Özel sporcu Esra Bayrak Avrupa Şampiyonu
AİHM, kadın sporcularda testesteron hormonu sınırlaması dolayısıyla uzun süredir yarışlara katılamayan Caster Semenya'nın kişisel hakların ihlaline yönelik yaptığı itirazı kabul etti.
Caster Semenya, 800 metrede iki kez altın madalya kazanmış bir atlet. Testesteron seviyesi doğuştan yüksek kadın sporcuların belli mesafeler arası yarışlara ancak hormon seviyesini düşüren ilaçlar kullanması halinde katılmasına izin vere kural değişikliği Semenya’nın kariyerini sekteye uğrattı.
Semenya, uzun zamandır söz konusu kural değişikliği nedeniyle pistlerden uzak kalmıştı. 32 yaşındaki sporcu, kişisel haklarını korumadığı gerekçesiyle İsviçre’yi AİHM’e şikayet etmişti. AİHM, Güney Afrikalı sporcuyu haklı buldu.
AİHM’in açıklamasına göre testesteron hormonu yüksek sporculardan biri olan ve ilaç kullanmayı reddeden Semenya’nın, yasal haklarını korumak için İsviçre Federal Mahkemesi’ne 3 sene önce yaptığı itirazın reddedilmesi, oy çokluğuyla ayrımcılık olarak değerlendirildi. Karara göre İsviçre’nin Semenya’nın kişisel haklarını koruma altına almadığı belirtildi. Sporcuya verilen cezanın da “sınırı aşan noktalara vardığı” ve bunun “kabul edilemez” olduğu vurgulandı.
Uluslararası Atletizm Federasyonu IAAF, 2018 yılında yaptığı kural değişikliğiyle beraber 400 ile 1600 metre arası mesafedekim yarışlara katılmak isteyen testesteron hormonu yüksek kadın sporcuların, hormon seviyesini düşüren ilaçlar kullanmasını zorunlu kıldı. Semenya kural değişikli üzerine CAS’a itiraz etmiş ancak itirazı kabul görmemişti. Daha sonra İsviçre Federal Mahkemesi’ne giden Semenya’nın itirazı başta kabul edilmiş ve kural askıya alınmıştı. Ancak 2019’da tekrar yürürlüğe giren kural sonrası Semenya tekrar mahkemeye başvurmuş ancak bu kez reddedildi.
Semenya 2012 Londra ve 2016 Rio’da olimpiyat şampiyonu; 2009 Berlin, 2011 Daegu ve 2017 Londra’da dünya şampiyonu olmuştu.