2023’te hissedilen enflasyon ‘resmi’sini ikiye katladı

Türkiye İstatistik Kurumu TÜİK’in ocak ayında hissedilen enflasyon rakamını yüzde 96 açıklamasının ardından Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Merkezi (DİSK-AR) son zamanlarda kamuoyunda tartışma konusu olan ‘hissedilen enflasyona’ ilişkin ilk kez detaylı veriler paylaştı. DİSK-AR’dan yapılan açıklamaya göre Ocak 2024 ayı sonunda kamuoyuna yansıyan tartışmaların ardından yapılan başvuru ve çalışmaların sonucunda hissedilen enflasyona ilişkin TÜİK’in ham verilerine ulaşıldı.

Çalışmada 2021, 2022 ve 2023 yıllarına ilişkin aylık hissedilen enflasyon verilerine yer verildi. 2021, 2022 ve 2023 yıllarında hissedilen enflasyonla açıklanan enflasyon arasındaki puan farkının en yüksek olduğu yıl 2023 oldu. Buna göre 2023 yılında hissedilen enflasyon açıklanan resmi enflasyonun yaklaşık iki katı oldu. Ortalama hissedilen enflasyon 2023’teki ortalama açıklanan resmi enflasyonun 53 puan üstünde hesaplandı. 2022 yılında hissedilen enflasyon ortalama 98,44 iken ortalama açıklanan resmi enflasyon yıllık ortalama yüzde 71,98 olarak gerçekleşti. Böylece resmi enflasyon ile hissedilen enflasyon arasındaki fark 36,8 puan oldu. 2021 yılında ise ortalama hissedilen enflasyon yüzde 56,39, ortalama açıklanan enflasyon yüzde 19,42 ve aradaki fark 34,91 puandı.

AB’de fark 7,1 Türkiye’de 64,8

DİSK tarafından yapılan açıklamada “Enflasyonun çok daha düşük olduğu ülkelerin istatistik kurumları hissedilen ve beklenen enflasyona ilişkin verileri kamuoyuyla paylaşırken enflasyonun en yüksek seyrettiği ülkelerden Türkiye’de TÜİK bu verilere sahip olduğu halde kamuoyuna açıklamıyor” ifadeleri yer aldı.

Raporda “2023 sonu itibariyle AB ülkelerinde algılanan enflasyon yüzde 9,5, açıklanan enflasyon yüzde 2,4’tür. Aradaki fark 7,1 puandır. TÜİK’e göre ise Türkiye’de 2023 Aralık’ta hissedilen enflasyon yüzde 100,5 iken açıklanan enflasyon yüzde 64,8’dir” dendi.

DİSK AR böyle diyor ama AB ülkelerinde algılanan veya hissedilen enflasyon açıklanan enflasyonun 3 katından fazla; Türkiye’de ise iki kata yakın.

TÜİK’e göre hissedilen enflasyon yüzde 96

TÜİK hissedilen enflasyon tartışmalarının ardından TÜFE verisini eleştirmenin “manipülatif ve art niyetli” bir yaklaşım olduğunu, hissedilen enflasyonun yüzde 96 olduğunu kaydetmişti. Açıklamada şu ifadelere yer verilmişti: “Tüketicilerin geçmiş 12 aydaki enflasyon algısını yansıtan ve tek soruluk veri setinden elde edilebilen sonuçlar üzerinden resmi TÜFE verisini eleştirmek manipülatif ve art niyetli bir yaklaşımdır. Tüketicinin enflasyon tahmini ile TÜFE’nin farklılaşması son derece doğaldır. Algılanan enflasyon ile TÜFE arasındaki oransal fark Avrupa Birliği ülkelerinde 5 ila 6 kata kadar çıkarken ülkemizde bu farklılaşma çok daha düşüktür. 2023 yıl sonunda TÜFE yıllık değişim oranı yüzde 64,77 iken tüketicilerin tahmini yüzde 96’dır.”

Hissedilen hava sıcaklığı ile hissedilen enflasyon