GYO’lar vergi vermiyor, Varlık Fonu KDV ödemiyor, pamuk eller cebe!

Geçen hafta Meclis’e gelen vergi paketinin taslağını hatırlıyor musunuz? 10Haber’in tamamını yayınladığı taslak garsonlara bahşiş vergisi, motokuryelere vergi, yurtdışına çıkış harcına astronomik zam gibi vatandaş üstündeki yükü artıran maddeler nedeniyle çok tepki çekmişti. Oysa aynı pakette gayrimenkul yatırım ortaklıklarından vergi alınması, Varlık Fonu’nun şans oyunlarının kendisine ödediği yüklü KDV’yi devlete aktarması, geliri ile gideri arasında yüzde 20’den fazla fark olanlara “Nereden buldun” diye sorulması gibi çok önemli maddeler de vardı.

Vergi paketinin taslağının sızdırılması çok tartışılmış ve bunu Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in politikalarına muhalefet eden AKP’lilerin yaptığı ileri sürülmüştü ama en azından bu sayede kamuoyu saç ektirmeye, yağ aldırmaya gelen yabancıların KDV ödemediğini, organize sanayi bölgelerinin inşaatında kullanılan malların KDV’den muaf olduğunu öğrenmişti. Yatların KDV’den muaf olduğunu da. Yem ve gübrenin de. Yukarıda gördüğümüz gibi gayrimenkul yatırım fonlarının vergi ödemediğini, Varlık Fonu’nun şans oyunlarından elde ettiği KDV’yi genel bütçeye aktarmadığını da. Bu nedenle vergi paketi taslağının sızdırılması kamu çıkarı açısından iyi oldu.

Vergi paketinde dağ fare doğurdu

Taslağı çok tartışılan paket geçen hafta Meclis’e geldi. Ve birçok yorumcunun söylediği gibi dağ fare doğurdu. Yanlış anlaşılmasın, bunu motokuryelere, garsonlara vergiden vazgeçildiği için söylemiyorum. Türkiye Varlık Fonu’nun şans oyunlarından elde ettiği KDV’yi devlete aktarmasından vazgeçilmesi, gayrimenkul yatırım ortaklıkları ve fonlarının vergi muafiyetinin sürmesi, yağ aldırmaya, saç ektirmeye gelen yabancıların yeni dönemde de KDV ödememesi, yem ve gübreye KDV konması önerisinden vazgeçilmesi, geliri ile gideri arasında yüzde 20’den fazla fark olanlara “Nereden buldun” diye sorulması önerisine uyulmadığı için söylüyorum (Meclis’e gelen paketin içeriğini Sözcü gazetesinde vergi uzmanı Ozan Bingöl’e dayanılarak hazırlanan habere göre değerlendiriyorum: https://www.sozcu.com.tr/vergi-duzenlemeleri-iceren-torba-yasa-teklifinde-neler-var-p66699).

Hakkını yemeyelim, taslak pakette yer alan yatlara KDV istisnasının kaldırılması önerisine uyulmuş, Meclis’e gelen pakette bu var. Yine taslakta yer alan serbest bölgelerdeki faaliyetlerdeki kurumlar vergisi istisnasının ihracat gelirleriyle sınırlandırılması önerisine de. Kamu-özel işbirliği projelerindeki üstlenici şirketlerden yüzde 25 yerine yüzde 30 kurumlar vergisi alınması önerisi de aynen korunmuş. Ama diğer önerilerin pek çoğu elenmiş. Neden?

GYO’lar ne işe yarar?

Naif bir bakışla “Türkiye’nin çıkarı bunu gerektirdiği için” denip geçilebilir. Gayrimenkul yatırım fonları ve ortaklıkları başkalarının ödediği kurumlar vergisini neden onlar gibi ödemiyor? Aynı naif bakışla “Konut krizini çözmek için daha fazla konut arzına ihtiyaç var. Vergi almayalım ki gayrimenkul yatırım fonları daha çok konut üretsin” diye cevap verilebilir bu soruya. Oysa bu şirketlerin Türkiye’nin konut krizinde üstlenebileceği rolün çok ama sınırlı olduğunu gayrimenkul iktisatçısı Ahmet Büyükduman geçenlerde anlatmıştı. Büyükduman’ın verdiği bilgiye göre gayrimenkul yatırım fonlarında bugüne kadar toplanan parayla hepi topu 16 bin konut üretilebiliyor. Bu sayı Türkiye’nin her yıl ihtiyaç duyduğu 500-600 bin konutun yanında devede kulak. Konut krizinin çözümünün bu olmadığı açık (Büyükduman’ın videosu: https://www.youtube.com/watch?v=EGgy3ApfXyI).

Türkiye Varlık Fonu’nun şans oyunlarından elde ettiği KDV’yi devlete aktarmasından vazgeçilmesine ne demeli? Burada da vazgeçilemeyecek büyük bir kamu çıkarı mı var?

Ha bu arada geliri ile harcamaları arasında yüzde 20’den fazla fark bulunanlara “Nereden buldun” diye sorulmasından da vazgeçilmiş Meclis’e gelen pakette. Bu maddenin yasalaşması durumunda okkanın altına önce iktidar partisine yakın yeni zenginlerin gideceğini söyleyen çoktu.

Sonuç: Devletin vergiye ihtiyacı var. Gayrimenkul yatırım ortaklıkları, Türkiye Varlık Fonu, saç ektirmeye gelen yabancılar vs. vs. ödemeyecekse onların yerine birileri ödemeli. O “birileri” kim acaba?

Kemerleri bağla Türkiye! İşte vergi paketinin tamamı: Bu Porsche ile Bentley otomobili hangi gelirle aldın?

Mehmet Şimşek’in vergi paketi fena kırpıldı, ‘Nereden buldun’ düzenlemesi çıktı