Şemsiye ve maskeyi unutmayın: Birçok ilde yağmur ve toz yağacak
Sahte meteorologlar İTÜ mezunu olmadığı ortaya çıkan Kerem Ökten’le yeniden gündemde. Meğer Mikdat Kadıoğlu ve meslek odası bu kişilerle yıllardır uğraşıyormuş. RTÜK, televizyon kanalları ve son olarak savcılığa giden kavga tam tekmil bu haberde.
İletişim teknolojilerinin gelişmesiyle özellikle sosyal medya herkese büyük kitlelere çok daha hızlı ulaşma imkanı yarattı. Bunun faydalarını, toplumsal katkılarını sayfalarca anlatabiliriz. Ancak bu kez konumuz gelişen iletişim teknolojileriyle ortaya çıkan bir sorun. Aslında bu sorun dünyanın da gündeminde. Hemen her yerde sahte haberler, sahte içerikler, dezenformasyon için üretilen metinler konuşuluyor. Türkiye’de de son aylarda dikkat çeken bir sahte bilgi tartışması yaşanıyor.
Meteoroloji profesörleri mesailerinin bir kısmını bir süredir sahte meteorologlarla harcıyor. Bu kavgayı veren meteoroloji mühendisleri özellikle bu alanda dezenformasyonla mücadele edilmediğinden şikayetçi. Üstelik bununla ilgili Cumhurbaşkanlığı bünyesinde bir merkez kurulmasına rağmen kavgada yalnızlar.
Prof. Mikdat Kadıoğlu İstanbul Teknik Üniversitesi’nde öğretim üyesi. Meteoroloji Mühendisliği Bölüm Başkanlığı ve İTÜ Afet Yönetim Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürlüğü yaptı. Şu an İTÜ Meteoroloji Mühendisliği ve Afet Yönetim Merkezi Öğretim Üyeliği ile birlikte İstanbul Valiliği Afet ve Acil Durum Yönetimi Danışmanlığı görevine devam ediyor. Meteoroloji söz konusu olduğunda Mikdat Hoca camianın en saygın isimleri arasında yer alıyor.
Kadıoğlu ve Meteoroloji Mühendisleri Odası, Kerem Ökten isimli sahte meteorologla mahkemelik oldu. Çünkü bu kişi bir internet sitesinde İTÜ Meteoroloji Mühendisliği mezunu olduğunu, Marmara Üniversitesi’nde yüksek lisans yaptığını ileri sürüyordu. Kadıoğlu ise böyle bir mezunları olmadığını ve bununla ilgili suç duyurusunda bulunacaklarını söylemişti.
Ökten halen de sosyal medya hesabı üzerinden meteorolojik tahminler yapıyor, uyarılarda bulunuyor ama çoğu da yanlış çıkıyor. Genelde ‘sert fırtına’, ‘yoğun kar yağışı’, ‘su baskınları’, ‘bayıltan sıcaklar’ gibi dikkat çekici kavramlar kullanıyor. Tüm bunlara rağmen Ökten’in çok sayıda televizyon kanalına çıkıp meteorolojik tahminler yaptığı da görülüyor. Bunun son örneği A Haber’de “Meteoroloji Uzmanı” diye çıktığı yayın.
Ökten ile Kadıoğlu’nun suç duyurusuna varan tartışmasıyla ilgili detaylı haberi buradan okuyabilirsiniz. Ökten bu tartışmanın ardından Kadıoğlu’yla ilgili küfürlü bir paylaşım da yaptı.
Konu bu kadar dikkat çekince 10Haber olarak ‘Tartışma nereden çıktı?’, ‘Meteoroloji mühendisleri ne zamandır bu kavganın içinde? ve ‘Sahte meteorolojik tahminlerin zararları neler?’ sorularını Prof. Dr. Mikdat Kadıoğlu’na ve Meteoroloji Mühendisleri Odası İkinci Başkanı İsmail Küçük’e sorduk.
Mikdat Kadıoğlu, Ökten’le aralarındaki tartışmanın başlangıcını şöyle anlattı:
“Ben bu kişiyle ilgilenmiyorum aslında ama basın bizi arayıp bunların söylediklerini soruyor. ‘Hocam 50 yılın felaketi geliyormuş’ diyorlar. Attığı taşı biz kuyudan çıkartmaya çalışıyoruz. Bu camiamıza da ciddi zarar veriyor. Sonra ‘Meteoroloji bilemedi’ deniyor. Kışın ‘donacağız’ diyor, yazın ‘yanacağız’. Başka bir şey yok. Neyse konuya dönelim. Basından bu arkadaş sizin okuldanmış falan denilince kontrol ettik. Bizim böyle bir mezunumuz yok. Olay böyle ortaya çıktı”
Sosyal medyada mesajlarının suç duyurusu niteliğinde olduğunu belirten Kadıoğlu “Bunların yaptıkları dezenformasyon. Yetkileri ve sorumlulukları olmadan milleti zarara sokuyorlar. Tiyatrolar üç kişiyle perde açıyor, millet işini iptal ediyor, uçağını erteleyen oluyor, kafeler kapanıyor. Günler öncesinden, tahminler belirginleşmeden sosyal medyada tık almak için yanlış şeyler söylüyorlar. Biz aslında amatör meteorolojinin gelişmesini istiyoruz ama bu farklı bir durum. Olmayan şeylerle ilgili uyarılar yapıyorlar, zaten uyarıların yüzde 90’ı yanlış çıkıyor. Bu kişileri bazı belediye başkanları da takip ediyor. ‘Takip etmeyin, şımartmayın’ diyoruz. Zaten hakkında soruşturma açılacağıyla ilgili bir duyum aldım” diye konuştu.
Ökten gibi kişilerin yanlış bilgi verdiğini, insanları galeyana getirdiğini belirten Kadıoğlu hava tahminlerinin nasıl yapılması gerektiğini ise şöyle anlattı:
“Hava tahmininde kelebek etkisi diye bir şey vardır. Hava tahmin modelleri bir süre birlikte giderler. Bu tahminlere inanılabilir. Belli günden sonra tahminler değişmeye başlar. O andan itibaren tahminleri dillendirmeyiz. Burada ‘kelebek etkisi var’ deriz. Bu kişiler tahmin edilebilir olup olmasına bakmıyor en ekstrem tahmini alıp paylaşıyor. Kimse hesap sormuyor tutmayınca ama bir tane tutsa kahraman oluyorlar. Bu sorumsuzluk. Bu işle uğraşan üç bin kişilik kurum var. Meteoroloji’nin uygulamalı hava modelleri var. Biz bunları alıp doğrudan vermeye ‘meteorolojik kanser’ deriz. Biz tahmini vermeyiz. Alır değerlendirir öngörü olarak veririz.”
Ökten’in sosyal medya profilindeki “uzay meteorologu” unvanıyla ilgili ise “Kendini yerlere sığdıramamış” demekle yetindi.
Meteoroloji Mühendisleri Odası İkinci Başkanı İsmail Küçük ise kamuoyunu yanıltan bu kişilerle ilgili 2022 yılından beri kurumlarla iletişim kurduklarını ancak hiçbir sonuç alamadıklarını belirtti.
Küçük henüz sonuç alamadıkları mücadelelerini “Bu konuyla ilgili daha önce RTÜK ve televizyon kanallarına başvuru yaptık. RTÜK’e başvurumuz sonucunda 2022’nin ağustos ayında bize bir cevap yazdılar. Özetle ‘Yayın ilkeleri ihlal edildiği tespit edilirse rapor hazırlanacak’ diye yanıt verdiler ama ses çıkmadı. Biz RTÜK’e başvuruyla kalmadık tüm televizyon kanallarına yazı yazdık. Meteorolojinin bir mühendislik olduğunu, kanuna tabi olduğunu belirterek etik kurallara dikkat edilmesi gerektiğini belirten bir yazı yazdık. Bununla ilgili örnek de verdik, ‘Bu kamuoyunu yanıltmaktır’ dedik. Maalesef devam ediyor. Özgeçmişinde İTÜ mezunu olduğunu da söyleyince artık suç duyurusunda bulunma kararı verdik. Biz bu kişiyle ilgili suç duyurusunda bulunacağız” diye özetledi.