Ruhsatsız silahın cezası artıyor ama ‘Yetmez’
Gürcistan'da 'yabancı etkinin şeffaflığı' konulu yasa tasarısında son yasama aşamasına gelinirken Tiflis'te protestolar daha da şiddetlendi. Polis parlamento önünde toplanan göstericilere sert müdahalede bulundu, en az 20 gösterici gözaltına alındı.
Son dönemde ‘Rus yasası’ ve ‘dış güçler yasası’ gibi adlarla da anılan ‘yabancı etkinin şeffaflığı’ konulu yasa tasarısı nedeniyle suların durulmadığı komşu Gürcistan’da meclisteki süreçte sona gelinirken protestolar daha da alevlendi.
Gürcü milletvekilleri bugün tasarının üçüncü ve son okumasını yapacak. Tasarı yabancı fon alan sivil toplum örgütlerini ve bağımsız medyayı hedef alıyor. Protestocular yasanın hükümet tarafından muhalefeti bastırmak için kullanılacağından ve Gürcistan’ın Avrupa Birliği’ne (AB) katılma umutlarına zarar vereceğinden endişe ediyor.
Başkent Tiflis’te parlamento önünde protestocularla yaşanan arbedenin ardından güvenlik güçleri sabah saatlerinde ana meydandan çekildi. On binlerce gösterici geceyi Tiflis’teki parlamento binasının dışında geçirdi ve karanlık saatler boyunca yağmur yağarken dans etti.
Young protesters and the traditional Georgia dance. #GeorgiaProtests pic.twitter.com/CD2JTFUpeE
— Anna Gvarishvili (@AnnaGvarishvili) May 12, 2024
Gece geç saatlerden itibaren bu sabaha kadar Parlamento binasının çevresinde kalan ve yasa tasarısı karşıtı sloganlar atan göstericiler Gürcistan, ABD ve AB bayrakları taşıdı.
We survived a really bad stampede as the police pressed us out of the back side of the Parliament to the side street corners. I got quite scared for breathing at one point, and so did others. We are now singing as the water cannon’s facing us. #GeorgiaProtests #NoToRussianLaw pic.twitter.com/MRGjCI0bt1
— Marika Mikiashvili 🇬🇪🇺🇦🇪🇺 (@Mikiashvili_M) May 13, 2024
Güneş açtığında oturum öncesinde meclise gelen iktidar partisi milletvekilleri “köleler” ve “Ruslar” sloganlarıyla karşılandı. Göstericilerin yeni yasayı çıkarmak üzere parlamento binasına giren milletvekillerini durdurmasını engellemek için çok sayıda kalkanlı polis binaya konuşlandırıldı. Sosyal medyada paylaşılan görüntülerde protestocularla polis arasında şiddetli çatışmalar yaşandığı görüldü.
Göstericiler parlamentoda iki onaydan geçen yasa tasarısı için Hukuk Komitesi’nde yer alan milletvekillilerin parlamento binasına girişlerini engellemeye çalıştı. Tüm engellemelere rağmen yasa tasarısını destekleyen milletvekillileri de polisin yolu açmasının ardından meclise girerek tasarının görüşüldüğü Hukuk Komitesi’ne katıldı.
Rus devlet haber ajansı RIA Novosti’nin Gürcistan İçişleri Bakanlığı’na dayandırdığı habere göre protestolarda gözaltına alınan 20 kişi arasında iki ABD vatandaşı ve bir de Rus bulunuyor.
Protestocular bu gösterinin milletvekillerini yasa tasarısı için oy vermeyi yeniden düşünmeye teşvik edeceği umuduyla parlamento oturumu boyunca protestoyu sürdürmeyi planlıyor.
Parlamentoda 17 Nisan’da birinci ve 1 Mayıs’ta ikinci oylamadan geçen tasarının yasalaşması için parlamentoda üç kez onaylanması gerekiyor. Yasa tasarısının meclisteki üçüncü ve son oylaması yarın yapılacak. Hükümet bu konuda kararlı olduğunu her fırsatta vurgulamaktan kaçınmıyor.
Tasarıya karşı çıkanlar ise önlemlerin 2012 yılında kabul edilen ve o tarihten bu yana Kremlin’i eleştiren kişilere baskı yapmak için kullanıldığını söyledikleri Rus mevzuatından esinlendiğini söylüyor.
Önerilen mevzuat sivil toplum gruplarını ve medyayı fonlarının yüzde 20’sinden fazlasının yurtdışından gelmesi halinde “yabancı bir gücün çıkarlarına hizmet eden kuruluşlar” olarak kayıt yaptırmaya zorlayacak. Bu kuruluşların kayıt işlemleri Gürcistan Adalet Bakanlığı tarafından kontrol edilecek.
İktidardaki Gürcü Rüyası Partisi bu önlemin şeffaflığı artıracağını ve Gürcistan’ın egemenliğini güçlendireceğini savunuyor.
Dün açıklama yapan Gürcistan Başbakanı Irakli Kobakhidze yaklaşık bir ay önce başlayan kitlesel gösterilere rağmen partisinin tasarıyı başarıyla yasalaştıracağı sözünü verdi.
Bu arada iktidar partisi mecliste Cumhurbaşkanı’nın kullanacağı veto kararını aşacak çoğunluğa sahip. Muhaliflerle birlikte Cumhurbaşkanı Salome Zurabişvili de ilk olarak Mart 2023’te parlamentoya sunulan yasa tasarısının Rusya’nın talimatıyla hazırlandığını savunarak iptal edilmesini istemişti.
Ülkenin muhalefet liderleri İngiltere’den tasarıya karşı çıkmak için daha fazlasını yapmasını isteyerek Dışişleri Bakanı David Cameron’ı tasarıya karşı konuşmaya çağırdı.
Geçen hafta ABD protestoculara muameleden “derin rahatsızlık” duyduğunu belirterek “taciz ve fiziksel saldırı” raporlarına ilişkin bağımsız bir soruşturma başlatılması çağrısı yaptı.
AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen de Gürcistan halkının “Avrupalı bir gelecek” istediğini söyledi ve yasa koyuculara “Avrupa yolunda ilerlemeye devam etmelerini” tavsiye etti.
AB aralık ayında Gürcistan’a adaylık statüsü verse de söz konusu yasa tasarısının birlik içinde daha fazla ilerlemeyi tehlikeye atabileceği uyarısında bulundu.