Avrupa silahlanıyor: İthalat beş yılda iki katına çıktı
Halihazırda iç pazar kaynaklı büyüyen beyaz eşya sektörünü kredi kartında taksit sayısının düşürülmesi endişesi sardı. TÜRKBESD'e göre olası düzenleme iç pazarın canlılığını olumsuz etkileyip sektörün büyüme potansiyelini kısıtlayabilir.
Avrupa’nın en büyük, dünyanın ise ikinci en büyük üretim üssü olarak öne çıkan Türkiye beyaz eşya sektörü son dönemlerde iç pazar kaynaklı büyürken, kredi kartında taksit sayısının azaltılması yönündeki düzenlemeler ise sektörde endişeye neden oldu.
Sektörün ocak ayı sonuçlarını açıklayan Türkiye Beyaz Eşya Sanayicileri Derneği (TÜRKBESD), Türkiye’nin lokomotif sektörlerinden Türkiye beyaz eşya sektörünün, iç pazardan aldığı güçle bir yıl önce yakaladığı ivmeyi sürdürerek 2024 yılına da istikrarlı bir giriş yaptığının sinyallerini verdi. TÜRKBESD’in paylaştığı rapora göre 2024 yılı Ocak ayı ihracatı bir önceki döneme kıyasla yüzde 2 azalma gösterirken, ihracat ve iç satışlardan oluşan toplam satışlar yüzde 5 oranında arttı. 2023 yılı aynı dönemine bakıldığında ise ihracattaki düşüş bir önceki yıla kıyasla yüzde 10 oranında gerçekleşmişti. Üretim adedi 2 milyon 519 bin 175 adet ile geçen yılın ocak ayına kıyasla yüzde 3 oranında yükselirken, 6 ana ürünün iç pazardaki satışları geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 22 oranında artış gösterdi. Bu veriler ışığında iç pazar, Türkiye beyaz eşya sektörünün bel kemiği olmayı sürdürüyor. İç pazarın canlılığı üretim ve istihdamın korunmasında önemli bir faktör olarak öne çıkarken, sektörün dünya çapındaki gücünü de destekliyor. Diğer taraftan kredi kartlarındaki 9 aylık taksit limitinin azalması, iç piyasadaki olumlu seyrin devamlılığı için risk oluşturmaya devam ettiği belirtiliyor.
“Kredi kartı taksit sayılarının azaltılması, taksit imkanının kaldırılması, kredi komisyon oranlarının yükseltilmesi gibi uygulamaların giderek daha da sıkılaştırılacağı endişesi ile kısa vadede tüketicilerin ‘panik alışveriş’ yapmasına ve enflasyonun tetiklenmesine neden olabiliyor” denilen açıklamada, beyaz eşyaların hali hazırda tabi olduğu 9 taksit limitinin daha da azalmasının tüketici cephesine olumsuz yansımasının söz konusu olduğuna dikkat çekildi. Fiyatların hane halkı gelirinden daha hızlı artıyor olmasından dolayı, alışverişin temel unsuru olan kredi kartı taksit imkanının fiilen kullanılamaz hale gelmesinin, orta vadede tüketimin yüksek oranda kesilerek pazarın daralmasına yol açacağı ön görülüyor. Bu durumun da 2023’te ihracatta karşılaşılan zorlukları iç piyasanın gücüyle telafi eden beyaz eşya sektörünün üretim ve istihdam yapısında bozulma gündeme getireceği uyarısı yapıldı.
Küresel konjonktür bağlamında 2024 için ihracat kanallarında önemli bir açılım beklenmezken yüksek ihracat hedeflerine karşılık küresel pazarlarda yoğun rekabetle mücadele eden Türkiye beyaz eşya sanayisi ülkedeki maliyet baskısıyla karşı karşıya kalıyor. Sektör, geri kazanım katılım payı (GEKAP) uygulaması kapsamında da ödeme ve beyan yükümlülüklerine tabi. GEKAP tutarlarının son bir yıl içinde yüzde 200 oranında artış olması sektörde birim maliyetlerini artırırken gerek enflasyon gerek ihracat rekabetçiliği anlamında olumsuzluklara yol açıyor.
Bu gelişmeler ışığında sektör, iç pazarın canlılığını korumak ve büyümeyi desteklemek adına yeni düzenlemeler ve teşviklerin hayata geçirilmesini bekliyor. 2024 yılı için de küresel risklerin değişmeyeceği öngörüsü ile iç satışların son derece önemli olduğuna dikkat çeken TÜRKBESD, kredi kartı taksit sayılarının azaltılması, GEKAP ve diğer vergisel düzenlemeler gibi uygulamaların iç pazarın canlılığını olumsuz etkilemesinden ve sektörün büyüme potansiyelini kısıtlamasından endişe duyuyor. Dernek bu doğrultuda, iç pazardaki hareketliliğin devamı için kredi kartı taksit sayılarının artırılması gibi adımların atılmasını, bu sayede tüketicilerin satın alma gücünün artırılarak piyasaya olumlu hareketlilik kazandırılmasını bekliyor.
Türkiye Beyaz Eşya Sektörü, Avrupa’nın en büyük, dünyanın ise ikinci en büyük üretim üssü olarak öne çıkıyor. Sektör, 60 bini doğrudan olmak üzere, toplamda 600 bin kişiye istihdam sağlıyor. Yıllık 32,3 milyon adetlik üretim ve 23 milyon adetlik ihracat kapasitesiyle beyaz eşya sanayi, küresel pazarda önemli bir oyuncu olma özelliğini koruyor.