Uzmanlardan adaylara erken uyarı: Deprem İstanbul’un en büyük sorunu
6 Şubat depremlerinde 109 kişiye mezar olan Ebrar Sitesi B Blok'ta kolon ve kirişlerin yetersiz olduğu ortaya çıktı. İddianamede yedi sanık için bilinçli taksirle ölüme neden olma suçlamasıyla 22 yıl altışar aya kadar hapis cezası istendi.
Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat depremlerinde yıkılan Ebrar Sitesi’nde toplam 1400 kişi hayatını kaybetmişti. Onikişubat ilçesinde 1999 yılında yapılan site 22 blok olarak inşa edildi. Sitenin bahçesinde orta hasarlı iki bina haricinde hiçbir bina kalmadı. Sitenin bloklarıyla ilgili açılan davaların hemen hepsi için hazırlanan bilirkişi raporlarında ihmal tespiti yapılıyor.
Ebrar Sitesi B Blok ile ilgili Kahramanmaraş Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından hazırlanan iddianame de 3. Ağır Ceza Mahkemesince kabul edildi. İddianamede şüpheliler A.D, A.Ö, M.A.Ö, M.T, S.T, M.T. ve T.T. hakkında 22 yıl 6 ay hapis cezası talep edildi.
Yıkılan blokta 109 kişinin yaşamını yitirdiği, üç kişinin ise yaralandığı hatırlatılan iddianamede ölüm ve yaralanmalarla ilgili olay yeri tespit, keşif, inceleme ve delil temini için bilirkişi görevlendirildiği belirtildi.
Depremin ardından ölüm ve yaralanmaların olduğu binanın durumunun tespiti için Cumhuriyet Başsavcılığınca görevlendirilen bilirkişi heyetince inceleme yapıldığı, binanın kolon ve kirişlerinden karot ile demir örneği alınarak muhafaza edildiği aktarılan iddianamede üç inşaat mühendisi ve bir mimardan oluşan bilirkişi heyetinin raporlarının Karadeniz Teknik Üniversitesinden yedi kişilik heyete tevdi edildiği belirtildi.
Bilirkişi raporunda asli kusur atfedilen şüphelilerin savunmalarında üzerlerine atılı suçlamaları kabul etmediği vurgulanan iddianamede soruşturmaya konu binanın depremde yıkılmasında fenni mesul şüpheli M.A.Ö. ile Lalezar Konut Yapı Kooperatifi Başkanı A.Ö. ve yönetim kurulu üyelerinin yapı sahibi sıfatıyla kusurlu olduğu kaydedildi.
İddianamede Ebrar Sitesi B Blok’un mimari, statik, elektrik ve kalorifer, sıhhi tesisat, klima, asansör projeleri ile statik hesap raporunun bulunduğu ancak zemini için bilirkişiye teslim edilen dosyada zemin etüt raporu bulunmadığına işaret edilerek söz konusu blok ve bulunduğu site alanında yapılan çalışmalara ait raporlar ve 11 Mart 2023 tarihinde kaydedilmiş görsellerin incelendiği aktarıldı.
İddianamede şu ifadelere yer verildi:
“Teknik heyetin yaptığı tespitte taşıyıcı sistem kolon, kiriş, perde (duvar) etriyelerinin altılık ve tüm donatının nervürsüz olduğu, donatının yapı teknik şartnamesine uygun olmayan şekilde ve aralıkta olduğu belirlendi. Çoğu donatının bağlanmadığı veya yetersiz bağlandığı için beton atımı sırasında koparak dönmüş vaziyette priz aldığı, kancalar yetersiz ve gönye olmadığı tespiti ile atılan betonda agrega bulunmadığı, konan yuvarlak çakıl taşları uygun olmayan vaziyette görülmüştür. Çerçeve sistemdeki taşıyıcı elamanların donatı dağıtımına bakıldığından süreksizliklerin olduğu, bindirme uygulamalarında bindirme paylarının teknik şartnameye uygun olmadığı, boyuna donatılarda karışık şekilde nervürlü nervürsüz şeklinde süreksizlikler mevcut olduğu belirtilmiştir.
Bilirkişi heyet raporunda beton karot ve donatı numuneleri ve olay yerinde çekilen fotoğraf ve video kayıtlarına göre, yine sahada yapılan gözlemlerden betonarme taşıyıcı elemanlarda kolon ve kirişlerin donatı sayısı, düzen ve bağlantılarının uygun ve yeterli olmadığı, binada kullanılan düz ve nervürlü donatıların yönetmeliklere aykırı olacak şekilde bir arada kullanıldığı ve dolayısıyla beton ile demir donatı arasında yeterli aderansın oluşmadığı, binada etriye kancalarının doğru açı (135 derece) ile imal edilmediği anlaşılmaktadır.”
Analizler sonucunda sürekli temellerin boyut açısından yeterli, zemin emniyet gerilmesi ve donatı alanı açısından yetersiz olduğunun belirlendiği anlatılan iddianamede “Analizler sonucunda kolon, perde (duvar) ve kirişlerde kesit ve donatı alanı açısından yetersizlikler tespit edilmiştir. Döşemelerin kesit ve donatı açısından yeterli olduğu analiz sonucu belirlenirken, binanın göreli kat ötelenme oranlarının yönetmelik sınır değerlerini sağladığı belirlenmiştir. Ayrıca binada al burulma düzensizliği yönetmelik sınır değerlerini sağlamadığı belirlenmiştir” dendi.
İddianamede ayrıca B.E, M.G, M.Ç, M.T. ve M.Ç. hakkında “taksirle ölüme ve yaralanmaya neden olma” suçundan kovuşturmaya yer olmadığına dair ek karar verildiği, kamu görevlilerinin soruşturma iznine tabi olmaları nedeniyle haklarında tefrik karar verildiği bildirildi.