ABD petrol yaptırımını kaldırıp Venezuela’ya nefes aldırıyor

Joe Biden yönetimi çarşamba günü Maduro hükümeti ve muhalefet partileri arasında 2024 seçimleri için anlaşmaya varılmasının ardından Venezuela’nın petrol sektörüne yönelik yaptırımları büyük ölçüde hafifletti. ABD Hazine Bakanlığı tarafından yayınlanan yeni bir genel lisans 2019’dan bu yana ezici yaptırım altında olan OPEC üyesi Venezuela’ya önümüzdeki altı ay boyunca sınırlama olmaksızın petrol üretme ve seçtiği pazarlara ihraç etme yetkisi verdi.

ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken Devlet Başkanı Nicolas Maduro’nun seçim tavizlerini memnuniyetle karşıladıklarını ancak Washington’un Maduro’ya muhalif başkan adaylarının yasağını kaldırması ve siyasi tutuklularla “haksız yere gözaltına alınan” Amerikalıları serbest bırakmaya başlaması için kasım ayı sonuna kadar süre verdiklerini söyledi.

Reuters’a isminin açıklanmaması kaydıyla konuşan üst düzey bir dışişleri yetkilisi Maduro’nun bu yönde adım atmaması halinde yaptırımları hafifletmekten vazgeçilebileceğini söyledi. ABD’nin yaptırımları hafifletme kararı Venezuela’nın  başkan Donald Trump döneminde uygulanmaya başlanan ağır yaptırımların tamamının olmasa bile bir kısmının kaldırılması karşılığında  demokratik seçimlere gitmeyi kabul etmesinin ardından alındı.

Karar Başkan Joe Biden yönetiminin enerjiden göçe kadar çeşitli konularda Maduro ile artan ilişkilerinde önemli bir adımı da temsil ediyor ve Trump’ın sosyalist hükümete karşı “maksimum baskı” kampanyasında değişimin başladığını gösteriyor. ABD’nin yaptırımları hafifletme kararının Venezuela’daki faaliyetleri dondurulmuş ya da azaltılmış onlarca petrol şirketine ülkenin kapılarının yeniden açabileceği belirtiliyor.

Muhalefetle görüşmelerde hükümetin müzakere ekibine liderlik eden Venezuela iktidar partisi yetkilisi Jorge Rodriguez önceki gün devlet televizyonunda yaptığı açıklamada yaptırımların hafifletilmesinin tüm petrol faaliyetlerini etkilediğini söyledi. Rodriguez kararla yabancı kişi ve şirketlerin yatırım yapmak üzere Venezuela’ya gelme olasılığını güçlendiğini söyledi.  Maduro hükümeti ve muhalefet hafta başında Barbados’ta, 2024’ün ikinci yarısında yapılacak uluslararası denetimli bir seçim konusunda anlaşmaya vardı.

Blinken yaptığı açıklamada ABD’nin “rekabetçi seçimlere yönelik somut adımlar atılması ve insan hakları ile temel özgürlüklere saygı gösterilmesi karşılığında yaptırımların hafifletilmesine yönelik uzun süredir devam eden taahhüdüne uygun şekilde” hareket ettiğini söyledi.

Ne olmuştu?

 ABD ve diğer batılı hükümetler sonuçlarını  hile karıştırıldığı gerekçesiyle kabul etmedikleri 2018’deki Maduro seçim zaferi sonrası cezalandırmak için Venezuela’ya sert yaptırımlar uygulamaya başladı. ABD yaptırımları 2019’dan bu yana ülkenin ulusal petrol şirketi PDVSA’nın istediği pazarlara ihracat yapmasını yasakladı.

Nelere izin verildi?

Hafifletilen yaptırımlar Venezuela’nın ham petrol ve doğal gazının üretim, satış ve ihracatına müşteri ya da varış noktası sınırlaması olmaksızın altı aylık süreyle izin veriyor. Bunun yanı sıra Venezuela ulusal altın madenciliği şirketi Minerven aynı sürede isteği ülke ya da şirketlerle iş yapabilecek. Böylelikle Venezüella’nın altın cevherinin gizlice işleneceği ülkelere nakli operasyonu da sona erecek. Yaptırım kararının yürürlükte olduğu dönemde ülkenin altın cevheri özel uçaklarla işlenecekleri ülkelere gönderiliyordu.