Niyet neydi akıbet ne oldu ülkesinden tuhaf manzaralar: Kitap okumak suç, kitap bir suç delili ve nihayet kitaplar gözaltında
Türkiye Yayıncılar Birliği 2022 Yılı Kitap Pazarı Raporu’nu açıkladı. Artan maliyetler, tedarik sorunu, kur baskısı 2022 yılında yayıncılığa darbe vurdu. Sektör 2016’dan bu yana ilk kez küçüldü.
Türkiye Yayıncılar Birliği, her yıl açıkladığı kitap pazarı raporuyla sektörün bir yılına ışık tutuyor. Türkiye’nin içinde bulunduğu koşullar, artan döviz ve dış etkenler nedeniyle 2022 yılına ait rakamlar merakla bekleniyordu. İşte o rapor açıklandı. Baştan belirtelim yayın dünyasında durum hiç de parlak değil. Kitap üretimi 2016 seviyesine düştü.
2020 yılında başlayan ve yaklaşık iki yıl boyunca hayatın her alanını etkileyen koronavirüs salgını, yayıncılık dünyasında da sıkıntılı günlerin başlamasına neden olmuştu. Yine de satış ve gelir rakamları pandemi öncesi dönemden daha düşük bir seviyede değildi. Kağıt üretiminde dışa bağımlı olan Türkiye’de, dövizin yükselmesi yayıncıları zor durumda bıraktı. Kâğıt fiyatlarında yüzde 300’e yakın artış gerçekleşti. Rapor bu artışın yayıncılık sektörünü krize sürüklediğini gösteriyor. Yayıncılar da kitap üretimini düşürmek zorunda kalıyor.
Millî Eğitim Bakanlığı’nın, 2021-2022 eğitim-öğretim yılı için ilk defa 17,5 milyon öğrenci için yardımcı kaynak kitap dağıtma kararı almasının sektörü olumsuz etkilediğini belirten Türkiye Yayıncılar Birliği, bu durumu da kaygı verici olarak nitelendirdi. Mevcut verilere göre Milli Eğitim Bakanlığı, Türkiye’nin en büyük kitap üreticisi konumunda. Öte yandan 2021’de 438 milyon 679 bin 864 kitap üretimi yapan sektör, 2022’de 380 milyon 296 bin 402 adet kitap bastı. 2022 yılında bir önceki yıla göre 58,3 milyon adet, oransal olarak da yüzde 13,3 küçülme gerçekleşti.
Türkiye Yayıncılar Birliği’nin verilerine göre toplam kitap üretiminde aslan payı eğitim içerikli yayınlarda. Sektörün yüzde 47.90’ını oluşturan eğitim içerikli yayınları yüzde 19.42’lik oranla araştırma-inceleme kitapları takip ediyor. Kurgu kitaplarının pastadan aldığı pay ise yüzde 9.02. Akademik yayınların sektörde yüzde 1.38’lik bir paya sahip olurken dini yayınların payı yüzde 8.68. Listedeki ilginç verilerden biri ise ithal kitaplara ait. İthal kitaplar 2022 yılında yüzde 18.73’lük bir artış yakaladı. Ancak yine de bu kitapların toplam satış içindeki payı yüzde 1.50.
2022 yılı çevrimiçi satış rakamlarına göre, toplam satışların yüzde 23’ü internet üzerinden gerçekleşti. Bu oran 2021 yılında yüzde 21,7’ydi. Türlere göre kırılımlara bakıldığındaysa internet alışverişlerinde en çok kültür kitaplarının tercih edildiğini görüyoruz. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın açıkladığı verilere göre, nüfusa göre 2022’de kişi başına düşen kitap sayısının 2021 yılına oranla yüzde 5 artarak 7,97 oldu. Basılı korsan kitaplara karşı verilen mücadelede önemli mesafe katedilse de dijitalleşme yeni bir korsancılık türü başlattı. Özellikle akademik yayınları kapsayan pek çok telifli esere internetten pdf formatında yasa dışı biçimde ulaşılıyor.
Quentin Tarantino: Yazdı, yönetti, şimdi de onun hayatını yazıp çiziyorlar