İthalat azalınca dış ticaret açığı martta 7 milyar 341 milyon dolara geriledi

Türkiye’nin ihracatı martta geçen yılın aynı ayına göre yüzde 4,1 azalarak 22 milyar 571 milyon dolar, ithalatı yüzde 6,3 azalışla 29 milyar 912 milyon dolar olurken dış ticaret açığı, martta geçen yılın aynı ayına göre yüzde 12,4 düşerek 7 milyar 341 milyon dolara geriledi. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK)  ve Ticaret Bakanlığı işbirliğiyle oluşturulan mart ayına ilişkin geçici dış ticaret verileri açıklandı. Buna göre Genel Ticaret Sistemi kapsamında ihracatın ithalatı karşılama oranı Mart 2023’te yüzde 73,8 iken geçen ay yüzde 75,5’e yükseldi.  Ocak-mart döneminde ise ihracat geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 3,6 artışla 63 milyar 603 milyon dolar, ithalat yüzde 12,8 azalışla 83 milyar 945 milyon dolar oldu. Ocak-mart döneminde dış ticaret açığı yüzde 41,5 azalarak 34 milyar 799 milyon dolardan 20 milyar 343 milyon dolara geriledi. İhracatın ithalatı karşılama oranı Ocak-Mart 2023 döneminde yüzde 63,8 iken bu yılın aynı döneminde yüzde 75,8’e yükseldi.

Enerji ürünleri ve parasal olmayan altın hariç ihracat, martta yüzde 5,1 azalarak 21 milyar 915 milyon dolardan 20 milyar 789 milyon dolara geriledi. Martta enerji ürünleri ve parasal olmayan altın hariç ithalat yüzde 6,7 azalarak 24 milyar 452 milyon dolardan 22 milyar 805 milyon dolara indi. Enerji ürünleri ve parasal olmayan altın hariç dış ticaret açığı martta 2 milyar 16 milyon dolar oldu. Dış ticaret hacmi yüzde 6 düşüşle 43 milyar 594 milyon dolara indi. Söz konusu ayda enerji ve altın hariç ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 91,2 olarak belirlendi.

Tüketim mallarının payı artıyor, ara mallarınınki düşüyor

Buna göre ekonomik faaliyetler incelendiğinde ihracatta martta imalat sanayisinin payı yüzde 94,6, tarım, ormancılık ve balıkçılık sektörünün payı yüzde 3,5, madencilik ve taş ocakçılığı sektörünün payı yüzde 1,5 oldu. Ocak-mart döneminde ekonomik faaliyetlere göre ihracatta imalat sanayisinin payı yüzde 93,9, tarım, ormancılık ve balıkçılık sektörünün payı yüzde 4,1, madencilik ve taş ocakçılığı sektörünün payı yüzde 1,5 olarak belirlendi. Geniş ekonomik gruplar sınıflamasına göre sanayinin ana hammaddesi olan ara malı ithalatının düştüğü dikkat çekiyor. Martta ara mallarının ithalattaki payı yüzde yüzde 10,1 azalarak 69,9, sermaye mallarının payı  yüzde 9,2 düşerek yüzde 14,5 olurken tüketim mallarının payı yüzde 19.2 artarak yüzde 15,5 olarak hesaplandı. İthalatta bu yılın ocak-mart döneminde ara mallarının payı yüzde 70,6, sermaye mallarının payı yüzde 14,8 ve tüketim mallarının payı yüzde 14,5 oldu.

Almanya ihracatta, Çin ithalatta ilk sırada

Martta ülkeler özelinde ihracatta ilk sırayı 1 milyar 749 milyon dolarla Almanya aldı. Bu ülkeyi 1 milyar 288 milyon dolarla İtalya, 1 milyar 265 milyon dolarla ABD, 1 milyar 189 milyon dolarla Irak, 1 milyar 172 milyon dolarla Birleşik Krallık takip etti. İlk 5 ülkeye yapılan ihracat, toplam ihracatın yüzde 29,5’ini oluşturdu. Ocak-mart döneminde de ihracatta ilk sırayı 5 milyar 232 milyon dolarla Almanya aldı. Bu ülkeyi sırasıyla 3 milyar 804 milyon dolarla ABD, 3 milyar 449 milyon dolarla İtalya, 3 milyar 357 milyon dolarla Irak ve 3 milyar 256 milyon dolarla Birleşik Krallık izledi. Bu dönemde ilk 5 ülkeye yapılan ihracat, toplam ihracatın yüzde 30’una tekabül etti.
Ocak-mart dönemindeki ithalatta ise ilk sırada 11 milyar 984 milyon dolarla Rusya yer aldı. Bu ülkeyi 10 milyar 227 milyon dolarla Çin, 6 milyar 282 milyon dolarla Almanya, 4 milyar 632 milyon dolarla İtalya, 4 milyar 146 milyon dolarla ABD takip etti. İlk beş ülkeden yapılan ithalatın toplam ithalat içindeki payı yüzde 44,4 olarak hesaplandı. Martta ithalatta ilk sırayı Çin aldı. Çin’den yapılan ithalat tutarı 3 milyar 900 milyon dolar olarak hesaplanırken bu ülkeyi 3 milyar 632 milyon dolarla Rusya, 2 milyar 146 milyon dolarla Almanya, 1 milyar 902 milyon dolarla İtalya, 1 milyar 407 milyon dolarla ABD izledi. İlk beş ülkeden yapılan ithalat toplam ithalatın yüzde 43,4’üne karşılık geldi.
Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre martta bir önceki aya kıyasla ihracat yüzde 0,8, ithalat yüzde 3,9 arttı. Takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ise martta geçen yılın aynı ayına göre ihracat yüzde 1,1, ithalat yüzde 0,8 artış gösterdi.

Yüksek teknolojik ürünlerin ihracattaki payı 3.3 oldu

Toplam imalat sanayinde yüksek teknolojik ürünlerin ihracattaki payı mart ayında 3.3 olurken ocak-mart arasında ise payı yüzde 9,0 düşerek yüzde 3.1 oldu. İthalatta ise mart ayında ise yüksek teknolojik ürünlerin payı yüzde 11.3 olurken ocak-mart arasında ise 4.0 artarak  11.8 oldu. İthalatı en fazla artanlar ise düşük teknolojik ürünler oldu. Martta düşük teknolojik ürünlerin ithalatı yüzde 13.9’a çıkarken ocak-martta ise düşük teknolojik ürünleri ithalatı yüzde 5.5 yükselerek 13.1’e yükseldi.

Bakan Şimşek:  Dış ticaret açığındaki iyileşme 8 aydır devam ediyor

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek sosyal medya hesabı X’te Türkiye İstatistik Kurumu’nun açıkladığı mart ayı dış ticaret verilerine ilişkin paylaşım yaptı. Ekonomi programının çalıştığına dikkat çeken Şimşek “Yıllık dış ticaret açığındaki iyileşme eğilimi 8 aydır kesintisiz devam ediyor. Martta yıllık dış ticaret açığı önceki yılın aynı ayına göre 26 milyar dolar iyileşerek 92 milyar dolara geriledi. 2024 yılı ilk çeyreğinde yıllık mal ihracatı 257,6 milyar dolara, turizm gelirleri ise 56,3 milyar dolara ulaştı” diye konuştu. Şimşek salgın sonrası yeniden şekillenen tedarik zincirleri, stratejik rekabet ve küresel ticarette parçalanmanın, dost ve yakın ülkelerden tedarik eğilimini artırdığına işaret etti. Stratejik konumuyla Türkiye’nin bu eğilimlerden en olumlu etkilenen ülkeler arasında yer aldığını belirten Şimşek “Verimliliği artıracak yapısal reformlarla küresel ticaretteki yerimizi daha da güçlendireceğiz” dedi.