Papa, bozkurtlar, Ağca: Ülkücüleri dünyaya izletecek casusluk belgeseli
Vatikan'ın eşcinsellerle ilgili başlattığı açılım Katolik dünyasında tartışma yaratırken Ganalı kardinal Peter Turkson "Eşcinselliği anlamanın zamanı geldi" diyerek reformlara destek çıktı.
Son dönemde Papa Francis önderliğinde birçok konuyu özgürlükler bağlamında tartışmaya açan ve reformlara göz kırpan Katolik dünyasında eşcinselliğe ve eşcinsellere ilişkin bir pozitif yorum daha geldi. Ganalı kardinal Peter Turkson BBC’ye yaptığı açıklamada eşcinselliğin suç olarak görülmemesi ve insanların bu konuyu daha iyi anlamalarına yardımcı olunması gerektiğini söyledi.
Turkson’un yorumları Gana parlamentosunun LGBTİ+ bireylere ağır cezalar öngören yasa tasarısını görüştüğü sırada geldi. Kardinalin görüşleri eşcinselliğin “aşağılık” olduğunu söyleyen Gana’daki Roma Katolik piskoposlarıyla çelişiyor.
Ghana Cardinal Peter Turkson: It’s time to understand homosexuality https://t.co/9bYhyTNmih
— BBC News (World) (@BBCWorld) November 27, 2023
Geçen ay Papa Francis Katolik Kilisesi’nin eşcinsel çiftleri kutsaması fikrine açık olduğunu belirtmişti. Ancak Kilise’nin eşcinsel ilişkileri hâlâ “günah” olarak gördüğünü ve eşcinsel evliliği tanımayacağını da sözlerine eklemişti. Bu durum Vatikan’da yeni açılımlar gerçekleşeceği yorumlarının yapılmasına neden olmuştu.
Temmuz ayında Ganalı milletvekilleri henüz parlamentodan geçmemiş olan yasa tasarısında yer alan ve kendilerini LGBTİ+ olarak tanımlayan bireylere 3 yıl hapis cezası öngören düzenlemeleri desteklemişti. Tasarıya göre LGBTİ+ hakları için kampanya yürüten kişiler de 10 yıla kadar hapis cezasına çarptırılabilir.
Catholic Herald’ın aktardığına göre Ganalı piskoposların Ağustos ayında ülkenin önde gelen diğer Hıristiyan gruplarıyla birlikte yayınladıkları bildiride “Batılı ülkelerin kabul edilemez yabancı kültürel değerleri bize dayatmaya yönelik aralıksız girişimlerine son vermeleri gerekiyor” denmişti.
Zaman zaman “Papa adayı” olarak öne çıkan kardinal Turkson BBC’nin “Hard Talk” programına verdiği demeçte “LGBTİ+ bireylerin suç işlemedikleri için kriminalize edilemeyeceklerini” söyledi.
Turkson “İnsanların bu gerçekliğin, bu olgunun ne olduğunu anlamalarına yardımcı olmak için eğitime başlamanın zamanı geldi. İnsanların neyin suç olup neyin olmadığını ayırt etmelerini sağlamak için daha fazla eğitime ihtiyaç var” dedi.
Gana dillerinden biri olan Akancada “kadın gibi davranan erkekler ve erkek gibi davranan kadınlar” şeklinde bir ifade olduğuna atıfta bulunan kardinal bunun “eşcinselliğin dışarıdan bir dayatma olmadığının bir kanıtı” olduğunu savundu ve “Demek ki bu durum Gana halkının tamamen yabancı olduğu bir şey değil” diye ekledi.
Kardinal “Bu aynı zamanda henüz bu tür şeyleri kabul etmeye hazır olmayan kültürlere dayatılacak bir şey haline gelmemeli” diyerek “değer dayatması”na karşı olduğunu belirtti.
2003 yılında Papa II. John Paul tarafından atanan Turkson ilk Ganalı kardinal olarak tarihe geçti. Turkson şu anda Papalık Bilim Akademileri Bakanı olarak görev yapıyor.
Benzer bir tartışma bir başka Afrika ülkesi Uganda’da da gündemde. Mayıs ayında ülke parlamentosu eşcinsellikten hüküm giyenlere ömür boyu hapis cezası verilmesini ve 18 yaşından küçük biriyle eşcinsel ilişkiye girmek ya da HIV gibi ömür boyu sürecek bir hastalığa yakalanmak gibi vakalar için ölüm cezası öngören yasayı onaylamıştı.
Ağustos ayında Dünya Bankası bu tedbir nedeniyle Uganda’ya yeni kredileri durdurmuş ve Ekim ayında ABD Başkanı Joe Biden ABD’nin “uluslararası kabul görmüş insan haklarının ağır ihlali” gerekçesiyle ülkeyi ticaret düzenlemesinden çıkaracağını söylemişti.
11 Kasım’da Papa Francis, Katolik Kilisesi’nin sosyal reformlarını sorgulayan ve sert eleştirilerde bulunan Teksas Piskoposu Joseph Strickland’ı görevden almıştı.
Strickland Temmuz ayında yaptığı açıklamada Katolik öğretisinin pek çok “temel gerçeğinin” sorgulandığı konusunda Kilise’yi uyarmış, buna “Tanrı tarafından tesis edilen” evliliğin yalnızca bir erkek ile bir kadın arasında olmasını “baltalama” girişimlerini de dahil etmiş ve “Tanrı’nın verdiği inkar edilemez biyolojik kimliklerini reddedenlerin” girişimlerini “bozuk ve temelsiz” olmakla eleştirmişti.
Piskopos Strickland tepkilerini Papa’nın kürtaj, transseksüel hakları ve eşcinsel evlilik dahil olmak üzere çeşitli sosyal konular hakkında Kilise’nin tutumunu güncelleme girişimleri üzerinde yoğunlaştırmıştı.
Vatikan tarafından soruşturmaya alınan ve daha önce istifa etme fırsatını reddeden piskopos eylül ayında yazdığı bir açık mektupta Papa’ya kendisini kovması için meydan okumuştu. Strickland “Tyler Piskoposu olarak istifa edemem çünkü bu sürüyü terk etmem anlamına gelir” demişti.