Antisemitizm tasfiyelerinde yeni hedef Harvard rektörü

Amerikan üniversiteleri son ayların en büyük sınavıyla karşı karşıya: Antisemitizm. Bu konuda hükümetin ve yatırımcıların hoşuna gitmeyecek şekilde atılacak en ufak adım bile rektörleri tasfiyeye götürebiliyor. Bunun en somut örneği Pensilvanya Üniversitesi’nin (UPENN) rektörü Elizabeth Magill’in istifasıydı. Şimdi sırada Harvard rektörü Claudine Gay var gibi görünüyor, ama bazı fakülteler rektörlerine sahip çıktı.

ABD’nin önde gelen üç üniversitesi Harvard, MIT ve UPenn’in rektörleri geçen hafta Temsilciler Meclisi’nin karşısına çıktı. Sebebi 7 Ekim’de başlayan Gazze savaşı için düzenlenen Filistin yanlısı protestolardı. Bu protestolarda öğrenciler “direniş” anlamına gelen “intifada” diye haykırdı. Bu haykırış hem üniversitelerin yatırımcıları hem de ABD hükümeti tarafından “Yahudi soykırımına çağrı” olarak yorumlandı.

Oturumda Cumhuriyetçi New York Temsilcisi Elise Stefanik rektörlere “Yahudi soykırımı çağrısı yapan öğrencilerin disipline verilip verilmeyeceğini” sordu ama beklediği gibi net bir yanıt almadı. UPenn rektörü Magill “Sözler eyleme dökülürse taciz olur. Bağlamına göre karar verebiliriz ancak” diye diplomatik bir yanıt verdi. Bu yanıt Magill’e pahalıya mal oldu ve yatırımcılar ve fakültelerin bastırmasıyla hafta sonu istifa etmek zorunda kaldı.

Harvard rektörü Claudine Gay’in Stefanik’in sorusuna yanıtı “Öğrencilere ifade özgürlüğü hakkını tanımamızla Harvard’ın öğrencilere şiddet çağrısı yapılmasına göz yumacağımızı karıştıranlar var. Açık konuşayım: Yahudi toplumuna ya da herhangi bir dini ve etnik grubu hedef alan tüm şiddet ve soykırım çağrıları alçaklıktır, Harvard’da bunların yeri yoktur, Yahudi öğrencilerimizi tehdit edenlerden de hesap sorulacaktır” dedi ama bu sözler bile yeterli olmadı.

Eski Harvard mezunları (Stefanik de Harvard mezunu), bağışçılar ve siyasetçiler hafta sonu boyunca Gay’e istifa etmesi için baskı yaptı. Ancak bir grup öğretim üyesi onun antisemitizm konusunda kendisini yeterince ifade edemediği için baskı altında kaldığını savunarak Gay’e destek verdi. Gay’in kaderine karar verecek Harvard Corporation’ın bugün toplanması bekleniyor.

700’den fazla öğretim görevlisi Gay için imza verdi

Gay’i eleştirenlerin sayısı ikiye katlanırken rektörü kurtarma girişimleri de var. Üniversitede görevli 700’den fazla öğretim üyesi “Harvard’ın akademik özgürlüğe bağlılığıyla çelişen siyasi baskılara direnmek için herkesi olabildiğince güçlü bir ses vermeye çağırıyoruz” dedikleri bir dilekçe imzaladı. Okulun bu yılki raporuna göre 1068 kadrolu öğretim üyesi ve kalıcı kadroya geçme ihtimali yüksek 403 öğretim görevlisi var.

Gay’in rektörlükten alınmaması için çaba sarf edenlerden uluslararası ilişkiler profesörü Melani Cammett dilekçeyi kısa tutmalarının sebebi olarak imzacıların Gazze savaşı, kampüs protestoları ve Gay’in kongreye verdiği ifade konusunda çok farklı ve geniş bir yelpazede görüşleri olmasını gösterdi. Cammett öğretim görevlilerinin bu konularda farklı görüşlere sahip olsalar da dilekçeye imza atmasının siyasi baskıya direnme konusunda hemfikir olduklarını gösterdiğini vurguladı.

İmzacılar arasında Gay’in oturumda verdiği ifadenin “tereddütlü, basmakalıp ve tuhaf bir şekilde kaçamak” olduğunu söyleyen anayasa hukuku uzmanı Laurence Tribe da vardı. Tribe NYT’ye açıklamasında Gay’in ona yöneltilen soruları ele alış şeklini hiç tasvip etmediğini ve büyük hayal kırıklığına uğradığını söylemekle birlikte “Akılsızca ve cidden tehlikeli olduğunu düşündüğüm istifa çağrılarıyla arama mesafe koymak istedim” dedi.

Harvard Üniversitesi Mezunlar Derneği İcra Komitesi de Gay’e kayıtsız şartsız destek verdiğini açıkladı. Komite, okul yetkililerine gönderdiği mektupta, “Gay bu zorlu dönemde üniversiteye rehberlik edecek doğru lider. Düşünceli, nazik biri. Çok çeşitli topluluğumuzun büyümesi ve refahı için canla başla çalışıyor. Geçen hafta verdiği ifadenin hayal kırıklığı yaşattığının farkındayız. Ama Gay bu konuya dikkat çekerek neden olduğu her türlü acı için özür diledi. Bu da onun dürüstlüğünün, kararlılığının ve cesaretinin güçlü bir göstergesi” dedi.

Gay salı günkü oturumda “yetersiz kaldığını kabul ettiği” açıklamaları için özür dilemişti. Kampüste çıkan The Harvard Crimson gazetesine verdiği demeçte Gay “Özür dilerim. Kelimeler endişeyi ve acıyı artırırken, pişmanlıktan başka ne hissedebiliriz bilmiyorum” dedi. Gay Harvard’da rektörlük görevine getirilen ilk siyahi kadın ve Harvard camiasından aldığı bu güçlü destek, görevine devam etmesi anlamına gelebilir.

Bağışçılar üniversitede Yahudi yanlısı reform istiyor

UPenn rektörünün istifasının ardından Stefanik “Biri gitti, kaldı iki” dedi. Stefanik sosyal medyadaki paylaşımında Magill’in istifası için “az bile” dedi.

One down.
Two to go.

This is only the very beginning of addressing the pervasive rot of antisemitism that has destroyed the most “prestigious” higher education institutions in America.

This forced resignation of the President of @Penn is the bare minimum of what is required.…

— Rep. Elise Stefanik (@RepStefanik) December 9, 2023

Gay ve Harvard College Dekanı Rakesh Khurana’ya açık mektup yazan 1800’den fazla bağışçı ise üniversitenin kampüste Yahudileri koruyacak somut reformlar yapılması çağrısı yaptı ve çağrılarına kulak verilmezse bağışlarını geri çekme tehdidi savurdular.

Harvard’ın 30 mezunu ve Gay’in aralarında bulunduğu Harvard liderlerinden oluşan Gözetmenler Kurulu pazar günü toplandı. Toplantıya katılan bir kaynağa göre görüşmenin gündemi üniversitenin Hamas’ın İsrail’e saldırısına ve İsrail’in Gazze’de başlattığı savaşa nasıl tepki vermesi gerektiğiyle ilgili değerlendirme yapmaktı. Ancak kaynağın söylediğine göre bir politika değişikliği olmadı. Sebebi muhtemelen önce Harvard Corporation’ın Gay ile ilgili kararını belirlemesinin istenmesi.

ABD’de üniversitelere ‘antisemitizm’ baskısı: UPenn rektörü istifa etti