Ümit Özdağ’ın teklifine İYİ Parti’den yanıt: Tutarsızlık
İsveç’in NATO’ya katılımıyla ilgili Meclis oylamasında partilerinin genel eğiliminin aksine ret oyu veren AK Parti ve CHP’li vekiller de vardı. Ret oyu kullanan AK Parti ve CHP’li vekiller 10Haber’e konuştu. Ortak gerekçe İsveç’e güvensizlik.
İsveç’in NATO’ya katılımıyla ilgili kanun teklifi TBMM Genel Kurulunda kabul edildi. Genel Kurul’daki oylamada 287 kabul, 55 ret oyunun yanı sıra dört de çekimser oy kullanıldı.
AK Parti, MHP, CHP ve DEVA Partisi İsveç’in NATO üyeliğine ‘evet’ derken İYİ Parti, DEM Parti, Saadet Partisi ve Hüda-Par ve TİP’ten oylamaya katılan vekiller ret oyu kullandı.
Mart 2023’te Finlandiya’nın katılımı için yapılan oylamada hiçbir siyasi parti grubu ‘hayır’ oyu kullanmamıştı. AK Parti, CHP, İYİ Parti ve MHP üyeliğe onay verirken HDP, TİP, BBP, DEVA, DP ve ZP oylamaya katılmamıştı.
İYİ Parti ve Saadet Partisi TBMM Dışişleri Komisyonu’nda İsveç için ‘hayır’ oyu kullanmıştı. Fakat bu iki partinin sandalye sayısı Genel Kurul’da ‘hayır’ oyu çıkması için yeterli değildi.
Uzun süredir tarafsızlık politikası güden bu iki ülke Rusya’nın Ukrayna’ya saldırmasının ardından NATO üyeliğine başvurmuş, Türkiye iki ülkenin PKK ve FETÖ’yü desteklediği gerekçesiyle başvuruları onaylamamıştı.
Yürütülen müzakerelerin ardından Rusya ile sınırı olan Finlandiya’ya onay veren Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan İsveç hükümetinin PKK’yla mücadelede yeterli adımı atmadığını belirterek bu ülkenin üyelik protokolünü TBMM’ye göndermemişti.
2023’te İsveç’in üyeliği karşılığında ABD’nin Türkiye’ye savaş uçağı satması ve Türkiye’nin AB üyelik müzakerelerinin açılması gibi konuları gündeme getiren Cumhurbaşkanı Erdoğan yazın yapılan NATO zirvesinde İsveç’in üyeliğine onay verdiğini açıklamış, fakat bunun TBMM’de oylama süreci ağırdan alınmıştı.
AK Parti grubundan 213 kabul, iki ret, iki çekimser oy geldi. MHP 42 vekille katıldı ve fire vermeden kabul oyu kullandı. Cumhur İttifakı çatısında Meclis’e giren DSP, HÜDA PAR, Yeniden Refah Partisi hayır oyu kullandı. CHP’den oylamaya katılan 19 milletvekilinden 17’si kabul, biri ret, biri de çekimser oy kullandı. 110 CHP’li oylamaya katılmadı. İYİ Parti’nin oylamaya katılan 23 vekili de ret oyu kullanırken DEVA Partisi’nden sekiz kabul, bir çekimser oy geldi. Saadet Partisi grubundan altı kabul, dokuz ret, bir çekimser oy vardı.
Meclis’teki oylamada partilerin eğiliminin aksine oy kullanan milletvekilleri de oldu. AK Parti’den Cemil Yaman ve İsmail Erdem, CHP’den İzzet Akbulut kanun teklifine ret oyu verdi. AK Parti’li Muhammed Adak ve CHP’li Murat Çan da çekimser oy kullandı.
10Haber’e konuşan CHP’li İzzet Akbulut ret oyu kullanma sebebini şöyle anlattı:
“İsveç’in samimiyetine inanmıyorum. Terör örgütlerine kucak açması, kutsal kitabımız Kuran-ı Kerim’e yapılan saygısızlığa ses çıkarmamasından dolayı ret oyu kullandım. Partinin içinde çok seslilik doğaldır. Partinin bu konuda bir grup kararı yok. Katılmayan birçok milletvekilinin benimle aynı fikirde olduğunu düşünüyorum.”
10Haber’e konuşan AK Parti milletvekili Cemil Yaman ise “Ret oyu verdim. İsveç sözlerine sadık kalacağına beni inandıramadı. ABD’nin eylemlerinin karardan sonra tutarlı olacağına dair de bende bir güven oluşmadı. Partimizin ret ya da kabul yönünde bir grup kararı yoktu. Ret kararım şahsen yaptığım değerlendirmelerin sonucudur” dedi.