İsrail, Gazze’ye karadan girmeye hazırlanıyor, 2 milyon Gazzeli’nin kaçabileceği bir yer yok

Hamas’ın 7 Ekim’deki ‘Aksa Tufanı’ adını verdiği saldırıların ardından başlayan savaş beşinci gününde sürüyor. İsrail’in Gazze şeridinin etrafındaki tüm vatandaşlarını tahliye etmesinin ardından saldırılarını şiddetlendireceği yönündeki iddialar, Savunma Bakanı Yoav Gallant’ın ‘kara harekatı’ açıklamasıyla ayyuka çıktı. Bakan, Hamas’ın operasyonuyla tırmanan gerilimin Gazze’ye yönelik kara harekatıyla devam edeceği sinyalini verdi. Al-Jazeera’nin aktardığına göre Gallant, Gazze’ye kara harekatı başlatma sözü verdi. Gazze’de 2,3 milyon kişi yaşıyor ve deniz kıyısındaki bu dar şeritte yaşayanların İsrail saldırısı durumunda kaçabilecekleri hiçbir yer yok. Gazzeli siviller için Mısır üzerinden bir kaçış koridoru oluşturulması için diplomatik çabalar yoğunlaştı. Bu arada Hamas da İsrail’i tehdit etmeye devam ediyor. Örgüt son olarak Tel Aviv’deki Ben Gurion Havaalanını vurma tehdidi savurdu. Bu tehdit de saha çok havayolu şirketinin Tel Aviv uçuşlarını durdurmasına neden oldu.

Aksa Tufanı operasyonuyla son yılların en kanlı olaylarına tanıklık eden Filistin ve İsrail’de ölü ve yaralı sayıları her geçen saniye artmaya devam ediyor. Filistin Sağlık Bakanlığı, Filistin Kızılayı ve İsrail Ordusu’nun açıklamalarına göre can kayıpları şöyle:

Gazze

• Ölü sayısı: 1,100
• Yaralı: 5,339

İşgal altındaki Batı Şeria:

• Ölü Sayısı: 23
• Yaralı: 130

İsrail:

• Ölü sayısı: 1,200
• Yaralı: 3,007

Savaşın beşinci gününde cephe hattında öne çıkanlar:

1. Hamas’ın El-Kassam tugayları, Ben Gurion havalimanını hedef aldıklarını açıkladı.
2. İsrail ordusu, düzinelerce savaş uçağının Gazze şehrinin bir mahallesinde gece boyunca 200’den fazla hedefi vurduğunu söyledi.
3. İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant “Hamas bir değişiklik istedi ve bunu yapacak. Gazze’de olanlar artık olmayacak. Saldırıyı havadan başlattık, daha sonra karadan da geleceğiz” dedi.
4. İsrail havayolları, yedekleri ülkeye geri getirmek için yeni seferler ekledi. İsrail daha önce 300 bin yedek askeri göreve çağırmıştı.
5. Filistin Dışişleri Bakanlığı, İsrail saldırılarının Cumartesi gününden bu yana 22 bin 600’den fazla konutu ve 10 sağlık tesisini yok ettiğini ve 48 okula zarar verdiğini açıkladı.
6. Gazze’de elektrik tümden kesildi.
7. İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Benny Gantz, olağanüstü hal hükümeti kurma konusunda anlaştı. Eski Başbakan Yair Lapid’e de isterse olağanüstü hal hükümetinde yer verileceği belirtildi.

Diplomasi gündemi

1. ABD Başkanı Joe Biden, Hamas’ın saldırılarını ‘tam bir kötülük eylemi’ olarak nitelendirdi. biden en az 14 Amerikalının öldürüldüğünü de sözlerine ekledi.
2. Dışişleri Bakanı Antony Blinken Perşembe günü İsrail’e gelecek.
3. İsrail bombardımanları geçişleri durdururken Mısır, Gazze Şeridi’nden güneye kitlesel bir göçü önlemek için harekete geçiyor.
4. Avrupa Birliği dışişleri bakanları, Filistinlilere yardım ödemelerine devam edilip edilmeyeceği konusundaki görüş ayrılığını çözmek için bir araya geldi.
5. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, İsrail’in Hamas yönelik başlattığı karşı saldırıyı ‘katliam’ olarak nitelendirdi.

İsrail’in kara operasyonu başlarsa: Bölgesel savaş ve göç krizi ihtimali

Hamas havalimanını hedef alacak

Hamas’ın El Kassam Tugayları, İsrail’in Gazze’deki sivilleri hedef almasına cevap olarak Ben-Gurion Havalimanı’nı hedef aldıklarını duyurdu. Ben Gurion Uluslararası Havaalanı Tel Aviv’de bulunan İsrail’in en büyük uluslararası havaalanı. İsrailli yetkililer ise havaalanına herhangi bir saldırı gerçekleştirilmediğini söyledi.

Gazze’de elektrik tümden kesildi

İsrail ablukasındaki Gazze Şeridi’nde tek elektrik santralinin yakıt yetersizliği nedeniyle hizmet dışı kalmasıyla 2 milyonu aşkın nüfuslu bölgenin elektriği tümden kesildi.

Gazze’nin tek elektrik santralinin yakıtı tükenirken yüzlerce insan da bölgenin en büyük hastanesinin girişine sığınmış bombardıman yağmurunun bitmesini bekliyordu. El Şifa’da cerrah olan Hasan Ebu Sittah, “Hastane tamamen doldu ve malzemeler tükenmeye başladı. Ve bu daha sadece dördüncü gün. Durum kötüleşmeye devam ediyor. Korkunç yaralarla gelen hasta sayısı, özellikle de çocuklar…” dedi.

Yakında hastaneler de dahil olmak üzere halkın hayatta kalabilmesi için elzem olan tüm hizmetler işlevsiz kalacak. İsrail Enerji Bakanı Israel Katz, ülkenin Gazze’ye su, elektrik ve yakıt girişini engellediğini doğrulayarak, ‘Hamas tehdidi ortadan kalkana kadar kuşatmayı sıkılaştırmaya devam edecekleri’ uyarısında bulundu.

İsrail-Hamas savaşının başından bugününe zaman çizelgesi

Katz X’te yaptığı paylaşımda, “Yıllarca Gazze’ye elektrik, su ve yakıt sağladık. Teşekkür etmek erine bebekleri, kadınları ve yaşlıları katletmek, öldürmek, tecavüz etmek ve kaçırmak için binlerce hayvanı bize yolladılar. Bu yüzden su, elektrik ve yakıt akışını durdurmaya karar verdik. Yerel elektrik santralleri çöktü dolayısıyla Gazze’de elektrik yok” dedi.

Erdoğan İsrail operasyonunu ‘katliam’ olarak nitelendirdi

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan partisinin grup toplantısında konuştu. Cumhurbaşkanının gündeminde, Filistin ve İsrail arasında yaşanan savaş vardı. Hamas’ın ‘Aksa Tufanı’ operasyonundan bu yana ‘itidal’ çağrısı yapan Erdoğan, normalleşme sürecinin sürdüğü İsrail’e seslendi ve Hamas’a yönelik eylemlerinin ‘katliam’ olduğunu ifade etti.

Erdoğan, İsrail’in Gazze’ye yönelik ‘orantısız’ saldırılarını ‘her türlü etik temelden yoksun’ olmakla eleştirdi ve dünyaya ‘körü körüne’ taraf tutmama çağrısında bulundu.

ABD’nin İsrail’e yardım taşıyan uçağı iniş yaptı

Amerika’nın İsrail’e gönderdiği mühimmatları taşıyan ilk uçak bölgeye vardı. ABD Başkanı Joe Biden, Hamas’ın saldırıları karşısında İsrail’e ‘tam’ ve ‘sarsılmaz’ desteğini açıklamıştı. İsrail’e yıllık olarak yaklaşık 3,8 milyar dolar askeri yardım sağlayan Washington, destek gösterisi olarak askeri gemi ve uçakların İsrail’e yaklaşmasını emretmişti. Bu adımın ardından mühimmat taşıyan ilk uçak da bölgeye indi.

İsrail’den ‘kara harekâtı’ adımı

İsrail’in 7 Ekim’deki Hamas operasyonu ardından Gazze’deki vatandaşlarının hemen hepsini tahliye etmesiyle yeni bir gündem de belirdi: Kara harekatı. Financial Times’ın aktardığına göre, İsrail sözkonusu ‘hazırlık’ kapsamında,  rekor sayıdaki 300 bine ek olarak 60 bin yedek askeri daha göreve çağırdı. Gazze’ye yönelik geniş çapta beklenen bir kara saldırısına açık bir hazırlık olarak 35 askeri tabur ve dört tümeni bölgeye konuşlandırdı. Bakan şu ifadeleri kullandı: “Hamas bir değişiklik istedi ve bunu yapacak. Gazze’de olanlar artık olmayacak. Saldırıyı havadan başlattık, daha sonra karadan da geleceğiz.”

İsrail olağanüstü hal hükümeti konusunda anlaşmaya varıldı

İsrail medyası Başbakan Benyamin Netanyahu ile Ulusal Birlik Partisi lideri Benny Gantz arasında ‘acil ulusal birlik hükümeti’ kurulması konusunda anlaşmaya varıldığını bildirdi. Muhalefetin kilit isimlerinden biri olan eski Savunma Bakanı Benny Gantz, acil durum hükümeti kurmayı kabul etti.

Netanyahu, hükümetin muhalefetteki siyasetçileri de kapsayacak şekilde genişletilmesini istedi. Salı günü çıkan haberlerde eski Başbakan Lapid ve Gantz’a bakanlık teklif edildiği iddiaları gündeme getirilmişti.

Ülkenin eski Başbakanı Yair Lapid’in yeni olağanüstü hal hükümetinin bir parçası olup olmayacağını henüz teyit etmedi. Ancak Gantz ve Netanyahu’nun ortak bildirisinde katılmaya karar vermesi halinde Lapid için de bir koltuk ‘ayrılacağı’ belirtildi.

Öte tandan Gantz’dan önceki Savunma Bakanı Moşe Yalon, ‘Netanyahu’nun başarısızlığının bedelini ödeyip istifa etmesini talep ettiğini’ söylemişti. Hatta, “Görevde kaldığı her saat ülkeye zarardır” diye de eklemişti.

Kfar Aza’da korkunç atmosfer: Düzinelerce ceset bulundu

İsrail’in güneyinde ve Gazze’nin yaklaşık 5 kilometre doğusunda bulunan Kfar Aza, korkunç bir sahne ile güne başladı. Bölgede onlarca İsrailli sivil ve Hamas savaşçılarının cesetleri bulundu. 400 kişilik bir çiftçi topluluğunun yaşadığı Kfar Aza’da yanmış evler, dağılmış mobilyalar ve ateşe verilmiş arabalar arasında düzinelerce İsrailli sivilin ve Hamas savaşçısının cesedi bulundu. İsrail ordusu ölüleri götürmek için ev ev dolaşırken bir askerin “Burada ne gördüğünüzü dünyaya anlatın” diye bağırdığı kaydedildi.

Hamas: Çocukları hedef almıyoruz

Silahlı grup Hamas, ‘çocukları hedef almadığını’ açıkladı. Söz konusu iddialar nedeniyle Batı medyasını hedef aldı. Hamas Batı medyasına, ‘yalan ve iftiralarla dolu anlatıların körü körüne tarafında yer almamaları’ çağrısında bulundu.  i24NEWS muhabiri Nicole Zedek İsrail-Gazze sınırındaki Kfar Aza adlı yerleşim yerinden haber geçtiği sırada “Yaklaşık 40 (ölü) bebek sedyelerle dışarı çıkarıldı. Beşikleri devrilmişi, bebek arabaları geride bırakılmış, kapılar ardına kadar açıktı” demişti. Zedek’in yazdıklarının sosyal medyada yayılması ardından Hamas’ın çocukları hedef aldığı, hatta bebeklerin kafasını kestikleri iddia edilmişti.

İsrail ordu sözcülüğü Anadolu Ajansı’na yaptığı açıklamada, İsrail ordusunun ‘Hamas’ın bebeklerin kafasını kestiği’ iddialarını doğrulayan bir bilgiye sahip olmadığını söylemişti.

İsrail, Lübnan’a ateş açtı

İsrail ordu sözcüsü Daniel Hagari, Lübnan topraklarından tanksavarlarla ateş açıldığını kaydetti. Hagari, sosyal medya platformu X üzerinden yaptığı açıklamada, “Kısa bir süre önce Lübnan topraklarından Arap el-Aramşe yakınlarındaki bir askeri karakola doğru tanksavar ateşi tespit edildi” dedi. Hagari’nin bu açıklamasından yaklaşık bir saat sonra İsrail, Lübnan’a karşılık verdi. İsrail Ordusu’ndan yapılan açıklamada, Lübnan’ın tanksavar eylemine karşılık olarak İsrail ordusunun Lübnan topraklarına ateş açtığı kaydedildi.

Hamas’ın Aksa Tufanı operasyonuna destek veren Lübnan Hizbullah’ı ile İsrail 7 Ekim’den bu yana zaman zaman karşılıklı ateş açıyor. İsrail’in Lübnan ile olan kuzey sınırındaki çatışmalar, Hizbullah silahlı grubunun Filistinlilerle dayanışma amacıyla top ve roket atmasıyla gündeme geldi. Bu da Ortadoğu’da daha geniş bir çatışma olasılığı endişelerini artırıyor.

Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Sözcüsü John Kirby, ABD’nin Lübnan-İsrail sınırındaki gelişmeleri yakından izlediğini söyledi. Kirby, MSNBC’ye verdiği demeçte, “Güney Lübnan’dan Kuzey İsrail’e roket atışları yapıldığını gördük. Açıkçası bunu büyük bir endişeyle izliyoruz. Bu çatışmanın büyüdüğünü ya da yayıldığını görmek istemiyoruz” dedi.

Şimdiye kadar 11 BM çalışanı hayatını kaybetmiş

Birleşmiş Milletler’den (BM) yapılan açıklamaya göre şimdiye kadar 11 BM çalışanı hayatını kaybetti. Ölü sayısını BM’nin Gazze Şeridi’nde faaliyet sürdüren yardım ajansı UNRWA duyurdu.

9 of our @UN staffers have been killed in airstrikes in📍#GazaStrip since Saturday.

“The protection of civilians is paramount, including in times of conflict. They should be protected in accordance with the laws of war.” @JulietteTouma @AP https://t.co/Bt87Djf4GM pic.twitter.com/Vxy170Y3pH

— UNRWA (@UNRWA) October 11, 2023

Öte yandan Filistin Kızılayı da Gazze Şeridi’nin kuzeyindeki üssünün İsrail jetleriyle bombalandığını bildirdi. Filistin Kızılayı’nın üç çalışanının Gazze’nin güneyinde ‘bir ambulansın doğrudan hedef alındığı’ hava saldırısında öldüğü bildirildi. Dördüncü bir Kızılay çalışanının ise doğudaki ayrı bir bombardımanda hayatını kaybetti.

Ramallah hükümet binası mülteci kampına dönüştürüldü

Al Jazzera muhabiri, Ramallah’taki hükümet binasının mülteci kampına dönüştürüldüğünü yazdı. Muhabir, Al Jazeera’ya geçtiği haberinde Gazze’ye yönelik İsrail saldırılarından kaçan insanların hükümet binasına sığındığını yazarak, “Evlerine ne zaman dönebilecekleri konusunda hiçbir fikirleri yok” diye de ekledi. Binaya sığınan insanların çoğu Hamas operasyonu ardından başlayan İsrail saldırılarında ailelerinin büyük bir bölümünü kaybetti.

Müzik festivalinde kaybolan İngiliz ölü bulundu

Cumartesi gününden bu yana kayıp olan ve ismini Supernova müzik festivali bağlamında sıkça zikrettiğimiz İngiliz Jack Marlowe’ın ölü bulunduğu doğrulandı. 26 yaşındaki Marlowe, Hamas’ın Reim yakınlarında saldırdığı müzik festivalinde güvenlik görevlisi olarak çalışıyordu.

İsrail Büyükelçiliği sözcüsü SkyNews’e verdiği demeçte Marlowe’un öldüğünü doğruladı. Annesi Marlowe’ın onu gece yarısı arayarak roketlerin uçtuğunu söylediğini, daha sonra da bir ses kaydı atarak, “Her şey yolunda, söz veriyorum seni haberdar edeceğim” dediğini anlattı.

Gazzeli bir ailenin tamamı İsrail hava saldırısında öldürüldü

Gazzeli Ala al-Kafarneh’in hamile eşi de dahil olmak üzere ailesinden sekiz kişi hayatını kaybetti. Anlattığına göre İsrail’in hava saldırılarından bir tek o sağ çıkabilmiş. El Cezire’ye konuşan Kafarneh, “Beyt Hanun’u terk etmemiz yönünde bir mesaj aldım. Dolayısıyla sahil kenarındaki mülteci kampına gittik. İçinde olduğumuz binayı tehdit ettiler. Biz de güvenli bir yer bulmaya gittik” dedi.

Konuşmasına devam eden Kafarneh, “Ancak daha sonra gittiğimiz bina da tehlikeye girdi. Şeyh Radvan’a gitmek zorunda kaldık. Sabah dört civarı üzerimize roket düştü. Nedenini bilmiyoruz. Biz hiçbir şey yapmadık” diye anlattı.

Filistin haber ajansı Wafa, İsrail’in güneydeki Han Yunus’a düzenlediği hava saldırısında en az 16 Filistinlinin öldüğünü bildirdi. Yerel kaynaklar, İsrail güçlerinin önceden uyarmadan El Ağa ve Ebu Şab ailelerine ait iki evi bombaladığını, her aileden sekiz kişinin öldüğünü ve onlarca kişinin yaralandığını söylüyor.

Dünya insani koridoru konuşuyor

Mısırlı iki güvenlik kaynağı, sınırlı ateşkes çerçevesinde Gazze Şeridi sınırından insani yardım sağlama planlarını ABD ve diğer ülkelerle görüştüğünü açıkladı. Adlarının açıklanmaması kaydıyla konuşan kaynaklar, yardımın Gazze ile Mısır’ın Sina Yarımadası arasındaki Refah sınır kapısından geçeceğini belirtti.

ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan da Gazze’deki siviller için güvenli geçiş konusunda İsrail ve Mısır ile görüşmeler yapıldığını söyledi. “Bu konuya odaklanmış durumdayız. İstişareler devam ediyor” diyen Sullivan, bunun operasyonel kurumlar arasında görüşülen bir konu olduğunu ve şu anda kamuoyu ile çok fazla detay paylaşmak istemediklerini söyledi.

Fransa’da 20 tutuklama, 3 sınır dışı etme

Fransa İçişleri Bakanı Gérald Darmanin, hafta sonundan bu yana Fransa’da antisemit eylemler ve tehditlerde bulunduğu gerekçesiyle 20 tutuklama gerçekleştirdiğini söyledi. Bu sabah Paris’in kuzeyindeki Sarcelles’de bir Yahudi okulunu ziyaret eden Darmanin, “Tüm Fransız Yahudilerinin korunduklarını bilmeleri önemlidir” dedi.

Fransa, aralarında Yahudi okulları, sinagoglar ve kültür merkezlerinin de bulunduğu 500’den fazla mekanın güvenliğini artırdı. Darmanin, şimdiye kadar bu mekanlara yönelik 50 antisemit saldırı gerçekleştirildiğini belirterek, “Bu hem önlemlerin etkinliğini hem de Fransız Yahudilerine yönelik tehdidi gösteriyor” diye devam etti.

Bu saldırılar arasında iddiaya göre sinagog önüne toplanıp tehditlerde bulunma, okul bahçesine kameralı insansız hava araçları sokma, duvar yazıları, sözlü taciz ve tehdit mektuplarının yer aldı.

Öte yandan Fransa’nın yabancı uyruklu üç kişinin antisemit hareketleri ve yorumları nedeniyle sınır dışı edildiği bildirildi. Darmanin, ülke vatandaşı olmayan her kişinin oturum izinlerinin antisemit davranışları nedeniyle iptal edileceğini ve derhal sınır dışı edileceğini duyurdu.

Şirketler birer birer faaliyetlerini durduruyor

Türk Hava Yolları dahil olmak üzere birçok ülkenin hava yolu şirketi İsrail’e uçuşlarını askıya almıştı. Şimdi bu uçuş şirketlerinin yanı sıra şimdi kruvaziyer işletmecisi Royal Caribbean, Carnival ve Norwegian Cruise Line Holdings’in seferlerini başka bölgelere yönlendirdiği bildirildi.

ABD merkezli petrol ve gaz üreticisi Chevron, İsrail Enerji Bakanlığının talimatı sonrasında ülkenin kuzey kıyısındaki Tamar doğal gaz sahasında üretimi durdurdu. Wall Street’in önde gelen bankaları JPMorgan, Morgan Stanley, Goldman Sachs ve Bank of America, İsrail’deki personelinin evden çalışmasını istedi. Bank of America ise Tel-Aviv ofisini kapatma kararı aldı, yerel durumu yakından izlemeye devam edeceğini belirtti.

ABD merkezli uluslararası kargo şirketi FedEx ülkedeki hizmetlerini askıya aldı. UPS de durumu yakından izlediğini, İsrail’e yapılacak ve bu ülkeden gerçekleştirilecek kargo taşımacılığını askıya aldığını duyurdu. Kaliforniya merkezli çip üreticisi Nvidia, gelecek hafta Tel Aviv’de yapılması planlanan yapay zeka zirvesini iptal etti.

İsveçli perakende giyim şirketi H&M, İsrail’deki yerel franchise ortağının ülkedeki tüm mağazalarını geçici olarak kapattığını açıkladı. Zara ve Bershka gibi moda markalarının çatı şirketi Inditex’in İsrail’deki internet sitesinde paylaşılan mesajda, “Mağazalarımız geçici olarak kapalı kalacak ve geri dönüş süreleri yeniden açılmalarından itibaren 30 gün uzatılacak” ifadesi kullanıldı.

İlaç şirketi Eli Lilly and Co, İsrail’de gelişen durumu yakından izlediğini ve etkilenen bölgelerdeki ve yakınındaki meslektaşlarının güvenliğini sağlamak için gerekli tüm adımları atacağını bildirdi. Hayfa Limanı’nın işletmecisi Adani Ports, faaliyetlerine devam ederken, durumun yakından izlendiğini duyurdu.

İskoçya Başbakanı eşinin ailesi için endişeli

İskoçya Başbakanı Hamza Yusuf, El Cezire’ye verdiği demeçte eşinin ailesinin Gazze’de olduğunu açıkladı. “Kayınvalidemden hayatta olduklarına dair haber aldık. Duymak istediğimiz şey de buydu. Onlar için korkunç bir geceydi” diyen Yusuf, “İçinde bulundukları bina sallanıyormuş. Dört çocuk hece boyunca çığlık atmış. Erzakları bitmek üzere. Durum çok vahim” dedi.

İsrail’de iktidar-muhalefet ortak hükümet kuruyor