Piyasa faiz tavanı beklentisini yüzde 50’ye çıkardı

Seçim nedeniyle alınamayan ekonomik kararlar piyasa beklentilerinin giderek bozulmasına neden oluyor. 2024 yıl sonu enflasyon beklentisini yükselten piyasa politika faizinde tavan beklentisini ise yüzde 50’ye çıkardı. Bu da seçimden sonra beş puanlık ek faiz artışı beklendiği anlamına geliyor.

Şubat ayı faiz toplantısından artırım kararı çıkmayınca “seçimden sonra ek faiz artışı” yapılmasının zorunlu hale geleceği, artışın beş puan olacağı tahminini iktisatçılar dile getirmişti. Şubat enflasyon rakamından sonra yabancı banka ve aracı kurumlardan da seçim sonrası beş puanlık artırım yapılacağı tahminlerinin gelmeye başladığını gördük. Önümüzdeki günlerde bu yönde yabancılardan gelecek değerlendirme ve taleplerin artmaya başlayacağından hiç şüphemiz yok.

Merkez Bankası 2024 yıl sonu enflasyon tahmin-hedefini yüzde 36 olarak belirlemişken bunun hata payıyla üst limitini yüzde 42 olarak belirtmişti. Buna karşılık piyasalardaki 2024 yıl sonu enflasyon beklentisi ise Şubat ayındaki beklenti anketinde yüzde 43’e çıktı. Bu ay yapılacak beklenti anketinin sonuçlarında beklentinin yüzde 44-45’e çıkması bekleniyor.

Bu arada Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in hafta başında Bloomberg’la yaptığı söyleşide 2024 yılsonu için hedefin yüzde 36 olduğunu belirtirken özellikle üst limit olan yüzde 42 üzerinde durması da dikkatli gözlerden kaçmadı. Ekonomi yönetiminde artık yüzde 40’ın altına inecek bir yılsonu enflasyon hedefinden umutların kesildiğini söyleyebiliriz.

Merkez Bankası Ocak toplantısında “faizde tavan rakama ulaştık” deyip ek faiz artışları konusunda pek açık kapı bırakmamıştı. Şubat ayı Merkez Bankası toplantısı sonrası yapılan açıklamada ise “tavana ulaştık” sözünden vazgeçilmiş, faiz artışları için biraz daha açık kapı bırakılmıştı. Beklentilerdeki kötüleşme konusunda katılık göründüğü takdirde ek sıkılaşma yapılacağı belirtilmişti.

Enflasyon rakamları yabancıları ürküttü

İçeride faiz artışı ihtiyacı konuşulmaya başlamışken yabancı bankalar son dönem sessiz kalmıştı. Son açıklanan Şubat enflasyon rakamlarından sonra yabancılar da enflasyonda katılık olduğunu, politika faizinde gelinen noktanın yeterli olmayacağını, ek faiz artışı yapılması gerekeceğini söylemeye başladı.

İlk tepki Şubat enflasyon rakamının hemen ardından JP Morgan’dan geldi. Daha önce politika faizinin yüzde 45’e çıkarılmasıyla faiz artış döngüsünün sona erdiğini belirten JP Morgan, yayımladığı raporda manşet enflasyonun kendi beklentileri ve piyasa tahminlerinin çok üstünde gerçekleştiğini açıkladı. Merkez Bankası’nın Nisan’da 500 baz puanlık artırım yapmasını bekledikleri kaydedilen JP Morgan Raporunda buna karşılık Kasım-Aralık’ta indirim yapılarak 2024 yıl sonunda politika faizinin yüzde 45 olacağı belirtildi.

Dün açıklama yapan Morgan Stanley ise Kasım- Aralık’ta Merkez Bankası’ndan faiz indirimi bekledikleri baz senaryoyu değiştirdiklerini, ilk faiz indirimini 2025 ilk çeyrekte beklediklerini açıkladı. Banka ekonomisti Hande Küçük  Şubat’ta beklentiden yüksek gelen enflasyon verisi sonrası baz senaryoda değişikliğe gittiklerini aktardı. Enflasyonda genele yayılan ivmelenmenin Merkez Bankası’nın enflasyon projeksiyonları için yukarı yönlü risk oluşturduğu belirtilen raporda “Bu da, verilere ve diğer politika tedbirlerine bağlı olarak 2024’ün 2. çeyreğinde politika faizinde yükselişe neden olabilir” dendi. Raporu yazan ekonomist Küçük buna rağmen “bu faize bağlı kalınıp, daha uzun süre yüksek faizin sürdürülmesi ve makro ihtiyati tedbirlere ağırlık verilmesinin ‘daha olası’ olduğunu” da belirtti.

Şimşek ek faiz artışına karşı mı?

Bu arada Şubat ayı enflasyonuyla ilgili değerlendirme yapan Merkez Bankası’nın genele yaygın fiyat artışlarının devam etmesinden rahatsız olduğu  görülüyor. Gıdada aylık fiyat artışlarının genele yayılarak güçlendiği, doğrudan etki yanında yemek hizmetleri kanalıyla manşet enflasyonu olumsuz etkilediği belirtilen notta Kızıldeniz sorunuyla enerji fiyatlarının da yüksek seyrettiği belirtildi. Tabi ki bu açıklamadan “faiz artışı yapmaya hazırlanıyor” izlenimi çıkmıyor, ama risklerin arttığı da artık açıkça dile getiriliyor.

Dün bu haberler gündeme düşmüşken bir toplantıda konuşan Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in “Merkez Bankası yeterli sıkılaşmayı yaptığını düşünüyor” sözleri tartışmalara neden oldu. Bazı yorumcular bu sözleri “Mehmet Şimşek’in Merkez Bankası’nın faiz artırımı yapmasına karşı olduğu” biçiminde yorumladı.

Şahsen Şimşek’in sözlerinin daha çok “faiz oranlarındaki artışlara Merkez Bankası karar verir” anlamında söylendiğini düşünüyorum. Bakan Şimşek’in seçim nedeniyle ekonomide yaşanan bozulmaların farkında olduğu, bir an önce normal programa geri dönmek istediğini biliyorum. Yanı sıra, alınacak mali tedbirlerin, beklentileri Merkez Bankası’nın yılsonu enflasyon hedefine yaklaştırılması için yetmeyeceğinin de farkında olduğu kanısındayım.

Şubat enflasyonu yüksek çıkınca yabancılar Merkez’den faiz artışı beklemeye başladı