İsrail’in kanlı rehine kurtarma operasyonunda bilanço: Dört kişi için 274 Filistinli öldürüldü

İsrail’de aylardır rehine aileleri öncülüğünde ateşkesin kabulü ve böylece Gazze’de kalan rehinelerin sağ salim evlerine dönmesi için protestolar düzenleniyor. Bu protestolar devam ederken kimi zaman öldüğü açıklanan ya da İsrail askerleri tarafından “yanlışlıkla” öldürülen rehinelerin haberleri ateşkese yanaşmayan hükümete nefreti körüklüyordu. ABD’nin ateşkes için iki hafta önce önerdiği çerçeve anlaşma hükümeti iyice köşeye sıkıştırırken Gazze’nin orta kesiminde Filistinlileri hedef alan saldırılar arttı, İsrail son olarak cumartesi günü İsrailli dört rehinenin kurtarıldığı başarılı bir operasyon düzenlendiğini açıkladı. Ancak operasyonun Filistinli sivillere maliyeti çok ağır oldu.

Dört rehinenin canlı kurtarılması İsrail’de moralleri yükseltti, savaşın hem kendi ülkesinde hem de yurtdışında sevilmeyen ismi İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun hanesine zafer olarak döndü ama o coşkunun yerini bugün çok acı bir tablo aldı. Gazze Sağlık Bakanlığı’na göre kurtarma operasyonu sırasında bölgeye yapılan ağır hava ve kara saldırılarında en az 274 Filistinli hayatını kaybetti. Ayrıca operasyon İsrail hükümetini rahatsız eden ikilem ve zorlukların hiçbirini çözmedi.

Gazze’de sekiz aydır devam eden savaşta Hamas’ın askeri ve siyasi kabiliyetini ortadan kaldırmaya çalışan İsrail hedeflerine ulaşmaktan hâlâ uzak görünüyor. İsrailliler Gazze’deki rehineler için zamanın tükenmekte olduğundan endişe ederken yetkililer kalan 120 kişiden en az üçte birinin öldüğü düşünülüyor.

İsrail’in önde gelen siyasi köşe yazarlarından Nahum Barnea pazar günü Yediot Ahronot gazetesinde yayınlanan köşe yazısında “Kurtarma operasyonu İsrail’in 7 Ekim’den bu yana karşı karşıya olduğu sorunlardan birini bile çözmüyor. Ne kuzeydeki (Lübnan Hizbullahı ile yaşanan) sorunu çözüyor, ne Gazze’deki sorunu ne de İsrail’i uluslararası arenada tehdit eden diğer sorunları” diye yazdı.

İsrail operasyonu nasıl gerçekleştirdi?

Cumartesi günü yerel saate göre 11:25’te İsrail Genelkurmay Başkanı Herzi Halevi ŞinBet’in komuta merkezinden operasyon emrini verdi. Operasyonu İsrail’in Ulusal Terörle Mücadele Birimi olarak da bilinen Yamam birimi düzenledi. Ekipler Gazze Şeridi’nin orta kesimindeki Nuseyrat’ta iki apartman bloğunu bastı. Binadakilerle İsrailli askerler arasında çatışma çıktı, askerler dört rehineyi helikopterle güvenli bölgeye götürdü.

İsrail mayıs ayında Noa Argamani adındaki kadın rehinenin Nuseyrat’ta bir apartmanda, diğer üç erkek rehinenin de yaklaşık 200 metre uzakta başka bir binada olduğunu tespit etmişti. İsrail ordu sözcüsü Daniel Hagari bu apartmanlarda yaşayan Gazzeli ailelerin de Hamas ile işbirliği içinde olduğunu söyledi ve binalara aynı anda baskın yapmaya karar verdiklerini belirtti.

Hagari’ye göre baskının sabah saatlerinde düzenlenmesi de Hamas’ı şaşırtmıştı. Bu arada İsrail’in Gazze’nin orta kesimine ABD yapımı geçici iskele aracılığıyla geldiği yönünde birtakım iddialar vardı, ama Hagari bu iddiaları yalanladı.

Hagari birimdeki askerlerin Filistinli sivil kılığına girip girmediğini söylemekten kaçındı. Daha önce İsrailli askerler hastanelere baskın düzenlediğinde Filistinli kılığına girmişti. Orduya göre Yamam ekibi Argamani’nin tutulduğu binaya düzenlediği baskında savaşçıları gafil avlasa da diğer binada savaşçılarla silahlı çatışma çıktı. Yamam ekibinin lideri Arnon Zamora ağır yaralanıp bir süre sonra öldü.

Haniye Nuseyrat’ta yaşananlara ‘katliam’ dedi

Ordudan yapılan açıklamada hem Hamas savaşçıları hem de çapraz ateş altında kalan sivillerin de aralarında olduğu yaklaşık 100 Filistinlinin öldüğünü ya da yaralandığı belirtildi. Ancak ertesi gün gelen bilançoda ölenlerin sayısının en az 274 olduğu görüldü.

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ile Türkiye-Körfez İşbirliği Konseyi (KİK) Yüksek Düzeyli Stratejik Diyalog Dışişleri Bakanları 6. Toplantısı’nda bir araya gelen Hamas’ın siyasi büro lideri İsmail Haniye yaşanan olayla ilgili olarak “Nuseyrat kaliamı kabul edilecek anlaşmanın saldırıları kalıcı olarak durdurması ve İsrail’in Gazze Şeridi’nden tamamen çekilmesi planımızın ne kadar doğru olduğunu gözler önüne seriyor” dedi.

Şimdi ne olacak?

İsrail’de şimdi rehine kurtarma operasyonunun bir anlaşmaya varılmasına yardımcı mı köstek mi olacağı konusu tartışılıyor. Ayrıca İsrail ve Hamas arasında bir anlaşmaya varılsa bile iktidar koalisyonundaki aşırı sağcılar istifa ederek hükümeti düşürme konusunda Netanyahu’yu tehdit etmeye devam ediyor.

Dört rehinenin kurtarılması işgalin devam etmesini savunanlar için bu operasyon bir argüman olarak kullanılsa da pek çok İsrailli, 120 rehineden sadece dördünün geri alınmasının, böyle karmaşık operasyonlarda yalnızca birkaçına ulaşılabileceği ve hem ordu hem de Gazze’deki sivil halkın büyük risk altında kalacağı gerçeğini netleştirdi. Hagari de gazetecilere verdiği demeçte “Kalan rehinelerin hepsini kurtarmak için operasyon yapamayacağımızı biliyoruz çünkü koşullar her zaman elverişli olmuyor” dedi.

Hamas’ın pazarlık kozlarından dördünün İsrail’in eline geçmesi Netanyahu’nun elini güçlendirebileceği gibi 274 Filistinlinin hayatını kaybetmesi İsrail üzerindeki baskıların artmasına neden olabilir. Ayrıca Hamas kurtarma operasyonunun kalan esirler için işleri daha da kötüleştireceğini söyledi. Grubun askeri kanadının sözcüsü Ebu Ubeyde “Operasyon düşmanın esirleri için büyük bir tehlike oluşturacak. Esirlerin yaşamları üzerinde olumsuz etki yaratacak” dedi.

‘Her gün bir hediye’ diye not alıyordu, 4 İsrailli esir evine döndü