Hizbullah’ın saman alevi, İran’ın yanmayan ateşi: Bölgede tansiyon düşecek mi?
İsrail ordusunun yanlışlıkla üç esiri vurması ardından Mossad Başkanı ateşkes görüşmelerini canlandırmak için Katar Başbakanı ile bir araya geldi.
İsrail ve Hamas arasında Katar’da Mısır’ın da olduğu masada yapılan görüşmeler yedi günlük ateşkes ile sonuçlanmıştı. 110 İsrailli kadın ve çocuğun serbest bırakıldığı ateşkes, İsrail’in ihlal iddialarıyla bozulmuş süreç de rafa kaldırılmıştı. İsrail basını geçtiğimiz hafta Tel Aviv’in artık arabulucu masasında Katar’ı görmek istemediğini yazması gözleri Mısır’a çevirmişti. Ancak İsrail ordusunun “yanlışlıkla” vurduğu beyaz bayrak sallayan İsrailli rehineleri öldürmesi üzerine, Mossad müzakere rotasını yeniden Doha’ya çevirdi.
Mossad esir takası için görüşmeleri yeniden canlandırmaya çalışsa da Hamas, ateşkes olmadan bunun mümkün olmayacağını açıkladı.
İngiltere merkezli haber ajansı Reuters’e konuşan Mısırlı güvenlik kaynakları, İsrailli yetkililerin Hamas’la ateşkes ve Gazze’de tutulan rehinelerle Filistinli esirlerin takası yönünde yeni bir anlaşma için daha istekli göründüğünü ifade etti. Mısırlı kaynaklar içeriğe dair daha fazla ayrıntı vermedi.
İsrail dış istihbarat servisi Mossad’ın Başkanı David Barnea, Cuma günü geç saatlerde, ateşkes ve esir takasını yeniden başlatmak amacıyla Norveç’in başkenti Oslo’ya gitti. Reuters’a göre Barnea, Katar Başbakanı ve Dışişleri Bakanı Muhammed bin Abdurrahman el Sani’yle Oslo’da bir araya geldi. Görüşmeye dair henüz netleşen bir çıktı olmasa da bu temas, Kasım ayındaki 7 günlük ateşkesin ardından ilk görüşme olması sebebiyle önem taşıyor. Reuters, sözkonusu görüşmenin hemen ardından Barnea’nın İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve savaş hükümetine bilgi vermek amacıyla Cumartesi sabah erken saatlerde ülkesine döndüğünü de yazdı.
İsrail ordusunun, Cuma günü Gazze’de kendilerine beyaz bayrakla yaklaşan üç rehineyi kazara öldürdüğünü açıklamasının ardından İsrail’deki rehine krizi çok daha kuvvetli bir hal aldı. Netanyahu hükümetini, rehinelere öncelik vermediği gerekçesiyle suçlayan rehine yakınları ve destekçilerinin öfkesi de bu son olayla giderek şiddetlendi. Rehine aileleri Tel Aviv sokaklarında protestolarına devam ederken savaş kabinesiyle görüşme taleplerini de yineliyorlar. Barnea’nın üç esirin kazara öldürülmesini takip eden bu ziyaretine bakılırsa, savaş kabinesiyle görüşme talepleri geçiştirilen ailelerin yarattığı baskı, ateşkes görüşmelerinin önünü açmış olabilir. Daha doğru bir ifadeyle, köşeye sıkışan Netanyahu bir çıkış yolu arıyor olabilir.
Esir takası konusunun gündeme gelmesiyle gözler İsrail’in ardından Hamas’tan gelecek açıklamaya çevrilmişti. Hamas’ın liderlerinden Usame Hamdan Al Jazeera’ye verdiği demeçte, “Gazze’ye yönelik saldırı tamamen durursa esirlerle ilgili müzakere sürecine girmeye hazırız” ifadelerini kullandı.
Hamdan ayrıca, İsrail’in esirleri “yanlışlıkla” öldürmesinin de Tel Aviv’in Gazze işgalindeki başarısızlığını ortaya koyduğunu belirtti. Açıklamasında ABD’ye de değinen Hamdan, Washington’ı “tam bir suç ortağı” diye niteledi.
Geçen hafta üst düzey Mossad yetkililerinin görüşmeler için Katar’a gitmesi planlanmıştı, ancak Netanyahu rehinelerin ailelerini kızdırma pahasına ziyareti iptal etmişti. İsrailli rehinelerin ailelerinin yaptığı açıklamada, “kayıtsızlık ve çıkmazdan” bıktıklarını söylemişti. Yaşananlar karşısında büyük hayal kırıklığı yaşayan rehine yakınları haftalık protestolarına Kirya askeri üssünün karşısında devam edecek. Aileler üssün karşısında kamp kuracaklar.
İsrail’in 71 gündür katliamlarını sürdürdüğü Gazze Şeridi’ndeki İsrailli esirlerin aileleri, dün 3 esirin İsrail askerlerinin ateşiyle öldürülmesi üzerine Binyamin Netanyahu hükümetinden “acilen” esir takası anlaşması yapmasını istiyor. 7 Ekim’den bu yana Gazze’de tutulan İsrailli esirlerin ailelerinin oluşturduğu Rehineler ve Kayıp Aileleri Forumu, Tel Aviv’de İsrail ordu karargahının önündeki “Rehineler Meydanı” adını verdikleri alanda toplanarak açıklama yaptı.
Yüzlerce İsrailli de ailelere destek olmak için alana geldi.
İsrail ordusunun dün Gazze’de 3 İsrailli esiri “yanlışlıkla” öldürdüğünü duyurması, Gazze’deki Filistin direniş hareketi Hamas’la yeniden bir esir takası anlaşmasına varılarak esirlerin geri getirilmesi için İsrail’de çağrıları artırdı. Meydanda toplanan esir aileleri, Gazze’deki esirlerin serbest bırakılmasına ilişkin hükümetten bir plan sunmasını beklediklerini duyurdu.
Kasım ayında yapılan ve sadece 7 gün sürebilen geçici ateşkes sırasında serbest bırakılan bazı esirler, Başbakan Netanyahu ve savaş kabinesi üyelerine seslenmişti. Esirler, Gazze’deyken İsrail bombardımanı nedeniyle öldürülmekten korktuklarını açıklamıştı. Bir rehine de, İsrail güçlerinin kendisini öldüreceğinden ve ardından ölümünden Hamas’ı sorumlu tutacağından korktuğunu ifade etmişti.
Geçici ateşkes sırasında 100’den fazla kadın ve çocuk rehineyi serbest bırakan Hamas’ın elinde hâlâ 130’dan fazla rehine bulunuyor.
En son yapılan paylaşımda ise Hamas, İsrail saldırılarında öldürülen İsrailli esirlere yer verdi. “Zaman daralıyor” başlıklı bir video yayınlayan Hamas’ın silahlı kanadı Kassam Tugayları, esirlerin ölü ya da diri İsrail’e dönmesinin Tel Aviv’in seçimine bağlı olduğuna vurgu yaptı.