BM’nin hedefinde 400 milyon ton plastik kirliliği var

Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü, (UNESCO) yılda küresel düzeyde 400 milyon tona ulaşan plastik kirliliğini ortadan kaldırmayı amaçlayan uluslararası anlaşmanın taslağının Kasım 2023’e kadar hazırlanmasını kararlaştırdı.

Paris’te Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü, (UNESCO) merkezinde 175 ülke delegasyonu ve STK’lerin katılımıyla, plastik kirliliğini ortadan kaldırmayı amaçlayan uluslararası anlaşmaya 2024’te imza atılması amacıyla düzenlenen ikinci müzakere faslı hafta sonunda bitti.

Fransa Dışişleri ve Ekolojik Dönüşüm Bakanlıklarından yapılan yazılı açıklamada, geçen haftaki müzakerelerden çıkan sonuçlara değinildi. Açıklamada, hukuki bağlayıcılığı olan anlaşmaya varılması için 3 müzakere faslının daha düzenleneceği ve bunların Kenya, Kanada ve Güney Kore’nin ev sahipliğinde yapılmasının kararlaştırıldığı belirtildi.

Hukuki bağlayıcılığı olan bir anlaşmaya varılması durumunda plastik atık miktarının 2040’a kadar yüzde 80 düşürülmesini amaçlayan yol haritasının belirlenmesi ve uygulanması için kollar sıvanacak..

Plastik kirliliği için devrim olabilir: Plastik yiyen mantar bulundu

Yüzde 36’sı tek kullanımlık ambalaj

Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı’nın (OECD), geçen yıl yayınladığı “Küresel Plastik Görünümü” raporunda 2000 yılında dünya genelinde 234 milyon ton olan plastik üretiminin 2019’da 460 milyon tona ulaştığı belirtiliyor. Ancak 2000 yılında 156 milyon ton olan plastik atık miktarı bu sürede iki kattan artarak 2019’da 353 milyon tona ulaşmış. 2022 yılında ise plastik atık miktarının kolaylıkla 400 milyon tona ulaştığı tahmin ediliyor.  Yine OECD’ye göre, gerekli önlemler alınmadığı takdirde plastik atıklar 2060’a gelindiğinde üç misli artacak. Raporda, geri dönüşüm sırasındaki kayıpları hesaba kattıktan sonra plastik atıkların sadece yüzde 9’unun başarılı şekilde geri dönüştüğü ifade ediliyor. OECD’ye göre, küresel olarak geri dönüştürülen plastik atıkların payının 2060 yılına kadar yüzde 17’ye çıkması bekleniyor.

OECD’nin raporuna göre küresel plastik atıkların yüzde 19’u yakılırken, yaklaşık yüzde 50’si düzenli çöp depolama alanlarına gidiyor, geriye kalan yüzde 22’si de kontrolsüz çöp sahaları veya çevreye atılıyor. Plastikler 2019’da küresel sera gazı emisyonlarının yüzde 3,4’üne neden olmuş.

Üretim süreci kontrol edilecek

UNESCO’daki müzakerede hedefler konusunda ilerlemek konusunda mutabakata varıldığı kaydedilen açıklamada, Uluslararası Müzakere Komitesi (INC) Başkanı Gustavo Meza-Cuadra Velasquez’in Kenya’nın başkenti Nairobi’de yapılacak müzakere faslına kadar anlaşmanın taslağını hazırlamakla görevlendiği kaydedildi. Nairobi’deki müzakere faslı Kasım 2023’te düzenlenecek.

Birleşmiş Milletler Çevre Meclisi (UNEA), 2022’de Kenya’nın başkenti Nairobi’de dünyadaki plastik kirliliğini ortadan kaldırmayı amaçlayan uluslararası bağlayıcı bir anlaşmanın 2024 sonu itibarıyla imzaya açılmasını ve INC’nin kurulmasını öngören kararı kabul etmişti. Anlaşma, plastik ürünlerin üretimden dönüşüme tüm sürecinin kontrol edilebilmesini ve çevre kirliliğinin önlenmesini amaçlıyor.