve standart yerel para olan TL mevduatın toplam mevduat içindeki payını artırmayı hedefleyen yeni bir TL payı rasyosu getirilmişti. Eylül ayında ise TL’ye geçişlerin hızlandığını gösteren veriler doğrultusunda gerçek kişiler için aylık yüzde 2 olarak belirlenen TL payı artış hedefi, yüzde 2,5’e yükseltilmişti. Ayrıca, TL’ye geçiş ve yenileme ile TL payı hesaplamalarında revizyona gidilmişti. Öte yandan, kredi akışını rahatlatmak amacıyla, ihracat, yatırım ve KOBİ kredilerinde fatura muafiyet sınırı 50 bin TL’den 250 bin TL’ye çıkarılmıştı.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Hafize Gaye Erkan, öncü göstergelerin, yerli ve yabancı yatırımcıların portföylerindeki Türk lirası (TL) varlıkların payını artırmaya başladığına işaret ettiğini belirterek, “TL varlıklara yönelik yerel ve uluslararası talebi artırmaya kararlıyız” dedi.
Basına kapalı gerçekleşen İİT-İSEDAK Merkez Bankaları Forumu Toplantısı’nın açılışında konuşan Erkan’ın mesajları, TCMB’nin, X sosyal medya platformundaki adresinde paylaşıldı.
“2024 yılında dezenflasyonu tesis etmeye yönelik yol haritamızı kararlılıkla uygulamaya devam edeceğiz” ifadesini kullanan Erkan, son dönemdeki düzenlemelerinin TL mevduat payının artırılmasını hedeflediğini kaydetti.
Erkan, “Öncü göstergeler, yerli ve yabancı yatırımcıların portföylerindeki TL varlıkların payını artırmaya başladığına işaret etmektedir. TL varlıklara yönelik yerel ve uluslararası talebi artırmaya kararlıyız” dedi.