Mahfi Eğilmez: İrrasyonelden rasyonele geçiş hem zaman hem yoğun emek gerektirir
Yüksek enflasyon ve genel ekonomik belirsizlikler tüketicilerin ve şirketlerin araba alımını haziranda düşürdü. Haziranda otomobil ve hafif ticari araç pazarı geçen yılın aynı ayına göre yüzde 5,3 azalarak 106 bin 238 adet oldu.
Otomotiv pazarında işler yolunda gitmiyor. Türkiye otomotiv pazarındaki daralma art arda üçüncü aya taşındı. Otomotiv Distribütörleri ve Mobilite Derneği (ODMD) satış verilerine göre haziranda ayında otomobil ve hafif ticari araç pazarı geçen yılın aynı ayına göre yüzde 5,3 azalarak 106 bin 238 adet oldu. Otomobil satışları haziranda bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 3,6 azalarak 87 bin 858 adet olurken hafif ticari araç pazarının ise yüzde 12,6 azalarak 18 bin 380 adete gelmesi dikkat çekti.
Mayıs ayında ise otomobil satışları bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 8,19 azalarak 80 bin 260 seviyesine düşerken hafif ticari araç satışları da yüzde 17 azalışla 20 bin 45 adete gerilemişti.
Pazardaki düşüşle ilgili değerlendirme yapan Cardata Genel Müdürü Hüsamettin Yalçın daralmada ekonomik belirsizlikler ve alım gücünün düşmesinin rol oynadığını söyledi. Yüksek enflasyon, döviz kuru dalgalanmaları ve genel ekonomik belirsizliklerin tüketicilerin büyük harcamalar yapma konusunda temkinli davranmasına neden olduğunu belirten Yalçın “Yüksek faiz oranları ve krediye ulaşım zorlukları gibi finansman zorlukları özellikle bireysel tüketiciler ve küçük işletmeler için otomobil alımını zorlaştırmakta” dedi.
Hafif ticari araç pazarındaki düşüşün ise küçük ve orta boy işletmelerin yaşadığı ekonomik zorlukları ve talep daralmasından yaşamalarından kaynaklandığını belirten Yalçın şöyle konuştu: “Ekonomik belirsizlikler ve finansman zorlukları, özellikle küçük ve orta ölçekli işletmelerin yeni araç alımlarını ertelemelerine neden oldu. Pandemi sonrası toparlanma sürecinde bazı sektörlerde talep daralması yaşandı. Bu durum, ticari araçlara olan talebi de olumsuz etkiledi.”
Ayrıca araç stokları ve kampanyaların da düşüşte etkili olduğunu ifade eden Yalçın “Yeni araç stoklarının yeterli olmaması ve kampanyaların bireysel araç satışlarına odaklanması, hafif ticari araç pazarını olumsuz etkiledi” dedi.
Hüsamettin Yalçın bir milyonluk satış hedefi için yapılması gerekenleri de şöyle anlattı: “Haziran Ayı Satış Performansı: Haziran ayında gerçekleştirilen kampanyalar ve indirimlerin etkisiyle satışların artması, yılın geri kalanında da benzer stratejilerin devam etmesi durumunda hedefin yakalanabileceğini göstermekte.
Çinli Markaların Durumu: Çinli otomobil markalarına getirilen ek gümrük vergisinin, diğer markaların fiyat baskısını azaltarak satışlarını artırmasına yol açması beklenmekte. Bu durum, pazarın dinamiklerini değiştirerek satışların artmasına katkı sağlayabilir. Ayrıca Çinli markalar getirilen ek vergiye rağmen Türkiye pazarına yeni modellerini sokmaya devam edecek. Bu da pazarın genişlemesi için önemli bir faktör.
Tesla Teslimatları: Tesla’nın haziran ayında gerçekleştirdiği önemli teslimatlar, satış rakamlarını olumlu etkiledi. Benzer şekilde, diğer markaların da yılın ikinci yarısında teslimatlarını artırması beklenmekte.”
Sonuç olarak tüm bu analizler ışığında, otomotiv pazarındaki mevcut durgunluğun, uygun ekonomik ve finansal koşullar sağlandığında ve stratejik kampanyalar devam ettirildiğinde aşılabileceğini belirten Yalçın, yıl sonunda 1 milyon adetlik satış hedefine, bu koşulların gerçekleşmesi durumunda ulaşılabileceğini söyledi. Yalçın, bu açıdan 2024’ün ikinci yarısında otomotiv sektöründe kampanyaların ve rekabetin artmasıyla birlikte pazarda dinamiklerinin değişmesinin beklendiğini ifade etti.
Pazar ocak-haziran döneminde ilk çeyrekteki artışların etkisiyle bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 3,7 oranında büyüdü, 577 bin 981 adet satış gerçekleşti. Otomobil satışları ilk 6 aylık döneminde geçen yıla göre yüzde 7,3 oranında artarak 462 bin 955 adet, hafif ticari araç pazarı ise yüzde 8,7 azalarak 115 bin 26 adet oldu. Otomobil ve hafif ticari araç pazarı 10 yıllık haziran ayı ortalama satışlara göre yüzde 40 arttı. Otomobil pazarı, 10 yıllık haziran ayı ortalama satışlara göre yüzde 45,4 artış gösterdi. Hafif ticari araç pazarı, 10 yıllık haziran ayı ortalama satışlara göre yüzde 18,9 artış gösterdi.
Ocak – haziran tarihlerinde en çok satan marka Renault olurken, geçen yılı aynı dönemine göre satışlarını yüzde 9,74 artırdığı görüldü.
Gazeteci Emre Özpeynirci’nin aktardığına göre Türkiye’de sıkça tercih edilen Fiat markası ise geçen yılın ilk ayında ayında 70 bin araç satarken, bu yıl yüzde 37,95 düşüşle 43 bine kadar geriledi. Yılın sürpriz markası ise Chery oldu. Çinli üretici, geçen yıla göre satışlarını yüzde 253 artırarak 34 bin 501 araç sattı.
Ocak – haziran döneminde en çok satan model Fiat Egea Sedan olurken, bunu Renault grubundan Clio ve Megane Seda takip etti. Toyota Corolla dördüncü sırada yer alırken, ilk 10’da Chery’nin Tiggo 8 Pro ve Tiggo 7 Pro modellerinin bulunması dikkat çekti.
Yerli otomobil markası Togg’un satışları sıfır faizli kredi kampanyasının da etkisiyle ocak – haziran tarihlerinde 13 bin 21’e ulaştı. Bu sonuçla yerli otomobil Togg yılın ilk yarısında en çok satanlar listesinde 14’üncü sırada yer aldı. Togg’un satışı geçen yıla göre 15 kat artmış oldu.Togg haziran ayında ise ilk 15’e giremedi. Elektrikle çalışan Togg T10X, elektrikli araç kategorisinde haziranda Tesla Model Y’nin arkasında kaldı. Tesla, haziran ayında 2 bin 670 satarken, Togg’u bir ayda 1.733 kişi satın aldı. Tesla haziran yüzde 33’lük pazar payıyla elektrikli araç alan her üç kişiden birinin tercihi oldu.