Muğla’nın Bodrum ilçesinde yaşanan kuraklık, aşırı yapılaşma, plansız büyüme ve büyük kentlerden binlerce göç su krizi yarattı. Mumcular ve Geyik barajlarının devre dışı kalmasının ardından ilçede yoğun su kesintileri yaşanıyor. Oteller, turizm tesisleri ve konutlar fahiş fiyatlarla tanker su alarak krizin aşılamasını bekliyor.
10Haber’in sorularını yanıtlayan Muğla Büyükşehir Belediye Başkanı Osman Gürün su krizinin aşılması için aldıkları önlemleri ve önerilerini anlattı. Bodrum’un yıllık su ihtiyacının 44,41 milyon metreküp (m3) olduğunu söyleyen Gürün DSİ’nin bunun yalnızca yüzde 63’ünü tahsis ettiğini belirtti. Gürün “Sadece Yeniköy Termik Santrali yılda 13 milyon m3 su tüketiyor. Bunun tamamı Bodrum’a aktarılsa su ihtiyacı karşılanır” dedi.
Muğla Büyükşehir Belediye Başkanı Osman Gürün
Bodrum’un içme ve kullanma suyu ihtiyacının 2023 yılı itibariyle 44,41 milyonm3/yıl olarak hesaplandığını belirten Gürün “Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü (DSİ) tarafından Muğla Su ve Kanalizasyon İdaresi’ne(MUSKİ) tahsis edilmiş kullanılabilir su miktarı Geyik Barajı ve Çamköy Yeraltı Su Kaynaklarından yılda 9,72 Milyon m³, Mumcular Barajı ve yeraltı su kaynaklarından 10,60 milyon m³, yarımada geneli muhtelif yer altı su kaynaklarından 9 Milyon m³ olmak üzere 29,50 Milyon m³ olarak belirlenmiştir. Ne yazık ki son yıllarda yeraltı su kaynaklarından temin edilen su miktarı önemli ölçüde azalmış ve yukarıda tahsis edildiği belirtilen su miktarları artık alınamamaktadır. Buna rağmen insani amaçlı su tüketimi su ihtiyacının %63’ü karşılanabiliyorken bölgede bulunan iki termik santralden sadece Yeniköy Termik santrali yılda 13 milyon m3 su tüketmekte olup tamamını da kamu kaynaklarıyla yapılmış Geyik Barajı ve Dereköy yeraltı kaynaklarından temin etmektedir. Bu suyun tamamı Bodrum’a aktarılsa kentin su ihtiyacının nerdeyse tamamı karşılanacak düzeye ulaşacaktır” diye konuştu.
Bodrum’da yeraltı suyu da dibi gördü: Taşıma suyla turizm döner mi?
‘Gerçek çözüm bakanlıklardan talep ettiğimiz içme suyu barajı’
Gürün çözüm için MUSKİ’nin çeşitli çalışmalar yürüttüğünü ancak bunların kalıcı çözüm sağlamayacağını belirtti ve “Gerçek çözüm için yıllardır ilgili bakanlıklardan talep ettiğimiz içme suyu barajı yapımı olacaktır” dedi.
MUSKİ’nin Bodrum’daki su sorununa çözüm olması amacıyla saniyede 90 lt. su sağlayan Mumcular İçme Suyu Arıtma Tesisini yüzde 30 kapasiteyle de olsa devreye aldığını, saniyede 150 lt. ek su sağlayan Güvercinlik İçme Suyu Arıtma Tesisi’nin de kısa sürede yüzde 30 kapasiteyle devreye alacağını söyledi.
Gürün, Konacık ve Yokuşbaşı mahallelerinde iki kuyunun sisteme ilave edildiğini, Akçaalan, İslamhaneleri ve Karabağlar mahallerinde sorun yaşayan üst kotlara su verilmeye başlandığını söyledi, “Kasım ayında tamamlanacak çalışmalarla 125 bin kişinin su ihtiyacı karşılanacak” dedi.
‘Çırkan Mahallesi’ne hat imalatı yapılarak sorun giderilecek’
Bodrum’un Çırkan Mahallesi Muhtarı Coşkun Ünlü, 24 Ekim’de 10Haber’e yaptığı açıklamada “20 gündür suyumuz yok. Su tazikli gelmediği için üst katlara çıkmıyor. Tankerle depolara su bassak evlere basınçlı bir şekilde gidecek ama ona da MUSKİ müsaade etmiyor” demişti.
Gürün, belediye ekiplerinin Ünlü ile görüştüğünü ve suyun yetersiz kaldığı noktalara hat imalatı yapılarak sorunun giderileceğini söyledi. Muhtarın eleştirisine ise “Orada asıl talep görevlendirilecek başka tankerler ile muhtarın kendi tankerine su basılması talebidir. MUSKİ’ye ait tüm tankerler çalışmaktadır, tanker sayısının artırılması için çalışmalar sürüyor” diye yanıt verdi.
Fahiş fiyatla tanker su satanlara ise müdahale yetkilerinin olmadığını belirtti. Turizmciler için şu anda özel bir önlem alınmadığını söyleyen Gürün, “İlçe geneli için eşit miktarda ve adil su dağıtımı yapılıyor” dedi.
Gürün Muğla’nın diğer ilçelerinde benzer bir sorunun yakın dönemde yaşanma riskinin olmadığını söyledi.
Bölgedeki termik santraller suyu ne için kullanıyor?
Muğla’da dört termik santral bulunuyor. En büyüğü Limak Enerji’ye ait yılda 698 MW elektrik üreten Kemerköy Termik Santrali, ardından Aydem Enerji’ye ait yılda 630 MW elektrik üretimiyle Yatağan Termik Santrali geliyor. IC İçtaş Enerji’ye ait Yeniköy Termik Santrali 420 MW’lık üretimiyle üçüncü sırada, Mopak Kağıt Termik Santrali ise 19 MW elektrik üretimiyle son sırada bulunuyor.
Termik santraller buhar gücüyle çalışıyor. Bunun için de santrallerin suya ve bundan elde edilen buhara ihtiyacı var. Çünkü bu buhar, tribünü döndürerek elektrik üretimini sağlıyor. Suyun ısıtılması için de kömür kullanılıyor ve bu aşamadan sonra buharın soğutulması evresine geçiliyor. Bu noktada devreye giren ise yeraltı suları veya akarsular. Yani santraldeki sıcak su ile dışarından alınan soğuk su değiştiriliyor, ortam bu şekilde soğutuluyor. Yeraltı suyu ve akarsu santrale giderken onun yerine sıcak su bırakılıyor.
Yoğun fosil yakıt kullanımı insan sağlığı ve doğaya verdiği zararlar yüzünden eleştiriliyor. Ortaya çıkan zararlı gazlar, asit yağmurlarına sebep olduğu için çevredeki tarım alanlarına da zarar veriyor.
Bodrum’da su krizi derinleşiyor: ’20 gündür suyumuz yok’
Oyunlar ve Bulmacalar